Vərdək vilayəti

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Yaşayış məntəqəsi
Vərdək vilayəti
Boys and young men gather around Afghan National Army special forces to receive candy, school supplies and hand-crank radios during a presence patrol in the Sayed Abad district of Afghanistan Nov. 6, 2011 111106-A-VT689-010.jpg

34°24′0″N 68°24′0″E / 34.40000°N 68.40000°E / 34.40000; 68.40000Koordinatlar: 34°24′0″N 68°24′0″E / 34.40000°N 68.40000°E / 34.40000; 68.40000

Ölkə Flag of Afghanistan.svg Əfqanıstan
Sahəsi 9.934,0 km²
Hündürlüyü 2.848 metr
Saat qurşağı UTC+04:30
Rəsmi dili Dari dili və Puştu dili
Vərdək vilayəti — yerləşdiyi ərazi Əfqanıstan
Vərdək vilayəti
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Vərdək vilayəti, Vərdəg və ya Məydən-Vərdək (Şablon:Lang-ps, Şablon:Lang-prs) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri.

Coğrafiyası[redaktə | əsas redaktə]

Vilayətin sahəsi 8.938 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 540.1 min nəfər[1], inzibati mərkəzi Meydanşəhr şəhəridir.[2]

Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]

Əhalisinin 70%-ni puştunlar, 20%-ni həzaralar və 10%-ni digər xalqların nümayəndələri (kuçilər, taciklər, qızılbaşlar və s.)[3] təşkil edir.[4]

Vilayətdə puştunların böyük Vardak tayfası məskunlaşıb.[3] Bu tayfa Mayar, Mirxel (və ya Mirel) və Nuri qəbilələrindən ibarətdir.[3] Bu tayfaya mənsub insanlar Hisai-Əvvəli Behsud və Mərkəzi Behsud rayonlarında əhalinin əksəriyyətini təşkil etməklə yanaşı digər rayonlarda da yaşayırlar.[3] Həmçinin vilayətdə puştunlarına Qılzay (Xəlci) İttifaqına daxil olan Hotak və Xaroti tayfaları da yaşayırlar.[3]

Qızılbaşlar Əfqanıstana Səfəvilər və Əfşarlar imperiyası zamanı Azərbaycandan[5] köçürülmüşlər.[3] Yüksək savadlılığı ilə seçilir və dövlət idarəsi orqanlarında çalışırlar.[3] Dinləri islam (şiə qolu) dinidir.[3] Etnik kökən baxımından əsasən afşar türklərindən ibarətdirlər. Kompakt şəkildə vilayətin Hisai-Əvvəli Behsud və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.[3]

Taciklər viləyətin mərkəzi Maydanşəhr şəhəri ətrafında və Hisai-Əvvəli Behsud rayonunda yaşayırlar.[3]

Həzaralər şiə-islam etiqadlı türk-monqol kökənli xalqdır.[3] Vilayətin əsasən Mərkəzi Behsud, Cağatu, Nirx və Day Mirdad rayonlarında məskunlaşıblar.[3]

Kuçilər az sayda olmaqla vilayətin Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Nirx və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.[3]

İnzibati quruluşu[redaktə | əsas redaktə]

Vilayət inzibati cəhətdən Meydanşəhr, Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Dəy-Mirdad, Çəki Vərdək, Seydabad, Nirx və Cağatu rayonlarına bölünür.[4]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ Islamic Republic of Afghanistan Central Statistics Organization
  2. ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids"): Afghanistan
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 Program for Culture & Confilict Studies
  4. ↑ 4,0 4,1 Wardak
  5. ↑ Countries and Their Cultures: Qizilbash

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

 Bu şablona bax Əfqanıstanın inzibati bölgüsü
Flag of Afghanistan
Bədəxşan • Badğis • Bəğlan • Bəlx • Bamyan • Cövzcan • Daykündi • Fərah • Fəryab • Hilmənd • Herat • Xost • Kabil • Kapisa • Künduz • Künər • Qəndəhar • Qəzni • Qövr • Ləğman • Lövgər • Nəngərhar • Nimruz • Nuristan • Pəktika • Pəktiya • Pəncşir • Pərvan • Səməngan • Səri-Pul • Təxar • Uruzgan • Vərdək • Zabul
Flag of Afghanistan.svg  Əfqanıstan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Vərdək_vilayəti&oldid=4554821"