Qaramərcək qaraçörəkotu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Qaramərcək qaraçörəkotu
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Qaramərcək qaraçörəkotu (lat. Nigella nigellastrum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin qaraçörəkotu cinsinə aid bitki növü.[1]

Botaniki təsviri

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Birillik, hündürlüyü 30-60 sm olan, dik qalxan, çılpaq, yuxarıdan budaqlanan gövdəli bitkidir. Yarpaqları dar xəttvaripaylı ikiqat lələkvaribölümlüdür. Çiçəkləri tək, ağ və ya çəhrayımtıldır. Kasa yarpaqları 3-4 mm uzunluğunda, uzunsov, bəzən kənarları boyunca kirpikvari tüklüdür. Nektarlıqlar təxminən 5 mm uz.-da, tüklü, qısa dırnaqcıqlıdır; Üst dodaq çox qısadır, alt dodaq 2 dar paylara bölünmüşdür. Meyvə qatları 3, 5-6 mm uz., yuxarıya qədər birləşmiş, qısa buruncuqludur. Toxumlar yumurtavaridir.[2]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Çiçəkləmə və meyvələmə may-iyun aylarına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşağında: meşə talalarında, kolluqlarda, topaq topalarında, əkinlərdə, otlu yamaclarda, quru çay yataqları boyunca yayılır. Mezofit, işıqsevəndir.

Dünyada: Fransa, Yunanıstan, İran, İraq, Şimali Qafqaz, Fələstin, İspaniya, Cənubi Qafqaz, Türkiyə, Türkmənistan, Azərbaycanda: Böyük Qafqaz (Quba), Samur-Dəvəçi ovalığı, Kür-Araz ovalığı, Bozqır yaylası, Kür düzü, Kiçik Qafqazın mərkəzi (Ağdam), şimalı, cənubu (Füzuli, Zəngilan, Cəbrayıl).

Növün istifadə sahəsi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Gözəl görünüşlü və parlaq çiçəklərinə görə dekorativ bitki kimi becərilə bilər.

Homotipik sinonimləri

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • Garidella nigellastrum L.

Heterotipik sinonimləri

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • Garidella anethifolia Salisb.
  • Garidella nigelliformis St.-Lag.
  • Garidella nigelliformis St.-Lag.
  • Nigella garidella Spenn.
  1. "Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-24.
  2. Флора Азербайджана род: Nigella L. / Обр.: Р. Рзазаде. – Баку: АН. Азерб. ССР. т. 4. – 1953. – с. 37-38.