Xodaşirin Cəbiyev

Xodaşirin Cəbiyev
Xodaşirin Oğlan oğlu Cəbiyev
Doğum adı	Xodaşirin
Təxəllüsü	Cabbarlı
Doğum tarixi	15 dekabr 1954
Doğum yeri	Böyük Kolatan, Masallı rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı	SSRİ→ Azərbaycan
Milliyyəti	Talış
Həyat yoldaşı	Qızxanım Kərim qızı Cəbiyeva
Atası	Oğlan Mürsəl oğlü Cəbiyev
Anası	Bacısaba Hilal qızı Məmmədova
Təhsili	Ali
İxtisası	I kateqoriyalı provizor-təşkilatçı Homotoksikoloq
Fəaliyyəti	Yazıı-publisist, jurnalist-araşdırıcı, tərcüməçi, bəstəçi
Əsərlərinin dili	Azərbaycan, talış, rus
Janrlar	Nəsr, publisistika, poeziya
İlk əsəri	"Sözün fəziləti haqqında - muğamda söz" adlı publisistik məqaləsi 1997-ci ildə "Söz" jurnalının 1-2-ci sayında çap olunub.

Xodaşirin Oğlan oğlu Cəbiyev (Cabbarlı) - Azərbaycan provizoru, homotoksikoloqu, yazıçı-publisisti, jurnalist-araşdırıcı, tərcüməçisi, bəstəçisi

Həyatı

Xo­da­şi­rin Oğ­lan oğ­lu Cə­bi­yev (Cab­bar­lı) 15 de­kabr 1954 -cü il­də Azər­bay­can SSR Masal­lı ra­yo­nu­nun Bö­yük Ko­la­tan kən­din­də kol­xoz­çu ailə­sin­də ana­dan ol­muş­dur.

1961-ci il­də Bö­yük Ko­la­tan kənd 7 il­lik mək­tə­bi­nin 1- ci sin­fi­nə da­xil ol­muş, 1971 -ci il­də hə­min or­ta mək­tə­bin 10 il­lik tam kur­su­nu fərq­lən­mə ilə bi­tir­miş­dir.

1971-ci il­də N. Nə­ri­ma­nov adı­na Azər­bay­can Döv­lət Tibb İns­ti­tu­tu­nun əc­za­çı­lıq fa­kül­tə­sinə da­xil ol­muş, 1976-cı il­də hə­min ins­ti­tu­tu bi­ti­rə­rək pro­vi­zor ix­ti­sa­sı­nı al­mış­dır.

28.12.1978-ci il­dən 11.04.1997-ci ilə­dək (20 ilə ya­xın)  595 say­lı Ma­sal­lı ra­yon Mər­kə­zi Ap­te­ki­nin mü­di­ri və­zi­fə­sin­də iş­lə­miş­dir. Ma­sal­lı ra­yo­nun­da sə­hiy­yə­nin, əc­za­çı­lıq işi­nin tə­rəq­qi­si və in­ki­şa­fın­da, ap­tek xid­mə­ti­nin ib­ti­dailikdən ən ye­ni ava­dan­lıq və qur­ğu­lar­la təc­hiz olun­ma­sı­na qə­dər, bir sı­ra uğur­lu ad­dım­lar at­mış, pe­şə­kar əc­za­çı kadr­la­rın ha­zır­lan­ma­sı sa­hə­sin­də gər­gin əmək sərf et­miş­dir. O, iş­lə­di­yi müd­dət ərzin­də Ma­sal­lı ra­yo­nun­da 14 ye­ni tip­li ap­tek bi­na­la­rı­nın in­şa­sı­na na­il ol­muş­dur.

1978 - 1997 -ci il­lər ər­zin­də onun ar­dı­cıl və yo­rul­maz səy­lə­ri nə­ti­cə­sin­də ra­yon­da ap­tek şə­bə­kə­si­nin sa­yı dis­lo­ka­si­ya üz­rə yük­sək temp­lə in­ki­şaf edə­rək 11-dən 60 -a qə­dər yük­səl­miş­dir.

1997-ci il­dən 2007 -ci ilə ki­mi Ru­si­ya Fe­de­ra­si­ya­sı­nın Tol­yat­ti, Ul­ya­novsk şə­hər­lə­rin­də sa­hib­kar­lıq fəa­liy­yə­ti ilə məş­ğul ol­muş, ”İRAY” MMC -nin baş di­rek­to­ru və­zi­fə­sin­də ça­lış­mış­dır.

2019/2020-ci illərdə Masallı şəhərindəki “OZON” klinikasında tibbi xidmətin təşkili üzrə menecer vəzifəsində çalışmışdır.

