Xacə Bəhaəddin Məhəmməd Buxari

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Xacə Bəhaəddin Məhəmməd Buxari
fars. بهاء الدين النقشبند
ərəb. بهاء الدين النقشبند
Doğum tarixi 30 noyabr 1327
Doğum yeri
Vəfat tarixi 21 fevral 1390 (62 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Fəaliyyəti İslam alimi, övliya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xacə Bəhaəddin Məhəmməd Buxari (30 noyabr 1327, Buxara21 fevral 1390, Buxara) — Nəqşibəndiyyə təriqətinin yaradıcısı, İslam alimi, övliya.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məhəmməd Bəhaəddin 1318-ci ildə Buxaranın sonralar Kəsri-Arifan adlanan kəndlərindən birində anadan olmuşdur.

Nəqşibənd ("naxış vuran" deməkdir) uşaq ikən Xacəqan təriqəti şeyxlərindən Məhəmməd Baba Səmmasi (ö.740/1339) tərəfindən mənəvi övladlığa götürmüş, onun tərbiyəsi ilə məşğul olmağı müridi Əmir Gülala həvalə etmişdir. Öz növbəsində Məhəmməd də, Əmir Gülalın elmindən bəhrələnərək onun təriqətinə bağlanmışdır. Lakin qaynaqlarda Nəqşibəndin gerçək şeyxinin, özündən xeyli əvvəl vəfat etmiş Abdulxaliq Qucduvani olduğu bildirilmişdir. Təsəvvüfdə bu cür tərbiyə metoduna "Uveysilik yolu" deyilir.

Nəqşibənd Şeyx Səmmasinin vəfatından sonra dərvişlərin söhbətlərində iştirak etmiş, Əmir Gülalın icazəsi ilə Yəsəvi şeyxlərindən Kusəm Şeyx və Xəlil Atay ilə görüşüb, bir sıra fikir mübadiləsi aparmışdır.

Nəqşibəndin Kəsri Arifanda bir məscid tikdirdiyi və iki dəfə Həcc ziyarətinə getdiyi rəvayət edilir. Bəzi mənbələrdə onun tez-tez şeyxi Əmir Gülal ilə görüşmək üçün Nəfəsə getdiyi qeyd edilmişdir.

Hənəfi məzhəbinə bağlı olan Bəhaəddin Nəqşibənd Kəsri-Arifanda 1389-cu ildə yetmiş üç yaşında vəfat etmişdir.

Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Evrad
  • Töhfə
  • Hədiyyə

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]