Tacikistan Konstitusiyası
| Tacikistan Konstitusiyası | |
|---|---|
| tac. Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон) | |
| Növ | konstitusiya |
| Elektron versiya | |
Tacikistan Respublikasının Konstitusiyası — 6 noyabr 1994-cü ildə qəbul edilmiş Tacikistanın əsas qanunu 10 fəsil və 100 maddədən ibarətdir. Tacikistan Respublikasının 1994-cü il Konstitusiyası yeni bir konstitusiya üçün referendum yolu ilə qəbul edildi[1].
Konstitusiyanın quruluşu[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Birinci fəsil: Konstitusiya quruluşunun əsasları;
- İkinci fəsil: Bir şəxsin və bir vətəndaşın hüquqları, azadlıqları, əsas vəzifələri;
- Üçüncü fəsil: Məclisi Oli (Parlament);
- Dördüncü fəsil: Prezident;
- Beşinci fəsil: Dövlət;
- Altıncı fəsil: Yerli Hakimiyyətlər;
- Yeddinci fəsil: Dağlıq Bədəxşan Muxtar Vilayəti;
- Səkkizinci Fəsil: Hökm;
- Doqquzuncu Fəsil: Prokurorluq;
- Onuncu fəsil: Konstitusiyanın dəyişdirilməsi qaydası;
Konstitusiya güclü prezidentlik hakimiyyəti, tacik dilinin dövlət dili, millətlərarası ünsiyyət dili olaraq rus dilinin statusunu və Dağlıq Bədəxşan bölgəsinin muxtariyyətini təmin edir. Dəyişikliklər referendum yolu ilə edilə bilər; 1999 -cu ildə (bir palatalı parlamentin əvəzinə iki palatalı bir parlamentin yaradılması ilə) və 2003-cü ildə (prezidentlik müddətinin uzadılması ilə) tətbiq olundu. Dövlətin respublika forması, ərazi bütövlüyü, dövlətin demokratik, hüquqi, dünyəvi və sosial mahiyyəti dəyişdirilə bilməz (Maddə 100).
2016-cı ilin may ayında Emoməli Rəhmondan yenidən prezident seçkilərinin sayındakı məhdudiyyətləri aradan qaldıran və prezident üçün yaş məhdudiyyətini 35 ilə 30 yaşa endirən dəyişikliklər qəbul edildi[2].
Qeyd olunması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tacikistan Respublikasının "Bayramlar haqqında" Qanununa (22 May 1998-ci il tarixli 628 saylı Qanunun versiyası) görə, 6 noyabr tarixində Tacikistan xalqı milli bayramı - Tacikistan Respublikasının Konstitusiya Gününü qeyd edir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tacikistan SSR mövcud olduğu dövrdə dörd Konstitusiya qəbul edildi: 1929, 1931, 1937 və 1978-ci illərdə.
1931 -ci il Tacikistan SSR Konstitusiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
24 Fevral 1931 -ci ildə Cümhuriyyət Sovetlərinin IV Qurultayı tərəfindən qəbul edildi.
1937 -ci ildə Tacikistan SSR Konstitusiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Üçüncü konstitusiya 1 mart 1937-ci ildə Tacikistan SSR Sovetlərinin fövqəladə 6-cı qurultayı tərəfindən qəbul edildi.
Tacikistan SSR 1978 Konstitusiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tacikistan SSR Ali Sovetinin 14 aprel 1978-ci il səkkizinci sessiyasında qəbul edilmişdir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ The Constitution of the Republic of Tajikistan, September 1999 (rus.); the English version given on the official site is the old 1994 Constitution.
- The 1994 Constitution of the Republic of Tajikistan, in: Constitutions of the Participating Countries of the CIS, Russian Institute of Legislation and Comparative Law, Normal Publishing House, Moscow (2001), pp. 497-522. (rus.)
- ↑ "Референдум в Таджикистане позволил Рахмону переизбираться до бесконечности". http://www.bbc.com/russian/news. 2016-05-23.