Ribozimlər

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Enzimatik RNT və ya katalitik RNT adlanan ribozim ("ribonuklein turşusu" və "enzim" sözlərinin qısaltması) — katalitik təsirə malik RNT molekulu. Təbiətdə meydana gələn bir çox ribozimlər özlərinin və ya digər RNT molekullarının parçalanmasını katalizləşdirir; əlavə olaraq, zülallarda peptid bağlarının əmələ gəlməsi rRNT ribosomlarının köməyi ilə baş verir. Həyatın mənşəyi ilə bağlı tədqiqatların bir hissəsi olaraq, müəyyən şərtlər altında öz birləşmələrini kataliz etməyə qadir olan RNT polimeraza kimi süni ribozimlər yaratmaq mümkün olmuşdur[1]. İlk laboratoriya nümunələri aşağı katalitik qabiliyyət göstərdi: onlar 24 saat ərzində zəncirə 14-dən çox olmayan nukleotidi yığa bilirlər, bundan sonra fosfodiester bağlarının hidrolizi səbəbindən parçalanırlar, lakin nəticə getdikcə yaxşılaşır: 2011-ci ildə 95 nukleotidə çatmışdır[2] .

  1. Johnston W., Unrau P., Lawrence M., Glasner M., Bartel D. RNA-catalyzed RNA polymerization: accurate and general RNA-templated primer extension (PDF) // Science . 292 (journal) (ingilis). № 5520. 2001. 1319—1325. PMID 11358999. 2012-02-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2007-10-18.
  2. Aniela Wochner, James Attwater, Alan Coulson, Philipp Holliger. Ribozyme-Catalyzed Transcription of an Active Ribozyme // Science . 332 (journal) (ingilis). № 6026. 2011. 209—212. 2014-02-08 tarixində arxivləşdirilib.