Tirmizi

Tirmizi
ərəb. الترمذی, محمد بن عيسى‎
Doğum tarixi	825
Doğum yeri	Termez, Samanilər dövləti
Vəfat tarixi	892
Vəfat yeri	Termez, Samanilər dövləti
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məhəmməd ət-Tirmizi (Tam adı: Əbu İsa Məhəmməd bin İsa əl-Salami Zərir əl-Buği ət-Tirmizi ərəb. ‎: أبو عيسى محمد بن عيسى السلمي الضرير البوغي الترمذي) — fars əsilli İslam alimi və hədis toplayan (erkən Xorasan və indiki Özbəkistan). Altı böyük məcmuədən biri olan əl-Camius-Səhih kitabının müəllifidir. Əsərin əsil adı "" olsa da müəllifinə nisbətlə "Sünəni-Tirmizi" olaraq anılır. Hədisdən əlavə, İslam Peyğəmbərinin şəxsiyyəti və surəti ilə bağlı hədislər toplusu olan "Şəmail əl-Məhəmmədiyyə" (Şəmail ət-Tirmizi kimi tanınır) əsərini də yazmışdır.

Həyatı

Tirmizinin adı "Məhəmməd", ləqəbi isə "Əbu İsa" (İsanın atası) idi. Onun şəcərəsi qeyri-müəyyəndir.

Əbu İsa Məhəmməd ibn İsa ibn əd Dəhhaq Mərkəzi Asiyada yerləşən Tirmiz şəhərində doğulub. Haqqında məlumat azdır. Hədis toplamaq məqsədilə Xorasan, İraq, Hicaz və b. yerlərə səfər etmiş və İmam Buxari, Müslim ibn Həccac, Əbu Davud kimi bir çox alimlərdən hədis almışdır. Və həmçinin Heysəm ibn Kulab əl-Şasi, Məqhul ibn əl-Fəld, Məhəmməd ibn Məhbub əl-Məhbubi əl-Mərvəzi kimi alimlər ondan hədis nəql etmişlər.

Məhəmməd bin İsa Tirmizi Abbasi xəlifəsi Məmun dövründə anadan olub. Doğulduğu il 209-cu hicri (824/825) olaraq bildirilmişdir. Yalnız Zəhəbi Tirmizinin hicri 210-cu (825/826) ilə yaxın doğulduğunu bildirir. Buna görə də bəzi mənbələr onun doğulduğu ili hicri 210-cu il kimi göstərmişlər. Bəzi mənbələrdə onun Məkkədə doğulduğu göstərilir. Bir çoxları onun Tirmizdə İndiki Özbəkistanın cənubu (Termez) doğulduğunu bildirir. Əlbəttə daha güclü rəydə budur. Daha dəqiq desək, o, şəhərətrafı ərazilərdən birində, Buq kəndində anadan olub. Buna görə də "Tirmizi" "Əl-Buği" deyirlər.

Yaradıcılığı

• Sünəni-Tirmizi
• Şəmail ət-Tirmizi

Həmçinin bax

• Hədis
• Kutubi-sittə
• Səhihi Buxari
• Buxari
• Səhihi Müslim
• Müslüm ibn Həccac
• Əbu Davud
• Sünəni-Əbu Davud