Qafqaz İstiqlal Komitəsi (1952)
| Qafqaz İstiqlal Komitəsi |
|---|
Qafqaz İstiqlal Komitəsi — Qafqaz xalqlarının milli azadlıq mübarizəsinə rəhbərlik və xaricdə onu təmsil etmək üçün yaradılmış ümumqafqaz mərkəzi.
Komitənin yaradılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
M.Ə.Rəsulzadə 1952-ci ilin dekabrında Münhendə keçirilən Ümumi Qafqaz Konfransında iştirak edir. Konfransın qərarına əsasən, Azərbaycanın, Gürcüstanın və Şimali Qafqazın təmsil olunduğu Qafqaz İstiqlal Komitəsi yaradılır. [1]
Komitənin fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qafqaz respublikalarının müstəqilliyinin bərpası uğrunda birgə fəaliyyətin əsaslarını hazırlamaq və müzakirə etmək üçün 1952-ci il dekabrın 11-16-da üç Qafqaz respublikasının nümayəndələri Münxendə Ümumqafqaz konfransına toplaşdılar. Konfrans "Qafqaz İstiqlal Komitəsi"nin vəzifələrini müəyyənləşdirdi. Konfransın qəbul etdiyi bəyannaməni Azərbaycan Milli Mərkəzinin sədri M.Ə.Rəsulzadə, Gürcüstan Milli Siyasi Mərkəzinin sədri NJordaniya və Şimali Qafqaz Milli Komitəsinin sədri Əhməd Maqoma imzaladılar. Bəyannamədə göstərilirdi ki, konfrans Qafqaz xalqlarının ruslaşdırılması siyasəti yeridən Moskvamn milli-müstəmləkə zülmünə qarşı müqaviməti gücləndirmək və Qafqaz respublikalarının müstəqilliyini bərpa etmək uğrunda mübarizəni genişləndirmək məqsədilə bu xalqların Milli Mərkəzlərinin birgə fəaliyyətini təşkil etməyi zəruri sayır eyni zamanda, konfrans Qafqaz respublikalarının suverenliyinin bərpasından sonra da onların Qafqaz Konfederasiyası prinsipləri əsasında sıx birliyini zəruri hesab edirdi. Konfrans, həmçinin, Qafqaz xalqlarının milli azadlıq mübarizəsinə rəhbərlik və xaricdə onu təmsil etmək üçün "Müstəqil Qafqaz Komitəsi" adlı orqanın yaradıldığını bəyan etdi. Qafqaz İstiqlal Komitəsi qafqazlıların mühacirətdə yaratdıqları sonuncu müştərək təşkilat oldu.[2]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ ""Xalq qəzeti".-2014.-1 fevral.-N 21.-S.5" (PDF). www.elibrary.az. 2022-05-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 21 sentyabr 2021.
- ↑ "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ensiklopediyası. II cild. səh 108" (PDF). ebooks.az. 2022-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 21 sentyabr 2021.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti". axc.preslib.az. İstifadə tarixi: 21 sentyabr 2021.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Qafqaz İstiqlal Komitəsi (1952) // Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II. Bakı: "Lider". 2005. səh. 108. ISBN 9952-417-44-4.