Sallaq sərv
Sallaq sərv | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Sallaq sərv |
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Əsasən Çin, Vyetnam, Yaponiya və Şimali Amerikada yayılmışdır. Bəzi alimlər bu bitkini Chamaecyparis funebris (Endl.) franco adı ilə Chamaecyparis cinsinə aid edirlər. Həmişəyaşıl, hündürlüyü 20–25 m-ə qədər olan, zoğlarının ucları sallaq ağacdır. Qabığı qonur, hamardır. Enli çətiri sıx deyil. Gövdənin rəngi qəhvəyi-qara və hamardır. Budaqları möhkəm, sallaqdır. Qısa budaqları qalındır. Yarpaqları qarşı-qarşıya yerləşir, göyümtül-mavidən boz-yaşıl rəngədək olur. Çiçəkləri birevlidir. Erkək çiçəkləri yumurtavarı-uzunsov, çox vaxt sarıdır. Dişi çiçəkləri yan budaqlarda qarşı-qarşıya yerləşir, təxminən yumru, 6-8 (bəzən 4 və ya 10-12) ədəddir, qabıqlıdır. Qozaları yumrudur, eni 8-12 sm, tünd qonur rəngli, qısa saplaqlarda yerləşir. Toxum qabıqları qalxanşəkilli, üçbucaq və ya yumrudur, kənarları bir-birinin üzərinə çıxır, yetişdikdə partlayır. Toxumları 2, bəzən 5 ədəd, ikiqanaqlı, ellipsvarı və ya yumrudur.
Oduncağı yüngül, yumşaq, möhkəm, sarı və ya çəhrayı rəngli, xoşətirli olduğundan mebel və xırda bəzək əşyalarının hazırlanmasında istifadə edilir. Oduncaqdan axan qatrandan xoş ətirli balzam hazırlanır. Bu bitki buddist kilsələri ətrafında çox əkilir. Azərbaycanda bəzi hallarda dekorativ məqsədlə və kolleksiya sahələrində becərilir. Toxum, qələm, calaq və kök pöhrələri ilə çoxaldılır. Quraqlığa davamlıdır, tez böyüyür, 200 ilə qədər yaşayır. Mərdəkan Dendrarisi ndə introduksiya edilmişdir.
Məlumat mənbələri:
[redaktə | mənbəni redaktə et]Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Tofiq Məmmədov, Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov.