40°10′50″ şm. e. 44°30′06″ ş. u.HGYO

Təpəbaşı məscidi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Təpəbaşı məscidi
Xəritə
40°10′50″ şm. e. 44°30′06″ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Şəhər İrəvan
Yerləşir İrəvan
Aidiyyatı İrəvan xanlığı
Sifarişçi Səfəvilər,Abbasqulu xan İrəvanski
Tikilmə tarixi 1687
Üslubu Azərbaycan memarlığı
Vəziyyəti 1960-ci ildə fəaliyyəti dayandırılıb
2008-ci ildə ermənilər tərəfindən yaşayış evi
Təpəbaşı məscidi (Ermənistan)
Təpəbaşı məscidi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təpəbaşı məscidi və ya Hacı İmamverdi məscidi — İrəvanda Təpəbaşı məhəlləsində Azərbaycan məscidi.

Bəzi mənbələrdə Təpəbaşı məscidinin inşa tarixinin 1687-ci il olduğu qeyd edilsə də, onun dəqiq tikilmə tarixi məlum deyildir. Bizə çatan məlumatlara əsasən onun ən azı XIX əsrin qırxıncı illərində mövcud olduğu bildirilir. Çox güman ki, məscid daha qədimdir və XVII–XVIII əsrlərə aiddir. Bəzi məlumatlara görə məscid İrəvan şəhər upravasının üzvü, xan nəslindən olan Abbasqulu xan İrəvanskinin göstərişi ilə tikilmişdir. Onun evi də həmin məhəllədə olmuşdur.[1]

Təpəbaşı məscidi eyniadlı Təpəbaşı yaşayış massivində yaşayış massivində yerləşir. Məscidin minarəsi isə 1960-cı illərdə uçmuşdur. Sonralar isə məscidin həyətində və ətrafında gecəqondular inşa edilmişdir. Hazırda dağılmış vəziyyətdə olan bu məsciddə, eləcə də imam otağında erməni ailələri məskunlaşmışdırlar. Bəzən erməni ailələrinin yaşadığı Abbasqulu xanın evini hələ də ermənilər "Xanın evi" adlandırırlar.[2]Məscidin ətrafında bir çayxana da var idi ki, müsəlmanlar yığışıb çay içərdilər. İndi həmin çayxana da yoxdur. Məscidin həyətində və ətrafında ermənilər gecəqondular inşa etmişlər.[3]

Memarlıq xüsusiyyətləri

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Məscid tamamilə kərpicdən tikilmişdir. Fotoşəkillərdən göründüyü kimi İrəvandakı bir sıra digər məscidlərdən nümunə götürərək təkrarlanan rombvari naxışlı şirli mozaika plitələrlə üzlənmiş əsas günbəz qorunub saxlanmamışdır. Divarlarının qalınlığı 1,5 metrdir. Məscidin içərisindəki imamın otağında hazırda bir erməni ailəsi yaşayır.[4]

  1. Nazim Mustafa. İrəvan xanlığı: Erməni vandallarının yox etdiyi İrəvan məscidləri. Bakı. 2016.
  2. Nazim Mustafa. İrəvan şəhəri. Bakı. 2020.
  3. "İrəvan məscidləri". iravan.preslib.az. 2021-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyun 2023.
  4. Арутюнян В., Асратян М., Меликян А. Ереван. Москва. 1968.

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]