Əməvilər

Əməvilər
Əməvilər
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əməvilər xilafəti 750-ci ildə

Əməvilər (ərəb. الأمويون) və ya bəni Üməyyə ‏(ərəb. بنو أمية) — əsası I Müaviyə tərəfindən 661-ci ildə qoyulan müsəlman xəlifələri sülaləsi. Süfyani və mərvani əməviləri VIII əsrin ortalarına qədər Əməvilər xilafətini idarə etmişlər. Əməvilər sülaləsinin dövründə Xilafət ordusu indiki Cəbəlüttariq boğazını keçərək Avropaya girdi, müasir İspaniya torpaqlarına daxil olub yürüşü davam etdirdi. 750-ci ildə Əbu Müslimin qiyamı nəticəsində Əməvilər sülaləsini əvəz edən Abbasilər tərəfindən hakimiyyətdən devrilmiş və İspaniyada Kordova xilafətinin əsasını qoyan xəlifə Hişam ibn Əbd əl-Malikin nəvəsindən başqa bütün əməvilər məhv edilmişdir. Sülalənin banisi Əbdşəms ibn Əbdmanafın oğlu və Əbdülmütəllibin əmisi oğlu Üməyya ibn Əbd Şəms olmuşdur.

Şəcərəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

	Raşidi xilafət
	Əməvilər xilafəti
	Kordova əmirliyi
	Kordova xilafəti

Üməyya ibn Əbdüşəms

Hərb

Əbül As

Əbu Süfyan

Əl-Hakəm

Əffan

I MÜAVİYƏ
Dəməşq xəlifəsi
(661-680)

I MƏRVAN
Dəməşq xəlifəsi
(684-685)

I OSMAN
Raşidi xəlifəsi
(644-656)

I YEZİD
Dəməşq xəlifəsi
(680-683)

Əbdüləziz

Məhəmməd

Əbdülmalik

II MÜAVİYƏ
Dəməşq xəlifəsi
(683-684)

II ÖMƏR
Dəməşq xəlifəsi
(717-720)

II MƏRVAN
Dəməşq xəlifəsi
(744-750)

I VALİD
Dəməşq xəlifəsi
(705-715)

I SÜLEYMAN
Dəməşq xəlifəsi
(715-717)

I HİŞAM
Dəməşq xəlifəsi
(724-743)

II YEZİD
Dəməşq xəlifəsi
(720-724)

I İBRAHİM
Dəməşq xəlifəsi
(744)

III YEZİD
Dəməşq xəlifəsi
(744)

Müaviyə

II VALİD
Dəməşq xəlifəsi
(743-744)

I ƏBDÜRRƏHMAN
Əndəlüs əmiri
(756-788)

I HİŞAM
Əndəlüs əmiri
(788-796)

I HAKƏM
Əndəlüs əmiri
(796-822)

II ƏBDÜRRƏHMAN
Əndəlüs əmiri
(822-852)

I MƏHƏMMƏD
Əndəlüs əmiri
(852-886)

I ABDULLAH
Əndəlüs əmiri
(888-912)

I MÜNZİR
Əndəlüs əmiri
(886-888)

Məhəmməd

III ƏBDÜRRƏHMAN
Əndəlüs əmiri
(912-929)
Əndəlüs xəlifəsi
(929-961)

Əbdülmalik

Süleyman

II HAKƏM
Əndəlüs xəlifəsi
(961-976)

Əbdülcabbar

Übeydullah

Məhəmməd

Əl-Hakəm

II HİŞAM
Əndəlüs xəlifəsi
(976-1009)
(1010-1013)

Hişam

Əbdürrəhman

IV ƏBDÜRRƏHMAN
Əndəlüs xəlifəsi
(1018)

III HİŞAM
Əndəlüs xəlifəsi
(1027-1031)

I SÜLEYMAN
Əndəlüs xəlifəsi
(1009-1010)
(1013-1016)

II MƏHƏMMƏD
Əndəlüs xəlifəsi
(1009)
(1010)

V ƏBDÜRRƏHMAN
Əndəlüs xəlifəsi
(1023-1024)

III MƏHƏMMƏD
Əndəlüs xəlifəsi
(1024-1025)

Əməvilər xəlifə siyahısı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əməvilər xilafəti ən böyük dövrü (təqribən 750)

Şəkil	Ad	Ailə münasibəti	Hökmranlığı	Qeydlər
Əməvilər xəlifə siyahısı
	I Muaviyə	Əbu Süfyanın oğlu	661–680
	I Yezid	I Muaviyənin oğlu	680–683
	II Muaviyə	I Yezidin oğlu	683–684
	I Mərvan	I Muaviyənin oğlu	684–685
	Əbdülməlik	I Mərvannın oğlu	685–705
	I Vəlid	Əbdülməlikin oğlu	705–715
	Süleyman	Əbdülməlikin oğlu	715–717
	II Ömər	I Mərvanın oğlu olan Əbdüləzizin oğlu	717–720
	II Yezid	Əbdülməlik	720–724
	Hişam	Əbdülməlik	724–743
	II Valid	II Yezid	743–744
	III Yezid	II Valid	744–744
	İbrahim	Son of Al-Walid I	744–744
	II Mərvan	I Mərvanın oğlu olan Məhəmmədin oğlu	744–750	Səffah tərəfindən öldürüldü