Soyuq müharibə liberalı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Soyuq müharibə liberalıABŞ-də İkinci Dünya müharibəsinin bitməsindən sonra başlayan Soyuq müharibə dövründə istifadə edilən termin.[1] Termin demokratiya və bərabərliyi dəstəkləyən liberal siyasətçiləri və həmkarlar ittifaqı liderlərini təsvir etmək üçün istifadə edilmişdir. Onlar həmkarlar ittifaqlarının böyüməsini, vətəndaş hüquqları hərəkatınıyoxsulluğa qarşı müharibəni dəstəkləmiş, eyni zamanda kommunist idarəçiliyi altında ümumi şəkildə görülən totalitarizmə qarşı çıxmışdılar. İkinci Dünya müharibəsindən sonrakı dövrdə diplomat Corc F. KennanABŞ Prezidenti Harri S. Truman kimi Soyuq müharibə liberalları sovet kommunizminə qarşı əhatələmə səylərini dəstəkləmişdilər.

Zəmin[redaktə | mənbəni redaktə et]

Soyuq müharibə dövrünün müasir ABŞ liberalizmi Franklin D. Ruzveltin yeni kursunun bilavasitə varisi və XX əsrin əvvəllərindəki proqressiv dövrün bir az daha uzaq davamçısı idi.[2] Sol Stern yazmışdır ki, "Soyuq müharibə liberalizmi İkinci Dünya müharibəsindən sonra Amerikanın ən böyük uğuru – Soyuq müharibədə qalib gəldiyi üçün tərifə layiqdir".[3]

İlkin mərhələlərdə liberallar, ümumiyyətlə, Franklin D. Ruzveltin davamçısı Harri S. Trumeni özlərindən biri kimi görmürdülər və ona Demokrat Partiyasının çıxıntısı kimi baxırdılar. Demokratik Fəaliyyət uğrunda Amerikalılar (ADA) kimi digər liberal siyasətçilər və liberal təşkilatlar həm daxildə, həm də xaricdə kommunizmə qarşı çıxaraq, bəzən vətəndaş azadlıqlarını qurban verərək Trumenin tərəfini tutmuşdular.[4] Eyni zamanda, ADA vətəndaş hüquqları hərəkatı kimi məsələlərdə Trumeni solçuluğa itələməyə müvəffəq olmuşdu.[5]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Schlesinger JR, 1962, p37
  2. Alonzo L. Hamby, Liberalism and Its Challengers: From F.D.R. to Bush (1992)
  3. Stern, Sol (Winter, 2010) "The Ramparts I Watched." City Journal.
  4. Alonzo L. Hamby, Man of the People: A Life of Harry S. Truman (1995)
  5. Mark L. Kleinman, "Americans for Democratic Action", in The Oxford Companion to United States History, ed. Paul S. Boyer (Oxford/NY: Oxford UP, 2001), 34.

Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Faulks, Keith. Political sociology: a critical introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press, 1999.
  • Fernbach, Alfred and Bishko, Charles Julian, Charting Democracy in America (1995)
  • Frost, Bryan-Paul and Sikkenga, Jeffrey (2003). History of American Political Thought. Lexington Books. p. 33.
  • Hamby, Alonzo L., Liberalism and Its Challengers: From F.D.R. to Bush (1992)
  • McCoy, Donald R. The Presidency of Harry S. Truman. Lawrence, KS: University Press of Kansas. 1984. ISBN 978-0-7006-0252-0.
  • Schlesinger, Arthur, "Liberalism in America: A Note for Europeans", in The Politics of Hope, (1962)