Tarla ayıcası
Tarla ayıcası | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Aləmi: | Heyvanlar | |||||
| Yarımtip: | Onurğasızlar | |||||
| Sinif: | Cücülər | |||||
| Dəstə: | Pulcuqluqanadlılar | |||||
| Fəsilə: | Ayıcalar | |||||
| Cins: | Ayıcalar | |||||
| Növ: | Tarla ayıcası | |||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| Arctia villica (Linnaeus, 1758 | ||||||
| ||||||
Tarla ayıcası (lat. Arctia villica) — pulcuqluqanadlılar dəstəsinin ayıcalar fəsiləsinə aid kəpənək növü.
Təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qanadları açılmış halda 50-54 mm-dir. Ön qanadlar tünd qara rəngdədir, üzərində 8 iri sarımtıl-ağ rəngli ləkələr vardır. Bunlardan zirvəyə yaxın ləkələr iri və yumru, əsasına birləşən ləklər isə pazşəkillidir. Arxa qanadları narıncı rəngdədir. Hər iki qanadın zirvəsi ön qanadların rəngi kimi tünd qaradır. Bunun altında iki yumru qara ləkə, əsasına yaxın bir kiçik qara ləkə yerləşir. Baş və döşün üzəri sıx qara rəngli tükcüklərlə örtülüdür. Qarıncığı qırmızımtıldır, hər buğum üzərində çox kiçik qara nöqtələr vardır.[1]
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Cənubi və Orta Avropa, Rusiya, Qafqaz, Kiçik Asiya, Türkmənistan və Şimali Afrika ərazisində rast gəlinir. Azərbaycanda isə Abşeron, Şirvan düzənliyi, Lənkəranda Xəzər dənizi sahillərində Və Talışın dağ-səhra hissəsində və Naxçıvan MR.[2]
Həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Düzənliklərdə və dağ-səhra kserofit biotoplarda yaşayır. Kəpənəkləri iyun-iyul aylarında uçur. Tırtılları payız və yazda bağayarpağı, gicitkan, boymadərən, çiyələk və s. ot bitkiləri üzərində yaşayır.
Sayı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azsaylıdır. 2 kəpənəyi Talışdan tutulmuşdur.
Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yaşadığı biotopların əkin üçün istifadə olunması, həvəskar kolleksiyaçılar tərəfindən toplanması.[3]
Qorunması üçün məsləhət görülən tədbirlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yaşayış yerlərində yasaqlıq təşkil etmək, biologiyasını ətraflı öyrənmək, süni surətdə artıraraq təbiətə buraxmaq lazımdır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı. 1989 il.
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II Cild, Bakı, 2013
- Ламперт К., Холодковский Н. Атлас Бабочек и гусениц Европы и отчасти Русско-Азиатских владений. С. Петербург, изд. А.Ф.Деврiена, 1913, с. 354 - 355.