openSUSE
OpenSUSE | |
---|---|
Yaradıcı | openSUSE Proyekti |
ƏS ailəsi | Unix bənzəri |
Bazası | SUSE Linux |
Mənbə kodu | Açıq |
Buraxılış tarixi | Oktyabr 2005 |
Son versiya | 15.6 — 12 İyun 2024[1] |
Yenilənmə üsulu | ZYpp (YaST) |
Dəstəklənən dillər | rus dili, ingilis dili |
Dəstəklənən platformalar | IA-32, x86-64 |
Nüvə tipi | Monolit (Linux) |
İnterfeys | KDE Plasma, GNOME, Xfce, LXDE və başqaları. |
Lisenziya | Azad proqram təminatı lisenziyaları (əsasən GPL) |
Vəziyyəti | Aktiv |
Veb-saytı | www.opensuse.org |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
openSuse – əvvəllər "SUSE Linux" və "SuSE Linux Professiona" adı ilə çıxan və Almaniyada istehsal olunan indi isə Novell şirkətinə məxsus olan Linux əməliyyat sistemlərindən biridir. Yaradılan vaxtlar Slackware əməliyyat sisteminin əsasında qurulub, sonralar isə tam dəyişilmiş və özünə məxsus olan YAST paket meneceri yaradılmışdır.
Tarix
[redaktə | mənbəni redaktə et]1992-ci ildə Patrik Makdonald Linux-un ən birinci əməliyyat sistemlərindən birini - Linux SLS-i qurdu. Bu əməliyyat sistemi istifadəçilərə ancaq nüvə və bəzi əsas programları yox, hətta XFree86 və TCP/IP ilə işləyən digər çoxlu proqramm paketləri yaradır. Bununla həvəsə düşən Patrik Folkerdiq həmin distributivin üzərində Slackware Linux əməliyyat sistemini yaradır. Həmin vaxt Almaniyada «Gesellschaft für Software- und System-Entwicklung» - "Sistem və Programm yaradılma Cəmmiyəti" kompaniyası yaradılır. Bu "SuSE" adlı şirkət həmin vaxtlar Unix istifadəçilərin konsaltinqi ilə məşqul olurmuş. Həmin şirkət 1994-cü ildə Suse Linux-un birinci versiyani yaratdı - Suse Linux 1.0.
4 Noyabr 2003-cü ildə ABŞ-nin Novell şirkəti və onun bütün huqularını aldı. Sonra isə YAST2 versiyasını GNU GPL lisenziyası ilə çap etdi. openSUSE 13.1 versiyada isə YAST tamamilə Rubz dilinə köçürüldü.
Suse 10 Versiyasından sonra isə həmin proyekti açıq Linux cəmmiyyəti openSUSE adı ilə inkişaf etməyə başladı. openSUSE-un əsasında Suse Linux Enterprise Desktop (SLED) və Suse Linux Enterprise Server (SLES) yığılır.
Versiyaların buraxılış vaxtları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hər versiyanın dəstəklənmə müddəti 2 ildir.
Ad | Versiya | Çıxış vaxtı | Linux nüvəsinin versiyası | Ad |
---|---|---|---|---|
S.u.S.E Linux
(Slackware əsaslı) |
3/94 | 1994-03-?? | ?.?.? | — |
7/94 | 1994-07-?? | ?.?.? | — | |
11/94 | 1994-11-?? | ?.?.? | — | |
4/95 | 1995-04-?? | ?.?.? | — | |
8/95 | 1995-08-?? | ?.?.? | — | |
11/95 | 1995-11-?? | ?.?.? | — | |
S.u.S.E Linux | 4.2 | 1996-05-?? | ?.?.? | — |
4.3 | 1996-09-?? | ?.?.? | — | |
4.4 | 1997-05-?? | ?.?.? | — | |
5.0 | 1997-07-?? | ?.?.? | — | |
5.1 | 1997-10-?? | ?.?.? | — | |
5.2 | 1998-03-23 | 2.0.33 | — | |
5.3 | 1998-09-10 | 2.0.35 | — | |
SuSE Linux | 6.0 | 1998-12-21 | 2.0.36 | — |
6.1 | 1999-04-07 | 2.2.6 | — | |
6.2 | 1999-08-12 | 2.2.10 | — | |
6.3 | 1999-11-25 | 2.2.13 | — | |
6.4 | 2000-03-09 | 2.2.14 | — | |
7.0 | 2000-09-27 | 2.2.16 | — | |
7.1 | 2001-01-24 | 2.2.18 | — | |
7.2 | 2001-06-15 | 2.4.4 | — | |
7.3 | 2001-10-13 | 2.4.9 | — | |
8.0 | 2002-04-22 | 2.4.18 | — | |
8.1 | 2002-09-30 | 2.4.19 | — | |
8.2 | 2003-04-07 | 2.4.20 | — | |
SUSE Linux | 9.0 | 2003-10-15 | 2.4.21 | — |
9.1 | 2004-04-23 | 2.6.4 | — | |
9.2 | 2004-10-25 | 2.6.8 | — | |
9.3 | 2005-04-16 | 2.6.11 | — | |
10.0 | 2005-10-06 | 2.6.13 | — | |
10.1 | 2006-05-11 | 2.6.16 | — | |
10.1bis | 2006-10-13 | 2.6.16 | — | |
openSUSE | 10.2 | 2006-12-07 | 2.6.18 | — |
10.3 | 2007-10-04 | 2.6.22 | — | |
11.0 | 2008-06-19 | 2.6.25 | — | |
11.1 | 2008-12-18 | 2.6.27 | — | |
11.2 | 2009-11-12 | 2.6.31.5 | Emerald | |
11.3 | 2010-07-15 | 2.6.34 | Teal | |
11.4 | 2011-03-10 | 2.6.37.1 | Celadon | |
12.1 | 3.1.0 | Asparagus | ||
12.2 | 3.4.11 | Mantis | ||
12.3 | 3.7.10 | Dartmouth | ||
13.1 | 3.11.3 | ? | ||
13.2 | ?.?.? | ? | ||
13.3 | ?.?.? | ? |
Rənglərin mənası |
---|
Dəstəklənmir |
Hələ də dəstəklənir. |
Son versiya |
Gələcək versiya |
Müsbət cəhətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Asan sistem quraşdırma proqrami YaST və paket idarə etmə sistemi Zypper.
- Çoxlu hazır drayverlər.
- Çoxlu proqram və ılavə olunan repozitoriyalar.
- OBS paket yığma sistemi.