openSUSE

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
OpenSUSE
openSUSE KDE 4.14.2 ekran görüntüsü
Yaradıcı openSUSE Proyekti
ƏS ailəsi Unix bənzəri
Bazası SUSE Linux
Mənbə kodu Açıq
Buraxılış tarixi Oktyabr 2005
Son versiya 15.6 — 12 İyun 2024[1]
Yenilənmə üsulu ZYpp (YaST)
Dəstəklənən dillər rus dili, ingilis dili
Dəstəklənən platformalar IA-32, x86-64
Nüvə tipi Monolit (Linux)
İnterfeys KDE Plasma, GNOME, Xfce, LXDE və başqaları.
Lisenziya Azad proqram təminatı lisenziyaları (əsasən GPL)
Vəziyyəti Aktiv
Veb-saytı www.opensuse.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


openSuse – əvvəllər "SUSE Linux" və "SuSE Linux Professiona" adı ilə çıxan və Almaniyada istehsal olunan indi isə Novell şirkətinə məxsus olan Linux əməliyyat sistemlərindən biridir. Yaradılan vaxtlar Slackware əməliyyat sisteminin əsasında qurulub, sonralar isə tam dəyişilmiş və özünə məxsus olan YAST paket meneceri yaradılmışdır.

1992-ci ildə Patrik Makdonald Linux-un ən birinci əməliyyat sistemlərindən birini - Linux SLS-i qurdu. Bu əməliyyat sistemi istifadəçilərə ancaq nüvə və bəzi əsas programları yox, hətta XFree86 və TCP/IP ilə işləyən digər çoxlu proqramm paketləri yaradır. Bununla həvəsə düşən Patrik Folkerdiq həmin distributivin üzərində Slackware Linux əməliyyat sistemini yaradır. Həmin vaxt Almaniyada «Gesellschaft für Software- und System-Entwicklung» - "Sistem və Programm yaradılma Cəmmiyəti" kompaniyası yaradılır. Bu "SuSE" adlı şirkət həmin vaxtlar Unix istifadəçilərin konsaltinqi ilə məşqul olurmuş. Həmin şirkət 1994-cü ildə Suse Linux-un birinci versiyani yaratdı - Suse Linux 1.0.

4 Noyabr 2003-cü ildə ABŞ-nin Novell şirkəti və onun bütün huqularını aldı. Sonra isə YAST2 versiyasını GNU GPL lisenziyası ilə çap etdi. openSUSE 13.1 versiyada isə YAST tamamilə Rubz dilinə köçürüldü.

Suse 10 Versiyasından sonra isə həmin proyekti açıq Linux cəmmiyyəti openSUSE adı ilə inkişaf etməyə başladı. openSUSE-un əsasında Suse Linux Enterprise Desktop (SLED) və Suse Linux Enterprise Server (SLES) yığılır.

Versiyaların buraxılış vaxtları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hər versiyanın dəstəklənmə müddəti 2 ildir.

Ad Versiya Çıxış vaxtı Linux nüvəsinin versiyası Ad
S.u.S.E Linux

(Slackware əsaslı)

3/94 1994-03-?? ?.?.?
7/94 1994-07-?? ?.?.?
11/94 1994-11-?? ?.?.?
4/95 1995-04-?? ?.?.?
8/95 1995-08-?? ?.?.?
11/95 1995-11-?? ?.?.?
S.u.S.E Linux 4.2 1996-05-?? ?.?.?
4.3 1996-09-?? ?.?.?
4.4 1997-05-?? ?.?.?
5.0 1997-07-?? ?.?.?
5.1 1997-10-?? ?.?.?
5.2 1998-03-23 2.0.33
5.3 1998-09-10 2.0.35
SuSE Linux 6.0 1998-12-21 2.0.36
6.1 1999-04-07 2.2.6
6.2 1999-08-12 2.2.10
6.3 1999-11-25 2.2.13
6.4 2000-03-09 2.2.14
7.0 2000-09-27 2.2.16
7.1 2001-01-24 2.2.18
7.2 2001-06-15 2.4.4
7.3 2001-10-13 2.4.9
8.0 2002-04-22 2.4.18
8.1 2002-09-30 2.4.19
8.2 2003-04-07 2.4.20
SUSE Linux 9.0 2003-10-15 2.4.21
9.1 2004-04-23 2.6.4
9.2 2004-10-25 2.6.8
9.3 2005-04-16 2.6.11
10.0 2005-10-06 2.6.13
10.1 2006-05-11 2.6.16
10.1bis 2006-10-13 2.6.16
openSUSE 10.2 2006-12-07 2.6.18
10.3 2007-10-04 2.6.22
11.0 2008-06-19 2.6.25
11.1 2008-12-18 2.6.27
11.2 2009-11-12 2.6.31.5 Emerald
11.3 2010-07-15 2.6.34 Teal
11.4 2011-03-10 2.6.37.1 Celadon
12.1 3.1.0 Asparagus
12.2 3.4.11 Mantis
12.3 3.7.10 Dartmouth
13.1 3.11.3 ?
13.2 ?.?.? ?
13.3 ?.?.? ?
Rənglərin mənası
Dəstəklənmir
Hələ də dəstəklənir.
Son versiya
Gələcək versiya

Müsbət cəhətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Asan sistem quraşdırma proqrami YaST və paket idarə etmə sistemi Zypper.
  • Çoxlu hazır drayverlər.
  • Çoxlu proqram və ılavə olunan repozitoriyalar.
  • OBS paket yığma sistemi.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. https://news.opensuse.org/2024/06/12/leap-unveils-choices-for-users/