Tibet qonur ayısı
| Tibet qonur ayısı | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ursus arctos pruinosus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ursus arctos pruinosus Blyth, 1854 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tibet qonur ayısı (lat. Ursus arctos pruinosus[1]) — Qonur ayılara aid olan yarımnöv. Bu yarımnöv Tibet yaylasının şərqində yayılmışdır. Qonur ayıların ən az yayılmış yarımnövüdür. Təbiətdə olduqca az gölülür. Avropada bir neçə dənisi və skeleti vardır. 1854-cü ildə qeydə alınmışdır.
Təsnifatı[redaktə | əsas redaktə]
Tibet qonur ayısı bəzən Qobi qonur ayısı (Ursus arctos gobiensis) ilə eyniləşdirilir. OPnların relik canlı olmararı əsas gətirilir. Ancaq terioloqlar Vladimir Sokolov və Viktor Orlov bu iki ayı başlarının bir-birinə oxşamamasını bildirirlər. Onlar Tibet qonur ayısının başını daha çox Himalay qonur ayısına (Ursus arctos isabellinus) bənzədiyini iddia edirlər. Bir müddət sonra bu iki alim Qobi ayısını ayrıca yarımnöv olaraq təstiqləmişlər.
Yayılma ərazisi və həyat tərzi[redaktə | əsas redaktə]
Əsasən yüksək dağlıq ərazilərdə yayılmışlar. Ümumilikdə isə onlar haqqında məlumat olduqca azdır. Kiçik məməlilər və otlala qidalanırlar.
Təhlükə və qorunması[redaktə | əsas redaktə]
Bu canlıların dəqiq sayı məlum deyildir. Onlar Beynəlxalq Təbiəti mühafizə birliyinin Qırmızı kitabına daxil edilmişdir. Onların sayına mənfi təsir göstərən amil ənənəvi Asiya tibbində istifadə edilməsidir.
Mədəniyyətə təsiri[redaktə | əsas redaktə]
Tibet qonur ayısı Qar adamı obrazının mümkün variantı hesab edilirdi. 1960-cu ildə Edmund Hillari bunu araşdırmaq məqsədi ilə Tibet dağlarına çıxmışdır. Qayıdarkən onlar iki xəz gətirmiçlər. Yerli əhali bunu Qar adamının xəzi olmasını bildirmişdir. Sonrakı araşdırmalar bu xəzlərin Tibet qonur ayısına məxsus olmasını müəyyən etmişlər[2][3].
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Sowerby, Arthur de Carle (1920). "Notes on Heude's Bears in the Sikawei Museum, and on the Bears of Palaearctic Eastern Asia". Journal of Mammalogy. American Society of Mammalogists: 225.
- ↑ "«Genève: 15 000 francs pour une peau de yéti»". 2011-06-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-10.
- ↑ "Détail du lot n° 872"". 2012-03-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-10. "Arxivlənmiş surət". 2012-03-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-10.