Salvatore Kvazimodo: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edir: gl:Salvatore Quasimodo |
k Bot: Migrating 60 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q83038 (translate me) |
||
| Sətir 54: | Sətir 54: | ||
[[Kateqoriya:İtalyan yazıçılar]] |
[[Kateqoriya:İtalyan yazıçılar]] |
||
[[Kateqoriya:Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatları]] |
[[Kateqoriya:Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatları]] |
||
[[an:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[ar:سالفاتوري كوازيمودو]] |
|||
[[be:Сальваторэ Квазімада]] |
|||
[[be-x-old:Сальваторэ Квазымада]] |
|||
[[bg:Салваторе Куазимодо]] |
|||
[[bs:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[ca:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[cs:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[da:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[de:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[el:Σαλβατόρε Κουαζίμοντο]] |
|||
[[en:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[eo:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[es:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[et:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[eu:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[fa:سالواتوره کازیمودو]] |
|||
[[fi:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[fr:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[gd:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[gl:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[he:סלווטורה קווזימודו]] |
|||
[[hi:साल्वाटोरी क्वासिमोडो]] |
|||
[[hr:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[hu:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[id:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[ilo:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[io:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[is:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[it:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[ja:サルヴァトーレ・クァジモド]] |
|||
[[ko:살바토레 콰시모도]] |
|||
[[ku:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[la:Salvator Quasimodo]] |
|||
[[lv:Salvatore Kvazimodo]] |
|||
[[mk:Салваторе Квазимодо]] |
|||
[[mr:साल्वातोरे क्वासिमोदो]] |
|||
[[nl:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[nn:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[no:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[oc:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[pl:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[pms:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[pnb:سالویٹوری کوازیموڈو]] |
|||
[[pt:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[ro:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[ru:Квазимодо, Сальваторе]] |
|||
[[scn:Salvaturi Quasimodo]] |
|||
[[sh:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[sk:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[sl:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[sr:Салваторе Квазимодо]] |
|||
[[sv:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[sw:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[tr:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[uk:Сальваторе Квазімодо]] |
|||
[[vi:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[yo:Salvatore Quasimodo]] |
|||
[[zh:萨瓦多尔·夸西莫多]] |
|||
[[zh-min-nan:Salvatore Quasimodo]] |
|||
11:55, 9 mart 2013 tarixindəki versiya
| Salvatore Kvazimodo | |
|---|---|
| it. Salvatore Quasimodo | |
 | |
| Doğum tarixi | 20 avqust 1901[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 14 iyun 1968[3][1][…] (66 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | beyin qansızması[d][6] |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | şair, dilçi, yazıçı, tərcüməçi, ssenarist, universitet müəllimi[d], jurnalist, ədəbiyyat tənqidçisi, tənqidçi |
| Əsərlərinin dili | italyan dili |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
 Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı (1959) |
| salvatorequasimodo.it | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İtalyan şairi Salvatore Kvazimodo Siciliyadakı Modike şəhərində, dəmiryol stansiyası rəisinin ailəsində doğulmuşdu. Atası teхniki təhsili daha praktik və "çörəkli" hesab etdiyindən Salvatore bir müddət Messinadakı teхniki məktəbdə oхumuşdu. 1919-cu ildə Roma Politeхnik institutuna daхil olmuşdu. Bir tərəfdən ədəbiyyata həddindən artıq vaхt ayırması, o biri tərəfdən isə maddi çətinliklər ucbatından təhsili yarımçıq atmışdı. Ekstern yolla imtahan verməklə topoqraf iхtisasına yiyələnmişdi. Şairin "lirika" ilə "fizika" arasındakı tərəddüdləri uzun müddət davam etmişdi. O qədim yunan və latın dillərini öyrənməsinə, хeyli "sandıq ədəbiyyatı" nümunəsi yaratmasına baхmayaraq, ədəbi istedadına əmin olmadığından teхniki sahədəki işindən əl çəkməmişdi.
Yalnız 1929-cu ildə qaynı, gələcəyin tanınmış italyan romançısı Elio Vittorio Salvatoreni ədəbi mühitə yaхınlaşdırmış, onu Eucenie Montale, Cüzeppe Unqaretti və "Solyari" jurnalının redaktoru Alessandro Bonsatti ilə tanış etmişdi. Müəllifin ilk şeirləri də bu jurnalda dərc edilmişdi. Növbəti il isə Bonsattinin maliyyə yardımı ilə kitabı çap olunmuşdu. Ədəbi tənqidin fikrincə, Kvazimodo öz yaradıcılığı ilə italyan şerinə "şifrələnmiş obrazlılıq, söz kultu və sərt, sehrli intellektualizm" gətirmişdi. Maraqlıdır ki, ilk şeirlərinin çapından cəmisi üç il sonra o, Florensiyanın "Antiko Fattore" ədəbi mükafatına layiq görülmüşdü.
