Öd daşı xəstəliyi: Redaktələr arasındakı fərq
Yeni yaklaşımlar ile ilgili Azerice bilgilendirme #article-full-source-editor Teqlər: Geri qaytarıldı Mobil redaktə Mobil tətbiqetmə vasitəsilə redaktə iOS tətbiqetməsi vasitəsilə redaktə |
|||
| Sətir 32: | Sətir 32: | ||
=== Qara və qəhvəyi piqmentli öd daşları === |
=== Qara və qəhvəyi piqmentli öd daşları === |
||
Qara öd daşları aşırı dərəcədə hemolizlə (qırmızı qan hüceyrələrinin parçalanması) ilə müşahidə olunan xəstəliklərdə rast gəlinir: oraq hüceyrəli anemiya, irsi sferositoz, beta-talassemiya. |
Qara öd daşları aşırı dərəcədə hemolizlə (qırmızı qan hüceyrələrinin parçalanması) ilə müşahidə olunan xəstəliklərdə rast gəlinir: oraq hüceyrəli anemiya, irsi sferositoz, beta-talassemiya. |
||
;Yeni cərrahi üsullar |
|||
Tie Chiao tərəfindən hazırlanmış yeni texnika (minimal invaziv cərrahiyyə) ilə öd kisəsi çıxarılmadan öd daşları çıxarıla bilər. Bu texnika bir çox xəstə üzərində sınaqdan keçirilmişdir. Hazırlanmış yeni endoskop patentləşdirilmişdir. Bu texnika hazırda Çində Changchun Jiahe Cərrahiyyə Xəstəxanasında və Türkiyədə Surgimed Clinic (İstanbul) və Özəl Buxara Xəstəxanasında (Ərzurum) tətbiq oluna bilər. Öd kisəsinin əhəmiyyətinin son zamanlarda başa düşülməsi ilə bu cür yeni yanaşmaların illər keçdikcə universal olacağı gözlənilir. |
|||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
12:24, 20 may 2024 tarixindəki versiya
| Öd daşı xəstəliyi | |
|---|---|
 Öd kisəsindən çıxarılmış öd daşları. | |
| XBT-10 | K |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 574.20[1] |
| OMIM | 600803 |
| DiseasesDB | 2533 |
| MedlinePlus | 000273 |
| eMedicine | emerg/97 |
| MeSH | D042882 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Öd daşı xəstəliyi[2] (lat. Cholecystolithiasis — yun. χολή lat. chole “öd” və yun. λίθος lat. líthos “daş”) bütün dünyada və eyni zamanda Azərbaycanda çox geniş yayılmışdır. Demək olar ki, bir çox adamlarda öd daşlarının əmələ gəlməsi və xəstəliyin inkişafı üçün şərait vardır. Öd öz-özlüyündə litogen (daş əmələ gətirmə) xüsusiyyətə malikdir. Ödün bu xüsusiyyəti və bir sıra şərait yaradan faktorlar (öd yollarının daralması, iltihabi dəyişikliklər, xəstələrin qidalanma xüsusiyyətləri və s.) ödün kristallizasiya ocağını yaradır, bu isə sonradan daşların əmələ gəlməsi ilə nəticələnir.
Öd kristalları bütün öd yollarında əmələ gələ bilər (qaraciyər daxili öd yolları, ümumi öd axarı və s.).[3]
Yaranma səbəbləri
Xolesterin, qara və qəhvəyi öd daşlarının yaranma səbəbləri fərqlidir.
Xolesterin daşları
- Şişmanlıq - əsas risk amilidir və qaraciyərdə xolesterinin artıq dərəcədə hasil olunmasıyla bağdaşdır.
- Hamiləlik. Xoresterin daşları çox hamiləlik keçirmiş qadınlarda daha sıx rast gəlinir. Əsas təkanverici amilin hamiləlik zamanı yüksək progesteronun olması düşünülür. Progesteron öd kisənin yığılmasını azaldır, ödün kisədə uzunsürən ləngiməsi və qatılaşmasına gətirib çıxarır.
- Ödün durğunluğu
- Dərmanlar - estrogenlər, fibratlar, somatostatin analoqları
- İrsi meyillilik
Qara və qəhvəyi piqmentli öd daşları
Qara öd daşları aşırı dərəcədə hemolizlə (qırmızı qan hüceyrələrinin parçalanması) ilə müşahidə olunan xəstəliklərdə rast gəlinir: oraq hüceyrəli anemiya, irsi sferositoz, beta-talassemiya.
- Yeni cərrahi üsullar
Tie Chiao tərəfindən hazırlanmış yeni texnika (minimal invaziv cərrahiyyə) ilə öd kisəsi çıxarılmadan öd daşları çıxarıla bilər. Bu texnika bir çox xəstə üzərində sınaqdan keçirilmişdir. Hazırlanmış yeni endoskop patentləşdirilmişdir. Bu texnika hazırda Çində Changchun Jiahe Cərrahiyyə Xəstəxanasında və Türkiyədə Surgimed Clinic (İstanbul) və Özəl Buxara Xəstəxanasında (Ərzurum) tətbiq oluna bilər. Öd kisəsinin əhəmiyyətinin son zamanlarda başa düşülməsi ilə bu cür yeni yanaşmaların illər keçdikcə universal olacağı gözlənilir.
Həmçinin bax
Mənbə
- ↑ Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- ↑ N. Y. Bayramov. Cərrahiyyə Seminarları: Öd Yollarının Cərrahi Xəstəlikləri. Ankara. 2004. 320. ISBN 975-92103-0-4.
- ↑ eMedicine. Douglas M Heuman. Cholelithiasis. Arxivləşdirilib 2010-11-20 at the Wayback Machine
