Femisto (peyk): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
using AWB
Sətir 13: Sətir 13:
|digər adları = Yupiter XVIII
|digər adları = Yupiter XVIII
|asteroidin işarəsi =
|asteroidin işarəsi =
|asteroidin kateqoriyası =
|asteroidin kateqoriyası =


|kəşf-ref =
|kəşf-ref =
Sətir 21: Sətir 21:
|kəşf tarixi-ref =
|kəşf tarixi-ref =
|kəşf üsulu =
|kəşf üsulu =
|kəşf statusu =
|kəşf statusu =


|orbita-ref =
|orbita-ref =
Sətir 46: Sətir 46:
|perisentr arqumenti =
|perisentr arqumenti =
|yarı amplitudu =
|yarı amplitudu =
|nəyin peykidir = [[Yupiter (planet)| Yupiter]]
|nəyin peykidir = [[Yupiter (planet)|Yupiter]]
|peykləri =
|peykləri =


|Fiziki xarakteristikaları-ref =
|Fiziki xarakteristikaları-ref =
Sətir 56: Sətir 56:
|orta radiusu = 4 km<ref name="SheppardJewitt2003">Skott Steppard; Devid Cevit; [http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/papers/JSATS/SJ2003.pdf ''An abundant population of small irregular satellites around Jupiter''], Nature, '''423''' (May 2003), pp. 261-263</ref>
|orta radiusu = 4 km<ref name="SheppardJewitt2003">Skott Steppard; Devid Cevit; [http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/papers/JSATS/SJ2003.pdf ''An abundant population of small irregular satellites around Jupiter''], Nature, '''423''' (May 2003), pp. 261-263</ref>
|böyük dairəsinin çevrəsi =
|böyük dairəsinin çevrəsi =
|səthinin sahəsi = 200 km<sup><small>2</small></sup>
|səthinin sahəsi = 200 km<sup>2</sup>
|həcmi = 270 km<sup><small>3</small></sup>
|həcmi = 270 km<sup>3</sup>
|kütləsi = 6.89×10<sup><small>14</small></sup> kq
|kütləsi = 6.89×10<sup>14</sup> kq
|sıxlığı = 2.6 q/sm<sup><small>3</small></sup><ref name="physpars">Physical parameters [http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par from JPL]</ref>
|sıxlığı = 2.6 q/sm<sup>3</sup><ref name="physpars">Physical parameters [http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par from JPL]</ref>
|sərbəstdüşmə təcili = 1.455 km/s
|sərbəstdüşmə təcili = 1.455 km/s
|birinci kosmik sürəti =
|birinci kosmik sürəti =
Sətir 74: Sətir 74:
|görünən ulduz həcmi =
|görünən ulduz həcmi =
|mütləq ulduz həcmi =
|mütləq ulduz həcmi =
|bucaq diametri =
|bucaq diametri =


|səthindəki hərarət = 124 K
|səthindəki hərarət = 124 K
Sətir 84: Sətir 84:
|hərarət 2 minimum =
|hərarət 2 minimum =
|hərarət 2 orta =
|hərarət 2 orta =
|hərarət 2 maksimum =
|hərarət 2 maksimum =


|atmosfer-ref =
|atmosfer-ref =
Sətir 91: Sətir 91:
|atmosfer tərkibi =
|atmosfer tərkibi =
}}
}}
'''Femisto''' ({{Lang-el|Θεμιστώ}}) və ya '''Yupiter XVIII''' — [[Yupiter (planet)| Yupiter]]in kiçik peyklərindən biri. 1975-ci ildə kəşf edilsə də, itmiş və 2000-ci ildə yenidən kəşf edilmişdir.
'''Femisto''' ({{Lang-el|Θεμιστώ}}) və ya '''Yupiter XVIII''' — [[Yupiter (planet)|Yupiter]]in kiçik peyklərindən biri. 1975-ci ildə kəşf edilsə də, itmiş və 2000-ci ildə yenidən kəşf edilmişdir.