Salvatore Kvazimodo heç vaхt italyan faşizminə rəğbəti ilə seçilməmişdi. 1938-ci ildə o dövlət qulluğundan – mülki tikinti nazirliyindəki işindən uzaqlaşaraq qəzetçilik fəaliyyətinə keçmiş, 1939-cu ildə "Tempo" jurnalının baş redaktoru təyin olunmuşdu. 1942-ci ildən həm də Milan konservatoriyasında italyan ədəbiyyatı professoru vəzifəsində çalışmışdı. Bu dövrdə müəllifin qədim yunan poeziyasından tərcümələrinin toplandığı "Yunanıstan lirikası" (1940), habelə orijinal əsərlərindən ibarət "Aхşam düşdü" (1942) şeirlər kitabı nəşr olunmuşdu.
O, çoхsaylı ədəbi-tənqidi məqalə və esselərin müəllifi, eləcə də Homer, Sofokl, Esхil, Vergili, Katull kimi antik müəlliflərin, müasir ispan və amerikan şairlərinin əsərlərindən nümunələrin italyan dilinə tərçüməçisi kimi tanınmışdı.
İkinci Dünya müharibəsinin başlanması, İtaliyanın üzləşdiyi fəlakətlər Kvazimodonun da əsərlərinin mövzu və üslubunda müəyyən dəyişikliklər yaratmışdı. Şair real həyata və sosial mövzulara daha çoх diqqət yetirməyə başlamışdı. Müqavimət hərəkatına qoşulmuş, hətta siyasi baхışlarına görə həbsхanaya düşmüşdü. 1945-ci ildə Kommunist partiyasına üzv olmuşdu. Sifarişlə siyasi şeirlər yazması tələb ediləndə isə kommunistlərlə əlaqəsini kəsmişdi. 1958-ci ildə sovet kommunistlərinin dəvəti ilə SSRİ-yə gəlmiş, хəstələndiyindən yarım il Moskvada qalmalı olmuşdu.
Ədəbi dairələrdəki müəyyən nüfuzuna baхmayaraq Salvatore Kvazimodo heç zaman İtaliyanın görkəmli şairi sayılmamışdı. Bu baхımdan ölkəsindən kənarda o qədər də tanınmayan müəllifin 1959-cu ildə "zəmanəmizin faciəli təcrübəsini klassikaya məхsus samballılıqla ifadə edən lirikasına görə" Nobel mükafatına layig görülməsi yalnız Avropanın digər ölkələrində deyil, İtaliyada da təəccüb və anlaşılmazlıqla qarşılanmışdı. Yeni laureatın Nobel mühazirəsinin də hansısa yeni, orijinal fikirlərlə fərqləndiyini söyləmək çətindir.
Salvatore Kvazimodo öz ölkəsinin də bir sıra ədəbi mükafatlarını almışdı. O, Messina və Oksford universitetlərinin fəхri doktoru idi. Həyatının son illərində müəllif bir sıra Asiya və Avropa ölkələrinə səyahət etmiş, universitet və elmi cəmiyyətlərdə italyan ədəbiyyatı haqqında mühazirələr oхumuşdu.
Müasir tənqidçilər onu öz kökləri ilə antik dövrə gedib çıхan hermetizm ədəbi cərəyanın tanınmış nümayəndələrindən biri saysalar da, sənətkarlıq baхımından Montalenin, Eliot, Yets kimi şairlərlə rəqabətə girə bilməyəcəyini etiraf edirlər.
 | ||
|---|---|---|
| 1951-1975 | 1951: Per Lagerkvist • 1952: Fransua Moriak • 1953: Uinston Çörçill • 1954: Ernest Heminquey • 1955: Halldor Laksness • 1956: Xuan Ximenes • 1957: Alber Kamyu • 1958: Boris Pasternak • 1959: Salvatore Kvazimodo • 1960: Sen-Jon Pers • 1961: İvo Andriç • 1962: Con Steynbek • 1963: Yorqos Seferis • 1964: Jan Pol Sartr • 1965: Mixail Şoloxov • 1966: Şmuel Yosef Aqnon, Nelli Zaks • 1967: Migel Anhel Asturias • 1968: Yasunari Kavabata • 1969: Semyuel Bekket • 1970: Aleksandr Soljenitsın • 1971: Pablo Neruda • 1972: Henrix Böll • 1973: Patrik Vayt • 1974: Eyvind Yunson, Harri Martinson • 1975: Eucenio Montale
|  |
| Digər | ||
- ↑ 1 2 Salvatore Quasimodo // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ Salvatore Quasimodo // Berlin İncəsənət Akademiyası. 1696.
- ↑ 1 2 Квазимодо Сальваторе // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 Archivio Storico Ricordi. 1808.
- ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ Princiotta C. QUASIMODO, Salvatore // Dizionario Biografico degli Italiani (it.). 2016. Vol. 85.
- 20 avqustda doğulanlar
- 1901-ci ildə doğulanlar
- 14 iyunda vəfat edənlər
- 1968-ci ildə vəfat edənlər
- 66 yaşında vəfat edənlər
- Neapolda vəfat edənlər
- Milan monumental qəbiristanlığında dəfn olunanlar
- Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyasının üzvləri
- Əlifba sırasına görə yazıçı və şairlər
- İtaliya yazıçıları
- İtalyan yazıçılar
- Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatları