Patris Talon

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Patris Giyom Atanas Talon
fr. Patrice Guillaume Athanase Talon
Benin Respublikasının Prezidenti
6 aprel 2016 – h.h
ƏvvəlkiTomas Boni Yai
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1 may 1958(1958-05-01)[1][2] (66 yaş)
Doğum yeri
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti siyasətçi, iş adamı
Həyat yoldaşı Klodin Qbenanon
Uşağı 2
Dini Roma-Katolik kilsəsi

İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Patris Giyom Atanas Talon (fr. Patrice Guillaume Athanase Talon; 1 may 1958[1][2], Vida[d]) — Benin siyasətçisi və iş adamı, 6 aprel 2016-cı ildən Benin Prezidenti.

Talon fon kökənlidir və Vidada anadan olmuşdur. Onun kökəni kölə tacirlərindən gəlir. Atası Vidadan, anası Abomeydəki Qedeqbe ailəsindəndir. Seneqalın Dakar Universitetində bakalavr dərəcəsini bitirdikdən sonra Parisdəki Mülki aviasiya milli məktəbinə daxil olmaq istəmişdir. Pilot olmaq arzusunda olan Talon tibbi müayinədən keçə bilmədi və bu arzusu yerinə yetmədi.[3]

1983-cü ildə Talon qablaşdırma və kənd təsərrüfatı təchizatı ticarətinə başladı. 1985-ci ildə Beninə qayıtdı və pambıqçılara kənd təsərrüfatı məhsulları təmin edən Qitələrarası Paylama Şirkətini qurdu. 1990-cı ildə Dünya Bankının Qərbi Afrika iqtisadiyyatını liberallaşdırmaq üçün verdiyi tövsiyələrdən sonra Benin pambıq istehsalı zəncirindən çəkilməyə çağrıldı. Talon daha sonra Benində üç pambıq fabriki açma şansı qazandı. Pambıqçılıq sahəsindəki roluna görə "Pambıq Kralı" kimi də tanınırdı. Monopoliyasını Benin siyasi sinfi ilə əlaqələr qurdu.[4]

Talon Prezident Tomas Boni Yainin 2006 və 2011 seçkilərindəki kampaniyalarını maliyyələşdirən əsas sponsorlardan biri idi. Onun şirkəti "Benin Control" iki dövlət müəssisəsini satın aldı: 2009-cu ildə "Sodeco" və 2011-ci ildə "PVI". 2011-ci ildə Talon Kotonu limanında Kotonu idxal rəhbərliyini də satın aldı. 2012-ci ildə 18 milyon avrodan çox vergi mənimsəməkdə günahlandırıldıqdan sonra Fransaya qaçdı. Boni Yai ilə düşmən oldu və onu öldürmək üçün sui-qəsddə günahlandırıldı. 2014-cü ildə bağışlandı. 2015-ci ildə Forbes Talonu təxminən 400 milyon dollar sərvəti ilə Sahara altı Afrikanın 15-ci varlı adamı kimi göstərdi.

Talon Porto-Novodan olan Klodin Qbenanon ilə evlidir və iki övladı var.

Prezident fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Talon 2016-cı ilin martında keçirilən prezident seçkilərində müstəqil namizəd olaraq iştirak etdi. Səsvermənin ilk turunda Yenidən Dirçələn Benin üçün Kauri Güclər Partiyasından Baş nazir Lionel Zinsudan sonra ikinci oldu, lakin səslərin 65%-i ilə ikinci turu qazandı. Zinsu seçki gecəsi məğlub oldu. 25 mart 2016-cı il tarixində Talon "təmkinlə" mübarizə aparmaq üçün prezidentləri beş illik müddətlə məhdudlaşdırma planını müzakirə edərək "əvvəlcə konstitusiya islahatlarına diqqət edəcəyini" söylədi. Hökumət tərkibini 28 nəfərdən 16 nəfərə endirməyi planlaşdırdığını da açıqladı.[5]

Talon 6 aprel 2016-cı ildə and içdi. Hökumətinin tərkibi həmin gün açıqlandı. Burada Baş nazir yox idi və ikinci turda Talonu dəstəkləyən iki məğlub prezidentliyə namizəd, Paskal Kupaki və Abdulay Bio-Çane sırasıyla prezident yanında Baş katib və Planlaşdırma və İnkişaf üzrə Dövlət Naziri vəzifələrinə təyin edildilər. Talon Benin sərvətini beş ildə artıracağını və Fransa ilə əlaqələrini yaxşılaşdıracağını vəd etdi. Siyasi hədəflərindən bəziləri icra hakimiyyətini azaltmaq və prezidentlik müddətini beş illik müddətlə məhdudlaşdırmaq oldu, bu da Afrika üçün yeni bir addım olaraq görüldü.[3]

4 aprel 2017-ci il tarixdə Parlament prezidentlərin beş illik müddətlə məhdudlaşdırılması üçün Talonun təklifi ilə əlaqədar referenduma aparacaq qanun qəbul etmədi. 83 üzvlü Parlamentdə keçid üçün 63 səs lazım idi və qanun layihəsi 60 səs aldı. Bir neçə gün sonra Talon artıq bu məsələ ilə məşğul olmayacağını bildirdi. Səsvermənin nəticələrindən kədərləndiyini, ancaq demokratiyaya sadiq olduğu üçün ona hörmət etdiyini söylədi. 2021-ci ildə ikinci bir müddətə namizədliyini verəcəyini söyləməkdən imtina etdi, amma nəticədə seçkiyə qatılacağı bəlli oldu. Son bir neçə ildə Beninin demokratik nüfuzu pisləşdi. Qanundakı dəyişikliklər prezidentliyə namizədlərin 16 millət vəkilinin dəstəyinə ehtiyac duyduğunu və mövcud millət vəkillərinin hamısının Talonu dəstəkləyən partiyaların üzvü olduqlarını göstərir. Talonun müxalifət olmadan yenidən seçiləcəyi proqnozlaşdırılırdı və nəticədə, o, səslərin 86%-i ilə yenidən seçildi.[6]

2021-ci ilin sentyabr ayında, yaxın düşmənə çevrilən siyasi müttəfiqlər Patrice Talon və Thomas Boni Yayi, Cotonou'daki Marina Sarayında bir araya gəldi. Bu tete-à-tete zamanı, Thomas Boni Yayi, Patrice Talona, ​​xüsusən də "siyasi məhbusların" sərbəst buraxılması ilə əlaqədar bir sıra təklif və istəklər təqdim etdilər.[7]

  1. 1 2 Patrice Talon // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  2. 1 2 Patrice Talon // Munzinger Personen (alm.).
  3. 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2021-02-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-07.
  4. "Arxivlənmiş surət". 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-07.
  5. "Arxivlənmiş surət". 2016-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-07.
  6. "Arxivlənmiş surət". 2021-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-07.
  7. "Arxivlənmiş surət". 2021-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-22.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]