Hümmət Partiyası: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edir: ms:Parti Muslim Sosial Demokrat |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
'''Hümmət''' — [[Azərbaycan]]da ilk milli sosial-demokrat təşkilatı. |
'''Hümmət''' — [[Azərbaycan]]da və bütün İslam dünyada ilk milli sosial-demokrat təşkilatı.<ref>''И.С. Багирова.'' Политические партии и организации Азербайджана в начале ХХ века. - Баку, 1997, с.30</ref> |
||
1904-cü ilin axırlarında Bakı Komitəsi nəzdində "Müsəlman" sosial-demokrat "Hümmət" təşkilatı yaradılmışdı.<ref> [http://medeniyyet.az/new/?name=content&content=585 Azərbaycan Milli qurtuluş hərəkatının böyük ideoloqu] </ref> Təşkilat bir qrup azərbaycanlı demokrat ziyalının təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Onların arasında [[Nəriman Nərimanov]], [[Sultanməcid Əfəndiyev]], [[Əhməd bəy Ağayev]], [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]], [[Məşədi Əzizbəyov]], [[Mir Əsədulla Mirqasımov]], [[Məmmədəli Rəsulzadə]] (Rəsuloğlu), [[İsa bəy Aşurbəyov]], [[Qara bəy Qarabəyov]], [[Məmmədbağır Axundov]], [[Məmməd Həsən Hacınski]], [[Mir Həsən Mövsümov]] və başqaları var idi. Hümmət partiyasının sədri əvvəl [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]] sonra isə [[Nəriman Nərimanov]] seçilmişdir. Rəsulzadənin rəhbərliyiylə 1904-1905-ci illərdə ilk kommunist qəzeti olan qeyri-leqal "Hümmət" qəzeti çapdan çıxmışdır. "Hümmət" formal olaraq Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyasının Bakı Komitəsinin şöbəsi kimi yaransa da, əslində müstəqil fəaliyyət göstərirdi. S.M. Əfəndiyevin sözlərinə görə, " bu qrupun müstəqilliyini müsəlman fəhlələri ilə işin xüsusiyyətləri şərtləndirirdi. Təşkilatın məhz bu formada fəaliyyət göstərməsi çox uğurlu idi, çünki bizim işimizdə elə məqamlar var idi ki, "Hümmət" müstəqil şəkildə çıxış etməyə məcbur idi". |
1904-cü ilin axırlarında Bakı Komitəsi nəzdində "Müsəlman" sosial-demokrat "Hümmət" təşkilatı yaradılmışdı.<ref> [http://medeniyyet.az/new/?name=content&content=585 Azərbaycan Milli qurtuluş hərəkatının böyük ideoloqu] </ref> Təşkilat bir qrup azərbaycanlı demokrat ziyalının təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Onların arasında [[Nəriman Nərimanov]], [[Sultanməcid Əfəndiyev]], [[Əhməd bəy Ağayev]], [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]], [[Məşədi Əzizbəyov]], [[Mir Əsədulla Mirqasımov]], [[Məmmədəli Rəsulzadə]] (Rəsuloğlu), [[İsa bəy Aşurbəyov]], [[Qara bəy Qarabəyov]], [[Məmmədbağır Axundov]], [[Məmməd Həsən Hacınski]], [[Mir Həsən Mövsümov]] və başqaları var idi. Hümmət partiyasının sədri əvvəl [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]] sonra isə [[Nəriman Nərimanov]] seçilmişdir. Rəsulzadənin rəhbərliyiylə 1904-1905-ci illərdə ilk kommunist qəzeti olan qeyri-leqal "Hümmət" qəzeti çapdan çıxmışdır. "Hümmət" formal olaraq Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyasının Bakı Komitəsinin şöbəsi kimi yaransa da, əslində müstəqil fəaliyyət göstərirdi. S.M. Əfəndiyevin sözlərinə görə, " bu qrupun müstəqilliyini müsəlman fəhlələri ilə işin xüsusiyyətləri şərtləndirirdi. Təşkilatın məhz bu formada fəaliyyət göstərməsi çox uğurlu idi, çünki bizim işimizdə elə məqamlar var idi ki, "Hümmət" müstəqil şəkildə çıxış etməyə məcbur idi". |
||
14:49, 19 mart 2013 tarixindəki versiya
Hümmət — Azərbaycanda və bütün İslam dünyada ilk milli sosial-demokrat təşkilatı.[1]
1904-cü ilin axırlarında Bakı Komitəsi nəzdində "Müsəlman" sosial-demokrat "Hümmət" təşkilatı yaradılmışdı.[2] Təşkilat bir qrup azərbaycanlı demokrat ziyalının təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Onların arasında Nəriman Nərimanov, Sultanməcid Əfəndiyev, Əhməd bəy Ağayev, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Məşədi Əzizbəyov, Mir Əsədulla Mirqasımov, Məmmədəli Rəsulzadə (Rəsuloğlu), İsa bəy Aşurbəyov, Qara bəy Qarabəyov, Məmmədbağır Axundov, Məmməd Həsən Hacınski, Mir Həsən Mövsümov və başqaları var idi. Hümmət partiyasının sədri əvvəl Məhəmməd Əmin Rəsulzadə sonra isə Nəriman Nərimanov seçilmişdir. Rəsulzadənin rəhbərliyiylə 1904-1905-ci illərdə ilk kommunist qəzeti olan qeyri-leqal "Hümmət" qəzeti çapdan çıxmışdır. "Hümmət" formal olaraq Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyasının Bakı Komitəsinin şöbəsi kimi yaransa da, əslində müstəqil fəaliyyət göstərirdi. S.M. Əfəndiyevin sözlərinə görə, " bu qrupun müstəqilliyini müsəlman fəhlələri ilə işin xüsusiyyətləri şərtləndirirdi. Təşkilatın məhz bu formada fəaliyyət göstərməsi çox uğurlu idi, çünki bizim işimizdə elə məqamlar var idi ki, "Hümmət" müstəqil şəkildə çıxış etməyə məcbur idi".
Bəzi mənbələrə əsasən, hələ 1903-cü ildə Məmmədəmin Rəsulzadə və onun həmfikirləri tərəfindən tələbə gənclərdən ibarət olan və sonradan "Hümmət"in əsasını təşkil edən "Azərbaycanın gənc inqilabçıları dərnəyi" yaranmışdı.
İstinadlar
- ↑ И.С. Багирова. Политические партии и организации Азербайджана в начале ХХ века. - Баку, 1997, с.30
- ↑ Azərbaycan Milli qurtuluş hərəkatının böyük ideoloqu