Tumamə ibn Vəlid
| Tumamə ibn Vəlid | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | VIII əsr |
Tumamə ibn əl-Vəlid ibn Qəqa əl-Əbsi (ərəb. ثمامة بن الوليد بن قعقاع العبسي) — Abbasi sərkərdəsi.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
İbn əl-Vəlid Banu Əbs ailəsindən idi. Bu ailə xəlifə Əbdülməlik ibn Mərvan (hak. 685–705) Tumamənin babası Qəqa ibn Xüleyd əl-Əbsinin əmisi qızı ilə evlənəndə Əməvilər sülaləsi ilə qohum olmuşdur. Onun atası əl-Vəlid Əməvi sərkərdəsi və Kinnəsrin valisi olmuşdur. Buna baxmayaraq, o, ibn əl-Vəlidin əmisi Əbdülməlik ilə birlikdə II Validin (hak. 743–744) hakimiyyətə çıxmasına qarşı çıxdıqlarından digər ailə üzvləri tərəfindən işgəncə edilərək öldürülmüşdür.[1]
İbn əl-Vəlid bu təmizləmə siyasətindən sağ çıxmış və Əməviləri devirən Abbasilər sülaləsinə xidmət etməyə başlamışdır.[2] O, Bizansın idarəsində olan Anadoluya 777-ci[3] və 778-ci ildə iki dəfə yürüş etmiş, ancaq Bizans sərkərdəsi Mixail Laxanodrakon tərəfindən məğlub edilmişdir.[4] O həmçinin, 779-cu ildəki yürüşün rəhbəri təyin edilmiş, ancaq, Əl-Təbəriyə görə, uğursuz bir sərkərdə olduğundan əl-Həsən ibn Qəhtəbə ilə əvəz edilmişdir.[5]
İbn əl-Vəlid haqqında başqa bir məlumat yoxdur, lakin onun oğlu Osman Kinnəsrinin yerli liderlərindən biri idi. O, Dördüncü fitnə zamanı yaranan nizamsızlıqdan istifadə edərək demək olar ki, müstəqil şəkildə hakimiyyət sürmüşdür.[2]
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Kron, 1980. səh. 105–106
- ↑ 1 2 Kron, 1980. səh. 106
- ↑ Kennedi, 1990. səh. 187–188
- ↑ Kennedi, 1990. səh. 198
- ↑ Kennedi, 1990. səh. 206
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Kron, Patrisiya. Slaves on Horses: The Evolution of the Islamic Polity (ingilis). Kembric: Cambridge University Press. 1980. ISBN 0-521-52940-9.
- Bosvort, K.E. The History of al-Ṭabarī. SUNY Series in Near Eastern Studies (ingilis). Volume XXX: The ʿAbbāsid Caliphate in Equilibrium: The Caliphates of Mūsā al-Hādī and Hārūn al-Rashīd, A.D. 785–809/A.H. 169–192. Nyu York: State University of New York Press. 1989. ISBN 978-0-88706-564-4.