Suriyanın federallaşdırılması
Suriyanın federallaşdırılması — Suriyada vətəndaş müharibəsinə son qoymaq üçün mümkün həll yolu kimi mübahisəli şəkildə irəli sürülən təklif.[1][2][3][4][5] Geniş mənada bu, mərkəzləşdirilmiş Suriya Ərəb Respublikasının muxtar bölmələri olan federativ respublikaya çevrilməsi deməkdir. Rusiya, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının nümayəndələri, ABŞ[3] və İsrail[6] kimi Suriyada vətəndaş müharibəsində iştirak edən bir çox qüvvələr və aktorlar "federal bölünmə" ideyasını qəbul etmişdilər. Bəşər Əsəd federalizm ideyasını açıq şəkildə rədd etmiş, Suriyadakı ərəb əksəriyyətinin bu cür təkliflərə qarşı olduğunu bəyan etmişdir.[7][8][9][10][11] Həmçinin, Ərəb Dövlətləri Liqasının üzvləri və Türkiyə də daxil olmaqla, regiondakı qonşu ölkələrin əksəriyyəti bu təklifi rədd etmişdir.[12][13]
Federalizasiya prosesinin az-çox etnik və dini-məzhəbi zəmində baş verəcəyinə görə, onun əleyhdarları tərəfindən "ölkənin bölünməsi" və "balkanlaşdırlma" kimi rədd edilmişdir.[14][15] Suriya Milli Şurası və Suriya İnqilabçı və Müxalif Qüvvələrinin Milli Koalisiyası kimi Suriya müxalifətinin əksər fraksiyaları federallaşma ideyasını ardıcıl olaraq rədd etmişdir.[16] Digər tərəfdən, kürd müxalifət partiyaları bu ideyanı güclü şəkildə təbliğ ediblər.[17]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Michael O'Hanlon. "How will Syria's war end? Other civil wars suggest an answer". Washington Post. 3 September 2015. 14 October 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 February 2024.
- ↑ "Is partitioning Syria a viable option?". Global Risk Insights. 2023-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-12.
- ↑ 1 2 "Syria civil war: Key powers 'consider federal division'". Al Jazeera. March 2016. 2020-08-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-12.
- ↑ "US, Israel Consider 'Balkanization' of Syria: Coalition Source". Syrian Observer. 13 July 2015. 10 October 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 February 2024.
- ↑ Zeina Karam; Dan Perry. "Partitioning Syria may be the only answer to a devastating civil war with no end in sight". National Post. 29 September 2015. 19 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 February 2024.
- ↑ "The Question of Federalism in Syria". SETA. 2016. 25 April 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Sheikho, Kamal. "Who opposes Syrian Kurdish self-rule?". Al-Monitor. 1 April 2016. 15 May 2021 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Said, Nebehay, Rodi, Stephanie. "Kurdish moves on federalism cloud Syria peace drive". Reuters. 16 March 2016. 19 March 2016 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Arafat, Hisham. "President Assad: 'Most Syrian Kurds reject federalism'". Kurdistan 24. 31 March 2016. 25 April 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Assad: I cannot give Kurds federalism". rudaw. 14 October 2016. 23 October 2017 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Federal region of "Rojava-North Syria" proclaimed". Nationalia. 17 March 2016. 28 March 2016 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Arab League rejects Kurd-led moves for federal Syria". Ahramonline. 21 March 2016. 25 April 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Ziadeh, Radwan. "Why Federalism Is a Bad Idea for Syria". Arab Center Washington DC. 13 March 2017. 7 February 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Is partitioning Syria a viable option?". Global Risk Insights. 2023-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-12."Is partitioning Syria a viable option?" Arxivləşdirilib 2023-04-30 at the Wayback Machine. Global Risk Insights.
- ↑ "US, Israel Consider 'Balkanization' of Syria: Coalition Source". Syrian Observer. 13 July 2015. 10 October 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 February 2024."US, Israel Consider 'Balkanization' of Syria: Coalition Source" Arxivləşdirilib 2017-10-10 at the Wayback Machine. Syrian Observer. 13 July 2015.
- ↑ Sources:
- ↑ "Syria civil war: Key powers 'consider federal division'". Al Jazeera. March 2016. 2020-08-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-12."Syria civil war: Key powers 'consider federal division'" Arxivləşdirilib 2020-08-06 at the Wayback Machine. Al Jazeera. March 2016.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Kheder Khaddour. "Local Wars and the Chance for Decentralized Peace in Syria". Carnegie Middle East Center. 28 March 2017.
- Semih Idiz. "Turkey squeezed between Russia, US in Syria". Al-Monitor. 1 February 2017.
- "No Going Back: Why decentralisation is the future for Syria" (PDF). European Council on Foreign Relations. September 2016.
- "Syria: Opinions and Attitudes on Federalism, Decentralization, and the experience of the Democratic Self-Administration". The Day After (TDA). April 2016.
- Fabrice Balanche. "Ethnic Cleansing Threatens Syria's Unity". The Washington Institute. 3 December 2015.
- "Partition: It's time to recognise reality in Syria". London School of Economics and Political Science, USAPP. 3 October 2015.
- "Deconstructing Syria: Towards a regionalized strategy for a confederal country". Brookings. 23 June 2015.
- Khaddour, K.; Mazur, K. "The Struggle for Syria's Regions". Middle East Report. 43. 2013: 269–.