Vərdək vilayəti

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search

Vərdək vilayəti — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri.

Coğrafiyası[redaktə | əsas redaktə]

Vilayətin sahəsi 8.938 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 540.1 min nəfər[1], inzibati mərkəzi Meydanşəhr şəhəridir.[2]

Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]

Əhalisinin 70%-ni puştunlar, 20%-ni həzaralar və 10%-ni digər xalqların nümayəndələri (kuçilər, taciklər, qızılbaşlar və s.)[3] təşkil edir.[4]

Vilayətdə puştunların böyük Vardak tayfası məskunlaşıb.[3] Bu tayfa Mayar, Mirxel (və ya Mirel) və Nuri qəbilələrindən ibarətdir.[3] Bu tayfaya mənsub insanlar Hisai-Əvvəli Behsud və Mərkəzi Behsud rayonlarında əhalinin əksəriyyətini təşkil etməklə yanaşı digər rayonlarda da yaşayırlar.[3] Həmçinin vilayətdə puştunlarına Qılzay (Xəlci) İttifaqına daxil olan Hotak və Xaroti tayfaları da yaşayırlar.[3]

Qızılbaşlar Əfqanıstana Səfəvilər və Əfşarlar imperiyası zamanı Azərbaycandan[5] köçürülmüşlər.[3] Yüksək savadlılığı ilə seçilir və dövlət idarəsi orqanlarında çalışırlar.[3] Dinləri islam (şiə qolu) dinidir.[3] Etnik kökən baxımından əsasən afşar türklərindən ibarətdirlər. Kompakt şəkildə vilayətin Hisai-Əvvəli Behsud və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.[3]

Taciklər viləyətin mərkəzi Maydanşəhr şəhəri ətrafında və Hisai-Əvvəli Behsud rayonunda yaşayırlar.[3]

Həzaralər şiə-islam etiqadlı türk-monqol kökənli xalqdır.[3] Vilayətin əsasən Mərkəzi Behsud, Cağatu, Nirx və Day Mirdad rayonlarında məskunlaşıblar.[3]

Kuçilər az sayda olmaqla vilayətin Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Nirx və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.[3]

İnzibati quruluşu[redaktə | əsas redaktə]

Vilayət inzibati cəhətdən Meydanşəhr, Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Dəy-Mirdad, Çəki Vərdək, Seydabad, Nirx və Cağatu rayonlarına bölünür.[4]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ Islamic Republic of Afghanistan Central Statistics Organization
  2. ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids"): Afghanistan
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 Program for Culture & Confilict Studies
  4. ↑ 4,0 4,1 Wardak
  5. ↑ Countries and Their Cultures: Qizilbash

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

 Bu şablona bax Əfqanıstanın inzibati bölgüsü
Flag of Afghanistan
Bədəxşan • Badğis • Bəğlan • Bəlx • Bamyan • Cövzcan • Daykündi • Fərah • Fəryab • Hilmənd • Herat • Xost • Kabil • Kapisa • Künduz • Künər • Qəndəhar • Qəzni • Qövr • Ləğman • Lövgər • Nəngərhar • Nimruz • Nuristan • Pəktika • Pəktiya • Pəncşir • Pərvan • Səməngan • Səri-Pul • Təxar • Uruzgan • Vərdək • Zabul
Flag of Afghanistan.svg  Əfqanıstan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Vərdək_vilayəti&oldid=3803443"