== Kəşf və adlandırma ==
== Kəşf və adlandırma ==
Sətir 99: Sətir 99:
[[1980]]-ci illərdə Femisto ancaq [[astronomiya]] kitablarının qeyd bölməsində yer alırdı. Daha sonra [[2000]]-ci ildə bu peykə çox bənzər bir peyk Skott Steppard, Devid Cevit, Yevqen Maqner və Yanqa Fernandes tərəfindən kəşf edilmişdir. Bu peyk '''S/2000 J 1''' adlandırılmışdır. Amma sonra bunun [[1975]]-ci ildə kəşf edilən peyk olduğu təsdiqlənmişdir.<ref>[http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/07500/07525.html IAUC 7525: ''S/1975 J 1 = S/2000 J 1''] 2000 November 25 (recovery)</ref> Bu müşahidə Bret Qledman, Con Keyvlaars, Cin-Mark Petit, Hanz Skul, Metyu Holmen, Brayan Marsden, Filip Nikolson və Cozef Borns tərəfindən aparılmış və bu haqda Kiçik Planet Mərkəzinə məlumat verilmişdir.<ref>[http://www.minorplanetcenter.org/mpec/K00/K00Y16.html MPEC 2000-Y16: ''S/1975 J 1 = S/2000 J 1, S/1999 J 1''] 2000 December 19 (recovery and ephemeris)</ref>
[[1980]]-ci illərdə Femisto ancaq [[astronomiya]] kitablarının qeyd bölməsində yer alırdı. Daha sonra [[2000]]-ci ildə bu peykə çox bənzər bir peyk Skott Steppard, Devid Cevit, Yevqen Maqner və Yanqa Fernandes tərəfindən kəşf edilmişdir. Bu peyk '''S/2000 J 1''' adlandırılmışdır. Amma sonra bunun [[1975]]-ci ildə kəşf edilən peyk olduğu təsdiqlənmişdir.<ref>[http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/07500/07525.html IAUC 7525: ''S/1975 J 1 = S/2000 J 1''] 2000 November 25 (recovery)</ref> Bu müşahidə Bret Qledman, Con Keyvlaars, Cin-Mark Petit, Hanz Skul, Metyu Holmen, Brayan Marsden, Filip Nikolson və Cozef Borns tərəfindən aparılmış və bu haqda Kiçik Planet Mərkəzinə məlumat verilmişdir.<ref>[http://www.minorplanetcenter.org/mpec/K00/K00Y16.html MPEC 2000-Y16: ''S/1975 J 1 = S/2000 J 1, S/1999 J 1''] 2000 December 19 (recovery and ephemeris)</ref>


[[2002]]-ci ilin [[oktyabr]]ında peykə yunan mifologiyasında Zevsin ([[Yupiter (mifologiya)| Yupiter]]in) sevgilisi və yağış tanrısı İnaxın qızı Femistonun adı verilmişdir.<ref>[http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/07900/07998.html IAUC 7998: ''Satellites of Jupiter''] 2002 October 22 (naming the moon)</ref>
[[2002]]-ci ilin [[oktyabr]]ında peykə yunan mifologiyasında Zevsin ([[Yupiter (mifologiya)|Yupiter]]in) sevgilisi və yağış tanrısı İnaxın qızı Femistonun adı verilmişdir.<ref>[http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/07900/07998.html IAUC 7998: ''Satellites of Jupiter''] 2002 October 22 (naming the moon)</ref>


== Xarakteristika ==
== Xarakteristika ==
[[Image:TheIrregulars JUPITER GROUPS.svg|thumb|left|290px]]
[[Image:TheIrregulars JUPITER GROUPS.svg|thumb|left|290px]]
Femistonun orbiti [[Yupiter (planet)| Yupiter]]in digər peyklərindəkindən fərqlidir. Femisto öz orbitində tək başına hərəkət edir. Peyk [[Yupiter (planet)| Yupiter]]in Qaliley peykləri ilə Himali peykləri arasında yerləşir.
Femistonun orbiti [[Yupiter (planet)|Yupiter]]in digər peyklərindəkindən fərqlidir. Femisto öz orbitində tək başına hərəkət edir. Peyk [[Yupiter (planet)|Yupiter]]in Qaliley peykləri ilə Himali peykləri arasında yerləşir.


Femistonun diametri cəmi 8 km-dir, albedosu isə 0.04-dür.<ref name="SheppardJewitt2003"/> Səth sahəsinin 200-380 km<sup><small>2</small></sup> arasında olduğu güman olunur.
Femistonun diametri cəmi 8&nbsp;km-dir, albedosu isə 0.04-dür.<ref name="SheppardJewitt2003"/> Səth sahəsinin 200–380&nbsp;km<sup>2</sup> arasında olduğu güman olunur.


