VI Corc

Vikipediya, azad ensiklopediya
(VI Georq səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Jump to navigation Jump to search
VI Corc
George VI
King George VI LOC matpc.14736 (cleaned).jpg
bayraqBöyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının 11-ci kralı
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
Xələfi II Elizabet
bayraqAvstraliyanın 4-cü kralı
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
Xələfi II Elizabet
bayraqYeni Zelandiyanın 4-cü kralı
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
Xələfi II Elizabet
bayraqKanadanın 4-cü kralı
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
Xələfi II Elizabet
bayraqCənubi Afrikanın 4-cü kralı
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
bayraqHindistannın 3-cü imperatoru
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
Xələfi II Elizabet
Millətlər Birliyinin 1-ci sədri
11 dekabr 1936 — 6 fevral 1952
Tacqoyma 12 may 1937
Sələfi VIII Eduard
Xələfi II Elizabet
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Prince Albert Frederick Arthur George of York
Doğum tarixi
Doğum yeri Sendringem, Norfolk qraflığı, İngiltərə
Vəfat tarixi (56 yaşında)
Vəfat yeri Sendringem, Norfolk qraflığı, İngiltərə
Vəfat səbəbi ağciyər xərçəngi
Dəfn yeri
  • Müqəddəs Corc kilsəsi[d][1]
Təhsili
Sülalə Vindzorlar
Atası V Corc
Anası Mariya Tek
Həyat yoldaşı Elizabet Bouz-Layon
Uşaqları qızları: Elizabet və Marqaret
Hərbi xidmət
Qoşun növü Krallıq donanması, Britaniya Hərbi Hava Qüvvələri, Britaniya Ordusu[d]
Rütbəsi Ali Baş Komandan
Döyüşlər
Dini Xristianlıq
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

VI Georq (ing. George VI, əsl adı Albert Frederik Artur Georq, 14 dekabr 1895, York-Koddec, Norfolk, İngiltərə – 6 fevral 1952, Norfolk, İngiltərə) — Böyük Britaniyanın və onun dominionları olan Kanada, Avstraliya və Cənubi Afrikanın 11 dekabr 1936-cı ildən vəfatına qədər kralı. Vindzorlar sülaləsindəndir.

O Hindistanın sonuncu imperatoru (22 iyun 1948-ci ilədək), İrlandiyanın sonuncu kralı (18 aprel 1949-cu ilədək) və Millətlər Birliyinin birinci sədri olmuşdur.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kral V Corcun ikinci oğlu kimi o həmişə böyük qardaşı Eduardın kölgəsində olmuş və taxt-taca sahib olmağı heç düşünməmişdir. Birinci dünya müharibəsində kral hərbi donanmasında xidmət etmiş, müharibədən sonra isə kral evinin ictimai fəaliyyətlərində iştirak etmişdir.

1923-cü ildə o Elizabet Bouz-Layonla evlənmiş, bu evlilikdən iki qızı dünyaya gəlmişdir – gələcək kraliça Elizabet və şahzadə Marqaret.

1936-cı ildə atası V Corcun vəfatından sonra böyük qardaşı Uels şahzadəsi Devid VIII Eduard adı ilə yeni varis elan edildi. Bir il keçməmiş o amerikalı və iki dəfə ərdə olmuş Uollis Simpsonla ailə həyatı qurmaq istədiyini bildirdi. Lakin, baş nazir Stenli Bolduin buna etiraz edərək, kralın Anqlikan kilsəsinin başçısı olduğu üçün boşanmış qadınla evlənə bilməyəcəyini xatırlatdı. Bu halda Britaniya monarxiyasının böhranı başlaya bilərdi. Bu halda o, ya bu izdivacdan əl çəkməli, ya da krallıqdan imtina etməli idi. Eduard taxt-tacdan imtina etmək qərarına gəlir və kiçik qardaşı Corc VI Corc adı ilə kral elan edilir. Bununla da o, Vindzorlar sülaləsinin taxtda əyləşən üçüncü nümayəndəsi olur.

