Vinnifred İton
| Vinnifred İton | |
|---|---|
 | |
| Təxəllüsü | Onoto Watanna |
| Doğum tarixi | 21 avqust 1875[1] və ya 1877[2] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 8 aprel 1954[1] |
| Fəaliyyəti | romançı, ssenarist |
| Əsərlərinin dili | ingilis dili |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Vinnifred İton (ing. Winnifred Eaton; 21 avqust 1875[1] və ya 1877[2], Monreal, Kvebek[2] – 8 aprel 1954[1]) – Kanada yazıçısı. O, çinəsilli olmasına və heç vaxt Yaponiyada olmamasına baxmayaraq, yaponmənşəli Onoto Vatanna təxəllüsü ilə tanınmış və Yaponiya mövzusunda əsərlər yazmışdır.
İton ədəbi karyerası boyunca 16 roman, eləcə də, yüzlərlə hekayə və məqalə yazmışdır.[3] Onun 1899-cu ildə nəşr olunan "Yaponiyalı Nume xanım" adlı romanı Asiya mənşəli müəllifə məxsus olan ilk ABŞ romanı olmuşdur.[3] Kalqari Universitetinin Riv Teatrı onun şərəfinə adlandırılmışdır.
İlk illəri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Vinnifredin atası Edvard İton ingilis tacir və rəssam idi, anası Qreys Trefusis isə çinli idi.[3] Evard və Qreys Şanxayda tanış olmuş, İngiltərə və ABŞ-də yaşadıqdan sonra 1872-ci ildə Kanadanın Monreal şəhərinə köçmüşdürlər.[3] Vinnifred 14 uşaqlı ailənin səkkizinci uşağı olmuşdur.[3]
İton uşaq yaşlarından etibarən ədəbiyyata maraq göstərməyə başlamışdır.[3] 1895-ci ildə ilk hekayəsini Monrealın "Metropolitan Magazine" adlı jurnalına satmışdır.[3] Daha sonra bir neçə məqalə və hekayəsi ABŞ-nin "Ladies’ Home Journal" və "Harper’s Weekly" kimi jurnallarında nəşr olunmuşdur.[3]
Onun böyük bacısı Edit Maude İton uğurlu jurnalist olmuşdur.[3] Onlar kanadalı bir şəxsə məxsus olan, amma Yamaykada nəşr olunan "Gall’s News Letter" qəzeti üçün birlikdə işləmişdirlər.[3] Vinnifred bir müddət Yamaykada yaşadıqdan sonra 1896-cı ildə Çikaqoya köçərək stenoqraf işləmiş, 1901-ci ildə isə Nyu-Yorkda yaşamağa başlamışdır.[3]
Ədəbi karyerası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Onoto Vatanna
[redaktə | mənbəni redaktə et]1897-ci ildə İtonun "Yapon sevgi hekayəsi" adlı əsəri "Iroquois Magazine" jurnalında Onoto Vatanna təxəllüsü ilə yayımlanmışdır.[3] İton heç vaxt Yaponiyada olmamış, Yaponiya haqqında fikirləri sadəcə oxuduğu kitablar əsasında formalaşmışdı.[3] İstifadə etdiyi təxəllüsün də yapon dilində heç bir mənası yox idi.[3]
İton növbəti illərdə Yaponiya personajlarından istifadə edərək əsərlər yazmağa başlamışdır.[3] Bacısı Edit çinli təxəllüslə Çin mövzusunda əsərlər yazdığı üçün ondan fərqlənmək üçün yapon təxəllüsündən istifadə etməyə davam etmişdir.[3] "Yapon sevgi hekayəsi" uğur qazandığı üçün onun başqa Yaponiya hekayələri də ABŞ jurnallarında nəşr olunmuşdur.[3]