Po­liq­lot­dur - azər­bay­can, ta­lış, rus, fars, la­tın dil­lə­ri­ni bi­lir və sər­bəst da­nı­şır.

Heç bir si­ya­si par­ti­ya və qu­ru­mun üz­vü de­yil, si­ya­si ba­xış­la­rı və am­bi­si­ya­sı yox­dur.

Tib­bi xid­mət üz­rə is­te­fa­da olan za­bit­dir.

Ailə­li­dir - üç öv­lad ata­sı­dır, yeddi nə­və­si var­dır.

Hal hazırda yaşa görə təqaüdə çıxmışdır.

Elmi fəaliyyəti

Ye­ni tex­no­lo­giya əsasında, nəzarət - analitik qaydalara uyğun olaraq, ha­zır­lan­ma­sı yalnız zavod şə­rai­tin­də müm­kün olan in­yek­si­on, ve­na­ da­xi­li ste­ril dər­man mad­də­lə­ri­nin, göz damcılarının, məl­həm­lə­rin və di­gər mü­rək­kəb tər­kib­li 100-dən ar­tıq dər­man pre­pa­rat­la­rı­nın ap­tek şə­rai­tin­də ha­zır­lan­ma­sı­na na­il ol­muş­dur.

02.04.1979 -cu il­də Talış-Muğan zo­na­sın­da ilk də­fə ola­raq bü­tün gün ər­zin­də əha­li­yə fasiləsız dər­man yar­dı­mı gös­tə­rən, üç növ­bə­li iş re­ji­mi ilə iş­lə­yən ap­tek xid­mə­ti­nin əsa­sı­nı qoy­muş­dur.

1983-cü il­dən eti­ba­rən Ma­sal­lı ra­yo­nu əra­zi­sin­də ya­şa­yan əha­li­nin ra­hat və ope­ra­tiv dər­man yar­dı­mı al­ma­sı­nı tə­min et­mək məq­sə­di­lə 595 say­lı Mər­kə­zi Ap­te­kin nəz­din­də “Sor­ğu Mə­lu­mat Bü­ro­su”nu ya­rat­mış­dır.

1986-cı il­də əl­də et­di­yi nai­liy­yət­lə­rə gö­rə Azər­bay­can SSR Sə­hiy­yə Na­zir­li­yi Baş Ap­tek­lər Ida­rə­si, Azər­bay­can Əc­za­çı­la­rı və Far­ma­ko­loq­la­rı El­mi Cə­miy­yət­lə­ri ilə bir­lik­də, res­pub­li­ka əczaçı­la­rının Ma­sal­lı ra­yo­nun­da ke­çi­ri­lən səy­ya­ri konf­ran­sı­nın təş­ki­lat­çı­sı ol­muş, nü­mu­nə­vi iş təcrü­bə­si res­pub­li­ka­da ya­yıl­mış­dır. Beləliklə, o, elmi-nəzəri və praktiki əsaslarla əczaçılıq işinin Masallı rayonunda ilk təşkilatçısı və qurucusu olmuşdur.

1980-ci il­dən eti­ba­rən ar­dı­cıl ola­raq Azər­bay­can Əc­za­çı­la­rı­nın qu­rul­tay­la­rı­na nü­ma­yən­də se­çil­miş­dir.

1990-cı il­də Azər­bay­can SSR Sə­hiy­yə Na­zir­li­yi­nin Ates­ta­si­ya Ko­mis­si­ya­sı tə­rə­fin­dən 1-ci də­rə­cə­li pro­vi­zor­-təş­ki­lat­çı ix­ti­sas də­rə­cə­si­ni al­mış­dır.

2013/18-ci il­lər­də Bey­nəl­xalq Ho­mo­tok­si­ko­loq­lar Aka­de­mi­ya­sı­nın Al­ma­ni­ya­nın Ba­den­-Baden şə­hə­rin­də­ki El­mi Şu­ra­sı tə­rə­fin­dən tət­bi­qi ho­mo­tok­si­ko­lo­gi­ya­nın əsas kur­su­nu bi­ti­rə­rək “Bio­lo­ji tə­ba­bət­də tət­biq edi­lən müa­li­cə üsul­la­rı” üz­rə imtahan vermək yolu ilə 3 dop­lom və 12 də­fə 1-ci ka­te­qo­ri­ya­lı ser­ti­fi­ka­ta la­yiq gö­rül­müş­dür.