Kral fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

VI Corcun taxt-taca çıxması münasibəti ilə Böyük Britaniyada buraxılmış 1 kronluq sikkə.1937-ci il

Onun kral elan edilməsindən 24 saat sonra İrlandiya parlamenti xarici əlaqələr haqqında qanun qəbul etdi. Bu qanuna görə İrlandiya Azad Dövlətində kralın rolu əsaslı şəkildə azaldılırdı. Bundan başqa, Böyük Britaniyanın faşist Almaniyası ilə müharibə vəziyyətində olması, İtaliya və Yaponiya ilə müharibə etməsi də monarxiyanın vəziyyətini xeyli çətinləşdirirdi. Böyük Britaniya və onun müttəfiqlərinin İkinci dünya müharibəsində qələbəsinə baxmayaraq, ölkənin dünya proseslərinə təsiri xeyli azalmışdı. 1947-ci ildə Hindistan və Pakistanın müstəqillik qazanması və 1949-cu ildə İrlandiyanın respublika elan edilməsi ingilis imperiyasının dağılmasını sürətləndirdi və Millətlər Birliyi adlı yeni təsir formatı yaradıldı.

Həyatının son illəri[redaktə | mənbəni redaktə et]

İkinci dünya müharibəsinin gərginliyi VI Corcun sağlamlığına ciddi təsir edir.[2] Həmçinin, ağır tütün növlərindən istifadə etməsi onda bir sıra xəstəliklərin, o cümlədən ağciyər xərçənginin yaranmasına səbəb olur. Qızı, vəliəhd Elizabet tez-tez onu monarx kimi əvəz etməli olur. Avstraliya və Yeni Zellandiyaya nəzərdə tutulan səfər onun 1949-cu ilin martında sağ ayağında aparılan cərrahi əməliyyata görə təxirə salınır.[3]

Kralın və kraliçanın təxirə salınmış səfərinin yerinə şahzadə Elizabet və onun həyat yoldaşı hersoq Filipin səfəri təşkil edilir. 1951-ci ilin mayında kral yaxşı əhval-ruhiyyə ilə Böyük Britaniya Festivalını açır, ancaq 23 sentyabr 1951-ci ildə onun ağciyərindən bədxassəli şiş götürülür.[4] Noyabr ayında parlamentin ilk iclasında kralın yerinə təbrik məktubunu lord-kansler Gevin Simonds təqdim edir.[5] 31 yanvar 1952-ci ildə yaxınlarının etirazına baxmayaraq o, qızı Elizabeti Keniyaya yola salmaq üçün hava limanına gəlir. 6 fevralda VI Corc Norfolkdakı evində 56 yaşında ürək damarında trombdan yuxuda ikən keçinir.[6] Şahzadə Elizabet Keniyadan Böyük Britaniyaya kraliça II Elizabet kimi qayıdır.

O, 15 fevralda Vestminster-Hollda, tanınmış dövlət xadimlərinin dəfn edildiyi kilsə qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.[7] 2002-ci ildə vəfat etmiş həyat yoldaşı ana-kraliça Elizabet Bouz-Layon və qızı Marqaret onunla yanaşı dəfn edilmişlər.

Xatirəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

VI Corc indiyədək ölkəsində hörmətlə yad edilir. Onun heykəli qoyulmuş və bir çox filmlərdə obrazı yaradılmışdır.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Bradford, Sarah, King George VI, London: Weidenfeld and Nicolson, 1989, ISBN 0-297-79667-4
  • Howarth, Patrick, George VI, Hutchinson, 1987, ISBN 0-091-71000-6
  • Matthew, H. C. G., "George VI (1895–1952)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004
  • Rhodes James, Robert, A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI, London: Little, Brown and Co, 1998, ISBN 0 316 64765 9
  • Sinclair, David, Two Georges: the Making of the Modern Monarchy, Hodder and Staughton, 1988, ISBN 0-340-33240-9
  • Wheeler-Bennett, Sir John, King George VI: His Life and Reign, New York: Macmillan, 1958
  • Weir, Alison, Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition, London: Random House, 1996, ISBN 0 712 67448 9
  • Г. С. Остапенко. "Британская монархия от Эдуарда VIII до Елизаветы II" — "Новая и новейшая история", № 4–5, 2000 Arxivləşdirilib 2006-07-23 at the Wayback Machine.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ https://web.archive.org/web/20080210110244/http://www.stgeorges-windsor.org/history/hist_burials_date.asp.
  2. ↑ King George VI, Official website of the British monarchy, İstifadə tarixi: 22 April 2009
  3. ↑ Rhodes James, pp. 314–317
  4. ↑ Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330
  5. ↑ Rhodes James, p. 331
  6. ↑ BBC, big/0206.html NY Times
  7. ↑ Bradford, p. 462
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=VI_Corc&oldid=6397697"