Külmə

Külmə
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Sinifüstü: Sümüklü balıqlar Sinif: Şüaüzgəclilər Ranqsız: Actinopteri Yarımsinif: Neopterygii İnfrasinif: Sümüklü balıqlar Dəstəüstü: Ostariophysi Ranqsız: Otophysi Ranqsız: Cypriniphysae Dəstə: Çəkikimilər Fəsiləüstü: Cyprinoidea Fəsilə: Çəkilər Yarımfəsilə: Leuciscinae Cins: Külmə
Beynəlxalq elmi adı
Pseudophoxinus Pieter Bleeker, 1860
Şəkil axtarışı ITIS   638865 NCBI   101888

Külmə (lat. Pseudophoxinus) — Çəkilər fəsiləsinə aid cins. Bu cinsə aid balıq növlərinin böyük əksəriyyəti Aralıq dənizi akvatoriyasında yayılmışdır. Azərbaycan ərazisində bir çox növləri yayılmışdır. Bir necəsi isə endemikdir. Udlaq dişləri bir sırada yerləşir, sayı 6-5 və 5-5 və ya 5-4 olur. Öndəki dişlərin tacı konus şəkildə, arxadakl dişlərin ucu kəsik olur,bəzən dişlərin üzərində qırışıqlar aydın görünür. Pulcuqlar iri və ya orta böyüklükdə olub, sıx yerləşir. Yan xətdə 33-67 pulcuq olur. Qəlsəmə dişcikləri qısa və seyrəkdir. Ağzı aypara şəklindədir.Bel üzgəci qarın üzgəclərinin əsasının üstündən başlayır,şüalarının sayı III 7-11 (12) olur. Anal üzgəci bel üzgəcinin əsasının gerisindən başlayır. Periton pərdəsi açıq rəngli, bəzən tünd rəngli olur. Bağırsaq kanalı qısadır.

Növləri

Bu cinsə 28 balıq növü daxil edilmişdir.

• Pseudophoxinus alii Küçük, 2007
• Pseudophoxinus anatolicus (Hankó, 1925)
• Pseudophoxinus antalyae Bogutskaya, 1992
• Pseudophoxinus atropatenus (Derjavin, 1937) (Şirvan külməsi)
• Pseudophoxinus battalgili Bogutskaya, 1997
• Pseudophoxinus burduricus Küçük, Gülle, Güçlü, Çiftçi & Erdoğan, 2013
• Pseudophoxinus callensis (Guichenot, 1850)
• Pseudophoxinus crassus (Ladiges, 1960)
• Pseudophoxinus drusensis (Pellegrin, 1933)
• Pseudophoxinus egridiri (M. S. Karaman, 1972)
• Pseudophoxinus elizavetae Bogutskaya, Küçük & Atalay, 2006
• Pseudophoxinus evliyae Freyhof & Özuluğ, 2010
• Pseudophoxinus fahrettini Freyhof & Özuluğ, 2010
• Pseudophoxinus firati Bogutskaya, Küçük & Atalay, 2006
• Pseudophoxinus handlirschi (Pietschmann, 1933) (Ciçek)
• Pseudophoxinus hasani Krupp, 1992
• Pseudophoxinus hittitorum Freyhof & Özuluğ, 2010
• Pseudophoxinus kervillei (Pellegrin, 1911)
• Pseudophoxinus libani (Lortet, 1883)
• Pseudophoxinus maeandri (Ladiges, 1960)
• Pseudophoxinus maeandricus (Ladiges, 1960)
• Pseudophoxinus ninae Freyhof & Özuluğ, 2006
• Pseudophoxinus punicus (Pellegrin, 1920)
• Pseudophoxinus sojuchbulagi (Abdurakhmanov, 1950)(Soyuqbulaq külməsi)
• Pseudophoxinus syriacus (Lortet, 1883)
• Pseudophoxinus turani Küçük & Güçlü, 2014
• Pseudophoxinus zekayi Bogutskaya, Küçük & Atalay, 2006
• Pseudophoxinus zeregi (Heckel, 1843)

Ədəbiyyat

• Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, səh 95.
• Abbasov H.S ,Hacıyev R.V.İxtiologiya. Bakı,2007