İctimai fəaliyyəti

01 mart 1976 -cı il­dən 11 ap­rel 1997 -ci il ta­ri­xə qə­dər 145-595 saylı Ma­sal­lı ra­yon Mər­kə­zi Ap­te­klərin­də və Mər­kə­zi rayon Xəs­tə­xa­na­sın­da müx­tə­lif xıd­mə­ti və­zi­fə­lər­də, ic­ti­mai iş­lər­də ça­lış­mış­dır. O cüm­lə­dən, 1982/95 -ci il­lər­də 13 il hə­min tibb oca­ğın­da sə­hiy­yə işi­nin təş­ki­li mə­sə­lə­lə­ri üz­rə Tib­bi Şu­ra­sı­nın üz­vü ol­muş­dur.

1982 -ci il­dən 1995 -ci ilə­dək Tibb İş­çi­lə­ri Həm­kar­lar Təş­ki­la­tı Masal­lı ra­yon Ko­mi­tə­si­nin sədr müa­vi­ni və­zi­fə­sin­də iş­lə­miş­dir.

1983 -cü il­də Sov. İKP sı­ra­la­rı­na da­xil ol­muş­dur. So­vet or­du his­sə­lə­ri­nin Ba­kı şə­hə­ri­nə ye­ri­di­lə­rək “Yan­var qır­ğı­nı” tö­rə­dil­mə­si­nə eti­raz əla­mə­ti ola­raq 23.01.1990 -cı il­ tarixdə Sov. İKP sı­ra­la­rın­dan im­ti­na edə­rək xa­ric ol­muş­dur. 

I Qarabağ Müharibəsi dövründə (1991/94-cü illər) könüllü batalyonlarda və Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi silahlı birləşmələrinin tərkibində döyüşən Masallı rayon Polis şöbəsi əməkdaşlarının dərman və sarğı materialları ilə təminatını öz şəxsi vəsaiti hesabına həyata keçirmişdir.

11.04.1997-ci il­də hakimiyyət orqanlarının küçə-bazarlarda qeyri peşə adamları tərəfindən kütləvi şəkildə qanunsuz dərman maddələri və sarğı materiallarının alverinə rəvac verdiyinə qarşı etiraz əlaməti olaraq 20 ilə ya­xın dövr ər­zin­də da­şı­dı­ğı 595 say­lı Ma­sal­lı ra­yon  Mər­kə­zi  Ap­te­ki­nin  mü­di­ri  və­zi­fə­sin­dən is­te­fa et­mək məc­bu­riy­yə­tin­də qal­mış­dır. 

Gör­kəm­li ta­ri­xi şəx­siy­yət Mir Ka­zım As­lan­lı - Sa­rən­gin hə­yat və ya­ra­dı­cı­lı­ğın­dan bəhs edən “Şəms - zül­mət­lə şə­fəq ara­sın­da“ ad­lı el­mi­-pub­li­sis­tik, bə­dii­-sə­nəd­li ki­ta­bın mo­tiv­lə­ri əsa­sın­da “Tərk et­mə mə­ni” sə­nəd­li ki­no­fil­min çə­ki­li­şin­də əmək sərf et­miş­dir.

2015-ci il­də X. Cə­bi­ye­vin (Cab­bar­lı) sse­na­ri­si əsa­sın­da Ma­sal­lı hid­ro­gen - sul­fid­li mi­ne­ral su bu­laq­la­rı­nı tə­rən­nüm edən "Hə­yat çeş­mə­si" ad­lı te­le­vi­zi­ya fil­mi çə­kil­miş­dir.

Hə­vəs­kar bəs­tə­çi­dır, bir sı­ra mah­nı və təs­nif­lə­rin mü­əl­li­fi­dir. 1962/78 -ci il­lər­də Ma­sal­lı rayon Pio­ner­lər,  Mə­də­niy­yət Evlərin­də mü­ğən­ni - ifa­çı ki­mi fəa­liy­yət gös­tər­miş­dir.

Azər­bay­ca Res­pub­li­ka­sı­nın Əmək, Mü­ha­ri­bə və Si­lah­lı Qüv­və­lər Ve­te­ran­la­rı Təşkilatının üz­vü­dür.

Əsas elmi əsərləri

Tib­bə da­ir “Ho­meo­pa­ti­ya, Ho­mo­tok­si­ko­lo­gi­ya, Sa­num - te­ra­pi­ya və mua­li­cə­lər”, “Tibb ta­ri­xi haq­qın­da və tə­ba­bət la­tın di­lin­də” ad­lı iri həcm­li (hər iki­si rus di­lin­də) tib­bi təd­ris və­sa­it­lə­ri­nin mü­əl­li­fi­dir. Kitablar hələ işıq üzü görməmişdir.

Bədii-publisistik əsərləri

1997-ci ildən başlayaraq müx­tə­lif il­lər­də döv­ri mət­bu­at­da pub­li­sis­tik mə­qa­lə­lər­lə çı­xış et­miş, bir sı­ra he­ka­yə və şe­ir­lə­rin mü­əl­li­fi­dir. İlk ədəbi yaradıcıl nümunəsi olan “Sözün fəziləti haqqında - muğamda söz” adlı publisistik məqaləsi 1997-ci ildə “Söz” jurnalında (№ 1-2) dərc olunub.

Gör­kəm­li ta­ri­xi şəx­siy­yət Mir Ka­zım As­lan­lı - Sa­rən­gin hə­yat və ya­ra­dı­cı­lı­ğın­dan bəhs edən “Şəms - zül­mət­lə şə­fəq ara­sın­da“ ad­lı el­mi­-pub­li­sis­tik, bə­dii­-sə­nəd­li ki­ta­bın mü­əl­li­fi­dir.

Ma­sal­lı ra­yo­nu­nun mu­si­qi ta­ri­xi­nin araş­dı­rı­cı­sı­dır. İfa­çı­lıq sə­nə­ti ilə bağ­lı iri həcm­li “Mu­ğam dün­ya­sı­nın açar­la­rı”, “Mu­ğam xə­zi­nə­si - xal­qın zə­ka­sı, qəl­bin sə­da­sı, ru­hun qi­da­sı” ad­lı el­mi-­pub­li­sis­tik mə­qa­lə­lə­rin mü­əl­li­fi­dir.

Hal­ ha­zır­da “Oğur­lan­mış ta­le­yin he­ka­yə­ti” ad­lı üç cild­lik av­to­bi­oq­ra­fik sə­nəd­li - bə­dii povest, “Ma­sal­lı­nın musi­qi ul­duz­la­rı” bə­dii - pub­li­sis­tik al­ma­nax, “Hə­qi­qət­lə üz-ü­zə” ad­lı se­çil­miş əsər­lər top­lu­su üzə­rin­də iş­lə­yir. Ümu­mi­lik­də 8 iri­ həcm­li bə­dii­-sə­nəd­li, el­mi ki­tab­la­rın mü­əl­li­fi­dir.

Nəsr və poe­zi­ya

1. Sözün fəziləti haqqında - muğamda söz. “Söz” jurnalı № 1-2. Yanvar - fevral 1997-ci il.

2. Be­lə get­məz, be­lə, dün­ya... (şe­ir) 2006-cı il. “AZAD qə­ləm” qə­ze­ti № 05 (101) av­qust 2014 -cü il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı, “Mə­şəl” yur­na­lı № 01 2015 -ci il.

3. “ƏL­KOL” (he­ka­yə)  18.12.2007 -ci il. “Mə­səl” jur­na­lı № 01 2014 -сü il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı.

4. Bil­mə­di (şe­ir) 28.04.2016 -cı il. “Ta­lis­man” qə­ze­ti № 05  05.04.2019 -cu il.

5. “Oğur­lan­mış ta­le­yin he­ka­yə­ti”(av­to­bi­oq­ra­fik po­vest - 2 cild­də). 14.12.2016 -cı il.

6. Ma­sal­lı ya­zar­la­rı­nın söz box­ça­sı. “Azad  Azər­bay­can” qə­ze­ti № 63 (2887) 03.05.2016 -cı il.

7.”Xə­ya­nə­tin so­nu yox­muş” (av­to­bi­oq­ra­fik po­vest - 1 cild­də). 20.04.2017 -ci il.

8. DAD SƏ­NİN ƏLİN­DƏN AMAN, AY­RI­LIQ! (Mən­sur şe­ir - es­se). Se­vim­li nə­vəm İra­də Ağa­ye­va­ya it­haf edi­rəm. 30. 06. 2017 -ci il.

9. Pam­pers­li dun­duk (he­ka­yə). 12.10.2017 -ci il.

10. Ay gö­zəl. (şe­ir - mah­nı). 15.12.2017 -ci il.

11. Si­qa­ret yan­ğı­sı (he­ka­yə). 20.10.2018 -ci il.

12. Yan­lış dua. 27.10.2018 -ci il.

13. Uğur­suz uduş (he­ka­yə). 07.11.2018 -ci il.

14. “Hə­qi­qət­lə üz-ü­zə” (se­çil­miş əsər­lər top­lu­su). 16.04.2019 -cu il.

