Vərdək vilayəti
| Vərdək vilayəti | ||
|---|---|---|
 | ||
|
|
||
|
34°24′0″N 68°24′0″E / 34.40000°N 68.40000°EKoordinatlar: 34°24′0″N 68°24′0″E / 34.40000°N 68.40000°E |
||
| Ölkə |
 Əfqanıstan |
|
| Sahəsi | 9.934,0 km² | |
| Hündürlüyü | 2.848 metr | |
| Saat qurşağı | UTC+04:30 | |
| Rəsmi dili | Dari dili və Puştu dili | |
|
||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
||
Vərdək vilayəti, Vərdəg və ya Məydən-Vərdək (puştu وردګ, dari وردک) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri.
Coğrafiyası[redaktə | əsas redaktə]
Vilayətin sahəsi 8.938 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 540.1 min nəfər[1], inzibati mərkəzi Meydanşəhr şəhəridir.[2]
Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]
Əhalisinin 70%-ni puştunlar, 20%-ni həzaralar və 10%-ni digər xalqların nümayəndələri (kuçilər, taciklər, qızılbaşlar və s.)[3] təşkil edir.[4]
Vilayətdə puştunların böyük Vardak tayfası məskunlaşıb.[3] Bu tayfa Mayar, Mirxel (və ya Mirel) və Nuri qəbilələrindən ibarətdir.[3] Bu tayfaya mənsub insanlar Hisai-Əvvəli Behsud və Mərkəzi Behsud rayonlarında əhalinin əksəriyyətini təşkil etməklə yanaşı digər rayonlarda da yaşayırlar.[3] Həmçinin vilayətdə puştunlarına Qılzay (Xəlci) İttifaqına daxil olan Hotak və Xaroti tayfaları da yaşayırlar.[3]
Qızılbaşlar Əfqanıstana Səfəvilər və Əfşarlar imperiyası zamanı Azərbaycandan[5] köçürülmüşlər.[3] Yüksək savadlılığı ilə seçilir və dövlət idarəsi orqanlarında çalışırlar.[3] Dinləri islam (şiə qolu) dinidir.[3] Etnik kökən baxımından əsasən afşar türklərindən ibarətdirlər. Kompakt şəkildə vilayətin Hisai-Əvvəli Behsud və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.[3]
Taciklər viləyətin mərkəzi Maydanşəhr şəhəri ətrafında və Hisai-Əvvəli Behsud rayonunda yaşayırlar.[3]
Həzaralər şiə-islam etiqadlı türk-monqol kökənli xalqdır.[3] Vilayətin əsasən Mərkəzi Behsud, Cağatu, Nirx və Day Mirdad rayonlarında məskunlaşıblar.[3]
Kuçilər az sayda olmaqla vilayətin Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Nirx və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.[3]
İnzibati quruluşu[redaktə | əsas redaktə]
Vilayət inzibati cəhətdən Meydanşəhr, Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Dəy-Mirdad, Çəki Vərdək, Seydabad, Nirx və Cağatu rayonlarına bölünür.[4]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
| Əfqanıstanın inzibati bölgüsü | |
|---|---|
Bədəxşan • Badğis • Bəğlan • Bəlx • Bamyan • Cövzcan • Daykündi • Fərah • Fəryab • Hilmənd • Herat • Xost • Kabil • Kapisa • Künduz • Künər • Qəndəhar • Qəzni • Qövr • Ləğman • Lövgər • Nəngərhar • Nimruz • Nuristan • Pəktika • Pəktiya • Pəncşir • Pərvan • Səməngan • Səri-Pul • Təxar • Uruzgan • Vərdək • Zabul |
|
|
Əfqanıstan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
