Xalxal şəhristanı
Xalxal şəhristanı | |
---|---|
37°37′ şm. e. 48°32′ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Xalxal şəhristanı — İranda, Cənubi Azərbaycanın Ərdəbil ostanında bölgə.
Xalxal Tehrandan şimali-qərbdə 549 km-liyində yerləşir. Xalxalın şərq rayonlarının iqlimi soyuq, şimal və cənub rayonlarının iqlimi isə sabitdir.
Əhalisi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Keçmişdə Xalxal şəhristanının inzibati bölgüsü Xanəndəbil (mərkəzi Xalxal/Hirov/Hirovabad şəhəri), Səncabad (mərkəzi Givi şəhəri), Xuruş Rüstəm (mərkəzi Həşcin şəhəri), Şahrud (mərkəzi Külür şəhəri) və Kağızkünan (mərkəzi Ağkənd şəhəri) bəxşlərindən ibarət idi.
Hazırda isə keçmiş Xanəndəbil və Səncabad şəhristanları ləğv olunaraq, onların toplam ərazisinin əksəriyyətində yeni Mərkəzi bəxşi (mərkəzi Xalxal/Hirov/Hirovabad şəhəri) yaradıldı, qalan hissəsindən isə ayrıca Kövsər şəhristanı (mərkəzi Givi şəhəri) quruldu. Həmçinin Kağızkünan bəxşinin ərazisi (mərkəzi Ağkənd şəhəri ilə) Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanına birləşdirildi. Xuruşrüstəm və Şahrud bəxşləri isə dəyişilmədən Xalxal şəhristanının tərkibindədirlər.
Etnik tərkibi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Şəhristan əhalisi əsasən Azərbaycan türklərindən, az sayda Tatlar və Kurmanclardan ibarətdir.[2][3] ibarətdir.
Tatlar əsasən Xalxal şəhristanının, Şahrud bəxşində qismən isə Xuruş Rüstəm bəxşində yaşayırlar.[4][5]
Dini tərkibi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bölgə əhalisinin 90%-i İslamın şiə-cəfəri; 10%-i isə sünni-şafi məzhəbinə etiqad edirlər.[6] Sünnilər bölgənin Gavan, Qusun, Şəmsabad, Diz, Dayıkəndi, Məzrəə və Keçəl kəndlərinin əhalisinin hamısını və Kəzə kəndinin əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir.[7]
Xalxal şəhristanının inzibati bölgüsü
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Mərkəzi bəxşi
- İnzibati mərkəzi: Xalxal (Hirov / Hirovabad)
- DEHİSTANLARI:
- Xanəndəbil-i Qərbi dehistanı
- Xanəndəbil-i Şərqi dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Əlhəşim-i Ülya, Əlhəşim-i Süfla, Əliabad, Ənəviz, Əndəbil, Bəfrəcird, Bəlil, Davudxani, Gavdol, Güransərab, İlvanəq, Xəmis / Xəms, Xanəgah-i Bəfrəcird, Xanəgah-i Sadat, Xucin, Macarə, Məzəcin, Qaraağac, Səncəbədlə, Təhristan, Tulaş / Tolaşt / Tulman, Zərdüştabad / Fəcrabad / Ab-i Zəri, Zəviyə-i Sadat
- Səncabad-i Şərqi dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Ağbulaq, Çələmbər, Dəllər, Qafurabad, Hacıabad, Kələr, Kalistan-i Ülya, Kalistan-i Süfla, Xudaquluqışlaq, Lonbar, Milağardan, Mustafalı, Muristan, Nəvəşanəq, Üçgəz-i Ülya, Üçgəz-i Süfla
- DEHİSTANLARI:
- Xoreşrüstəm (Xuruşrüstəm) bəxşi
- İnzibati mərkəzi: Həşcin
- DEHİSTANLARI:
- Xoreşrüstəm-i Cənubi / Xuruşrüstəm-i Cənubi dehistanı
- Xoreşrüstəm-i Şimali / Xuruşrüstəm-i Şimali dehistanı
- DEHİSTANLARI:
- Şahrud bəxşi
- İnzibati mərkəzi: Külür
- DEHİSTANLARI:
- Pələngə dehistanı
- Şahrud dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Əsbu, Əskistan, Dirov, Deyləmabad
- Şal dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Əhmədabad, Əliabad, Əndərəq, Çamlıgəbin, Dəştəndar, Diz, Gəndomabad, Gilavan, Cəlalabad, Köhül, Köhüldəşt, Xanəgah-i Gilavan, Məculan, Ülkəş, Qışlaq-i Diz, Qışlaq-i Gilvan, Rüknabad, Şal, Şeyxəlilər, Sövmayə-i Rudbar (Sumay-i Rudbar), Təharumdəşt, Təzəkəndgəndomabad, Təzəkənd-i Galvazan
- DEHİSTANLARI:
Şəhərin və rayonun səyahət yerləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- İsti bulaq suları və isti mineral bulaqlar
- Mərkəzi bəxşinin Xanəndəbil-i Şərqi dehistanında yerləşən Xəmis / Xəms kəndində İmamzadə Mirzaman və Seyid İbrahim məzarları
- Mərkəzi bəxşinin Xanəndəbil-i Şərqi dehistanında yerləşən Xəmis / Xəms kəndində Jami və Nur məscidləri
- Danual müqəddəs yeri
- Yandım Abad kəndində tarixi mağara
- Mərkəzi bəxşinin Xanəndəbil-i Qərbi dehistanında yerləşən Gərmxana kəndində mağara
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ نتایج سرشماری جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395.
- ↑ "Xalxalım". 2023-11-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-22.
- ↑ Takestani Arxivləşdirilib 2012-09-27 at the Wayback Machine Classification : Indo-European, Indo-Iranian, Iranian, Western, Northwestern, Talysh
- ↑ "Shahrudi". 2012-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-20.
- ↑ "Kajali". 2012-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-20.
- ↑ "İslam ansiklopedisi". 2021-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-22.
- ↑ "Xalxal şəhristanının icra hakimiyyəti". 2021-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-22.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Ərdəbil Ostanının Rəsmi Saytı Arxivləşdirilib 2012-09-07 at the Wayback Machine — Farsca
- Xalxal Rəsmi Saytı Arxivləşdirilib 2009-03-01 at the Wayback Machine — Farsca
- Xalxal Bələdiyə Saytı [ölü keçid] — Farsca
- Xalxal Azad Universiteti — Farsca