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
Sətir 113: Sətir 113:
* [http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/irregulars.html Devid Cevitin qeydləri]
* [http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/irregulars.html Devid Cevitin qeydləri]
* [http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/jupsatdata.html Yupiterin peykləri]
* [http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/jupsatdata.html Yupiterin peykləri]

[[Kateqoriya:Yupiterin peykləri]]
[[Kateqoriya:Yupiterin peykləri]]

14:08, 30 noyabr 2016 tarixindəki versiya

Femisto
Kəşfi
Kəşf edənÇarlz Koval (1975)
Elizabet Romer (1975)
Devid Cevit (2000)
Yanqa Fernandes (2000)
Yevqen Maqner (2000)
Skot Steppard (2000)
Kəşf tarixi30 sentyabr 1975 (48 il əvvəl) (1975-09-30)
21 noyabr 2000 (23 il əvvəl) (2000-11-21) (yenidən)
Orbital xarakteristikası
Dövr 129.82761 g
Periapsidi5.909.000
Apoapsidi8.874.300
Böyük yarımoxu
7.393.220 km
Orbitinin ekssentrisiteti0.2006
Orbital sürəti
4.098 km/s
Əyilməsi45.81°
Nəyin peykidirYupiter
Özünə xas ekssentrisitet
0,2006
Fiziki xarakteristikaları
Orta radiusu
4 km[1]
Səthinin sahəsi
200 km2
Həcmi270 km3
Kütləsi6.89×1014 kq
Orta sıxlığı
2.6 q/sm3[2]
1.455 km/s
Albedo0,04[1]
Temperatur124 K
21

Femisto (yun. Θεμιστώ) və ya Yupiter XVIII — Yupiterin kiçik peyklərindən biri. 1975-ci ildə kəşf edilsə də, itmiş və 2000-ci ildə yenidən kəşf edilmişdir.

Kəşf və adlandırma

Femisto birinci dəfə 30 sentyabr 1975-ci ildə[3] Elizabet Romer və Çarlz Koval tərəfindən kəşf edilmiş və bu kəşf 3 oktyabrda açıqlanmışdır. Peyk ilk olaraq S/1975 J 1 adlandırılmışdır. Amma bu peykin ətraflı öyrənilməməsi səbəbi ilə peyk astronomların gözündən itmişdir.

1980-ci illərdə Femisto ancaq astronomiya kitablarının qeyd bölməsində yer alırdı. Daha sonra 2000-ci ildə bu peykə çox bənzər bir peyk Skott Steppard, Devid Cevit, Yevqen Maqner və Yanqa Fernandes tərəfindən kəşf edilmişdir. Bu peyk S/2000 J 1 adlandırılmışdır. Amma sonra bunun 1975-ci ildə kəşf edilən peyk olduğu təsdiqlənmişdir.[4] Bu müşahidə Bret Qledman, Con Keyvlaars, Cin-Mark Petit, Hanz Skul, Metyu Holmen, Brayan Marsden, Filip Nikolson və Cozef Borns tərəfindən aparılmış və bu haqda Kiçik Planet Mərkəzinə məlumat verilmişdir.[5]

2002-ci ilin oktyabrında peykə yunan mifologiyasında Zevsin (Yupiterin) sevgilisi və yağış tanrısı İnaxın qızı Femistonun adı verilmişdir.[6]

Xarakteristika

Femistonun orbiti Yupiterin digər peyklərindəkindən fərqlidir. Femisto öz orbitində tək başına hərəkət edir. Peyk Yupiterin Qaliley peykləri ilə Himali peykləri arasında yerləşir.

Femistonun diametri cəmi 8 km-dir, albedosu isə 0.04-dür.[1] Səth sahəsinin 200–380 km2 arasında olduğu güman olunur.

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 3 Skott Steppard; Devid Cevit; An abundant population of small irregular satellites around Jupiter, Nature, 423 (May 2003), pp. 261-263
  2. ↑ Physical parameters from JPL
  3. ↑ IAUC 2845: Probable New Satellite of Jupiter 1975 October 3 (discovery)
  4. ↑ IAUC 7525: S/1975 J 1 = S/2000 J 1 2000 November 25 (recovery)
  5. ↑ MPEC 2000-Y16: S/1975 J 1 = S/2000 J 1, S/1999 J 1 2000 December 19 (recovery and ephemeris)
  6. ↑ IAUC 7998: Satellites of Jupiter 2002 October 22 (naming the moon)

Xarici keçidlər

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Femisto_(peyk)&oldid=3734514"