1899-cu ildə İtonun ilk romanı "Yaponiyalı Nume xanım" nəşr olunmuşdur.[3] Roman irqlərarası sevgi münasibətindən bəhs etdiyi üçün qarışıq rəylər almışdır.[3] Romanın uğurundan sonra Yaponiya mövzusunda romanlara davam etmişdir: 1901-ci ildə "Yapon bülbülü", 1902-ci ildə "Visteriyanın flörtü", 1903-cü ildə "Sünbülçiçəyinin ürəyi", 1906-cı ildə "Yapon çiçəklənməsi", 1910-cu ildə "Tama" əsəri nəşr olunmuşdur.[3] Yaponiya mövzusunda olan son romanı "Sanni-san" 1922-ci ildə çapdan çıxmışdır.[3]
İton tanınmaq məqsədilə Onoto Vatanna şəxsiyyətini də qəbul etmişdir.[3] Kimono ilə fotolar çəkdirmiş, müsahibələrdə Yaponiyada doğulduğunu bildirmişdir.[3] Etnik mənşəyi ilə bağlı suallara dəqiq olmayan cavablar vermişdir: atasının ingilis və ya yapon, anasının isə yapon və ya yaponəsilli çinli olduğunu deyirdi.[3]
Alberta illəri
[redaktə | mənbəni redaktə et]İton 1917-ci ildə "Mən: Anım kitabı" adlı avtobioqrafik romanını nəşr etdirmişdir.[3] Həmin il yeni həyat yoldaşı ilə Kanadanın Alberta əyalətinə, Kalqari şəhərinin 65 kilometr yaxınlığında yerləşən rançoya köçmüşdür.[3] O, yerli "Farm and Ranch Review" qəzeti üçün məqalələr yazmağa başlamışdır.[3] Yerli teatrda aktiv olmuş, Kalqari Kiçik Teatr Assosiasiyasının yaradılmasında rol oynamışdır.[3] Kanada Müəlliflər Assosiasiyasının Kalqari bölməsinin qurucu üzvü olmuşdur.[3]
İton Alberta əyalətində Yaponiya mövzusunda romanlardan əl çəkmiş, Albertanın kənd həyatından bəhs edən "Qaramal" (1924) və "Onun kral qələm ucları" (1925) romanlarını yazmışdır.[3] O, bu romanları Vinnifred İton və Vinifred İton Riv adları ilə yayımlamışdır.[3]
İton bir neçə dəfə Nyu-Yorka səyahət edərək Paramount və Universal Pictures studiyaları üçün film ssenariləri yazmışdır.[3] 1925-ci ildə Los-Ancelesə köçmüş, Hollivud ssenaristi olmuşdur.[3] O, bir sıra roman və tamaşaların film adaptasiyası ilə məşğul olmuşdur.[3] 1931-ci ildə Hollivudu tərk edərək Albertaya qayıtmışdır.
İton növbəti illərdə heç bir roman yazmamışdır.[3] Yaponiyanın Çini işğal etməsindən və Pörl-Harboru bombalamasından sonra Yaponiya haqqında əsərlər yazması barədə peşmançılığını ifadə etmiş və Çin irsinə xəyanət etdiyini bildirmişdir.[3] Kalqari Kiçik Teatrı üçün pyeslər yazmış və Kanada Müəlliflər Assosiasiyasının prezidenti olmuşdur.[3] 1954-cü ildə Kaliforniya tətilindən qayıdarkən yolda ürək tutmasından ölmüşdür.[3]
Şəxsi həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]İton 1901-ci ildə ABŞ jurnalisti Bertrand Bebkok ilə evlənmişdir.[3] Onların dörd uşağı olmuşdur.[3] Lakin Bebkok ona pis davrandığı üçün 1917-ci ildə ondan boşanmışdır.[3] 1917-ci ildə ABŞ biznesmeni Frensis Riv ilə evlənmişdir.[3] Cütlük 1924-cü ildə ayrılsa da, 1931-ci ildə İton Frensis ilə barışmışdır.[3]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English (ing.): Women Writers from the Middle Ages to the Present. 1990. P. 890.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 Butts, Edward. "Winnifred Eaton (Onoto Watanna)". The Canadian Encyclopedia (ingiliscə). 10 noyabr 2020. (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 noyabr 2022.
Tematik saytlar | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
