Elidalı Hippi: Redaktələr arasındakı fərq
k Aydın Əlizadə Elisli Gippi səhifəsinin adını Hippias olaraq dəyişdi. |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 43: | Sətir 43: | ||
* Kolleksiya ({{lang-gr|Σνναγωγή}}) |
* Kolleksiya ({{lang-gr|Σνναγωγή}}) |
||
* Troyalı ({{lang-gr|Т ρωικóς}}) <ref>[http://www.encyclopedia.com/topic/Hippias_of_Elis.aspx#1 Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014]</ref> |
* Troyalı ({{lang-gr|Т ρωικóς}}) <ref>[http://www.encyclopedia.com/topic/Hippias_of_Elis.aspx#1 Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014]</ref> |
||
==İstinadlar== |
==İstinadlar== |
||
<references/> |
<references/> |
||
| Sətir 52: | Sətir 53: | ||
[[Kateqoriya:Sofistlər məktəbinin nümayəndələri]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Kateqoriya:Antik dövr filosofları]] |
|||
[[Kateqoriya:Qədim Yunanıstan filosofları]] |
|||
[[Kateqoriya:E.ə. 460-cı ildə doğulanlar]] |
[[Kateqoriya:E.ə. 460-cı ildə doğulanlar]] |
||
[[Kateqoriya:E.ə. 400-cü ildə vəfat edənlər]] |
[[Kateqoriya:E.ə. 400-cü ildə vəfat edənlər]] |
||
[[Kateqoriya:Fəlsəfə]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Kateqoriya:Yunanıstan riyaziyyatçıları]] |
[[Kateqoriya:Yunanıstan riyaziyyatçıları]] |
||
[[Kateqoriya:Yunan riyaziyyatçılar]] |
[[Kateqoriya:Yunan riyaziyyatçılar]] |
||
18:47, 14 avqust 2016 tarixindəki versiya
| Gippi | |
|---|---|
| yun. Ἱππίας | |
| Doğum tarixi | E.ə. 460 |
| Doğum yeri | Elida, Peloponnes |
| Vəfat tarixi | E.ə. 400 |
| Vətəndaşlığı | |
| İstiqaməti | Sokrataqədərki fəlsəfə |
| Əsas maraqları | həndəsə, fəlsəfə |
| Təsirlənib | Protaqor, Qorgi |
| Məktəbi | Sofizm |
Hippias (yun. Ἱππίας m. ö.460 - 400) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin nümayəndəsi, Sokratın müasiri. [1] Riyazi əyrinin (quadratrix) yaradıcısı.[2]
Yunanıstanın bütün şəhərlərində, xüsusən Afinada dərs deyən Hippias fenomenal yaddaşa sahib idi və dövrünün bütün elmlərini dərindən bilirdi. Bu səbəbdən Poliqistor ləqəbini qazanmışdı. O dövrdə məlum olan bütün ədəbiyyat növlərində qələmini sınamış, ilk dialoq yazmağa da cəhd etmişdir. Platonun iki dialoqu ("Hippias Major" (Dahi Gippi) və "Hippias Minor" (Kiçik Gippi)) onun adını daşıyır.[3] Həmçinin Platonun "Protaqor" dialoqunda aparıcı obrazlardan biridir.
Universal biliyə malik Gippi poeziya, qrammatika, tarix, siyasət, arxeologiya, riyaziyyat və astronomiya üzrə mühazirələr demişdir. Onun ədəbi irsinə nəsrdə yazılmış texniki traktatlarından əlavə elegiya və faciələr də daxildir. Homer haqqında mükəmməl bir əsər, yunan və digər xalqların ədəbiyyat nümunələrinə aid toplular, arxeoloji traktatlar ona aid edilsə də günümüzə bir neçə fraqment gəlib çatmışdır.[4]
Hippias təxminən m. ö.460-cı ildə riyazi əyrini kəşf etmişdir. [5] Sonrakı dövrlərdə bu əyri quadratrix adlandırılmışdır. Onun bu kəşfi sayəsində bucağı bərabər hissələrə bölmək və çevrənin kvadratını müəyyən etmək mümkün olmuşdur. [6]
Gippi varlığın davamlılığı doktrinasını irəli sürür. Bu doktrina varlıqdan meydana gələn fiziki obyektlərin davamlılığı kimi izah olunur. Doktrinanın incəlikləri bizə məlum olmasa da Gippinin hadisələri keyfiyyət və fərdlər baxımından izah edilməsinə qarşı çıxması aydındır. Gippi üçün fenomenal reallıq bütün reallıq deməkdir. Filosof reallığı kokret fiziki obyektlərdən ibarət reallıq kimi qəbul edir. başqa sözlə istənilən qrupa aid edilən keyfiyyətlər, qrupun hər bir üzvünə də aiddir, ayrı-ayrı obyektlərdə müəyyən edilmiş keyfiyyətlər isə bütün qrupa aid edilir. Gippi Sokratın "gözəl" və "gözəl obyekt"i bir-birindən fərqləndirməsinə qarşı çıxmışdır.[7]
Gippi 300 ildən artıq dövrə aid Olimpiya oyunları qaliblərinin siyahısını tərtib etmişdir.
Məlum olan əsərləri
- Tayfaların nomenklaturası (yun. E θνωνòνoμαìαι)
- Olimpiya qaliblərinin qeydiyyatı (yun. Ολνμπìανγραωv)
- Kolleksiya (yun. Σνναγωγή)
- Troyalı (yun. Т ρωικóς) [8]
İstinadlar
- ↑ İnternet Encyclopedia of Philosiphy / Hippias
- ↑ Hippias of Elis - Encyclopedia Britannica
- ↑ Encyclopedia of Philosiphy / Hippias
- ↑ Hippias of Elis - Encyclopedia Britannica
- ↑ T L Heath, A History of Greek Mathematics I (Oxford, 1921).
- ↑ Hippias Biography
- ↑ Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014
- ↑ Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014