15. Qey­rət bə­la­sı (he­ka­yə). 06.09.2019 -cu il.

16. Oldun (şeir-mahnı). 21.07.2019-cu il. 

Ta­lış di­lin­də - ana di­lin­də ya­zıl­mış şe­ir­lər

1. Çiç be bə­tı, ha ba­la! 24.04.2019 -cu il. ”Ta­lis­man” qə­ze­ti № 05  05.04.2019 -cu il.

2. Az zın­də­nim çok­ne bə­be... 26.04.2019 -cu il. ”Ta­lis­man” qə­ze­ti № 05  25.05.2019 -cu il.

3. Ay bəşdə tolışi deşmın bıə tolış! 12.03.2021-ci il.

4. Az bə kon vırə bışim. 13.03.2021-ci il. 

Uşaq şe­ir­lə­ri

1. Meh­ri­ban ba­bam. 19.10.2019 -cu il.

2. Nə yaxşı, varsan! 10.02.2020-ci il

Mu­si­qi ta­ri­xi­miz­dən

1. “Mu­ğam dün­ya­sı­nın açar­la­rı”. 05.09.2007 -ci il. “Hü­quq və azad­lıq” qə­ze­ti № 22 (132) 17.11.2011 -ci il, № 23 (133) 24.12.2012 -сi il.

2.  “Mu­ğam xə­zi­nə­si - xal­qın zə­ka­sı, qəl­bin sə­da­sı, ru­hun qi­da­sı”. 05.07.2014 -cü il. ”Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 07 (103) okt­yabr 2014 -cü il, № 01 (105) yan­var 2015 -ci il, № 02 (105) fev­ral-mart 2015 -ci il. AzPRESS.az in­ter­net say­tı.

Ma­sal­lı­nın mə­də­niy­yət və mu­si­qi ta­ri­xi

1. Ma­sal­lı ra­yo­nu­nun toy adə­t-ə­nə­nə­lə­ri və mu­si­qi ta­ri­xi haq­qın­da. “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 17 (314) 30. 06. 2012 -ci il.

2. Ma­sal­lı şə­hə­ri­nin ta­ri­xin­dən (“Bu şə­hə­rin ta­ri­xin­dən”) 17.06.2012 -ci il. “Cə­nub  xəbərləri” qə­ze­ti № 21 (317) 31.07.2012 -ci il. AzP­RESS.az  in­ter­net say­tı.

3. Ma­sal­lı­nın mu­si­qi ul­duz­la­rı (ədə­bi-mu­si­qi al­ma­na­xı üzə­rin­də iş­lər da­vam edir).

4.  “El xa­nən­də­si -  Mü­rüv­vət Hə­şi­mov”  04.11.2012 -ci il. “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 32 30.11.2012 -ci il. Az-PRESS.az in­ter­net say­tı.

5. “Şər­qin zil-te­nor səs­li xa­nən­də­si - Mir İs­lam Rə­fi­yev” 12.11.2012 -ci il . “Cə­nub xə­bələri” qə­ze­ti № 35 (331) 28.12.2012 -ci il, № 01 (333) 10.01.2013 -cü il, № 02 (334) 18.01.2013 -cü il, AzP­RESS.az in­ter­net  say­tı.

6. Ağa­mu­sa Ələk­bə­rov haq­qın­da. “İn­cə­sə­nət­lə yoğ­rul­muş ürək”. 21.12.2013 -cü il.

7. Xa­nən­də Kə­rim Hə­sə­nov haq­qın­da. Rza Hə­sə­nov­la mü­sa­hi­bə - “Ata­mı xa­tır­la­yar­kən...” 12.04.2014 -cü il.

8. “Zəh­mə­ti ilə uca­lan, sə­nə­tin­dən güc alan xalq sə­nət­ka­rı - Aşıq Ab­dul­la” . 28.08.2014 -cü il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı.

9. Ələş­rəf Nif­ti­yev haq­qın­da. “Yu­va­sın­dan pe­rik dü­şən bül­bü­lün nəğ­mə­si”. 01.05.2017-ci il.

10. “Bir yu­xu­nun mö­cü­zə­si”. Aşıq Sal­man Ta­ğı­yev­lə mü­sa­hi­bə. 22.05.2017 -ci il. “Am­bur” qə­ze­ti № 01.01.2018 -ci il.

11. Ələf­sər Nif­ti­yev haq­qın­da. “Ka­man­ça­ya kök­lən­miş ömür­dən sə­hi­fə­lər”. 31.05.2017 -ci il.

12. Xa­nən­də - ifa­çı El­çin Ağa­yev haq­qın­da. “Mu­ğan  elin­dən uca­lan səs”. 10.06.2017 -ci il.

13. Xa­nən­də Fə­ra­məz Mə­hər­rə­mov haq­qın­da. “Dost çı­ra­ğı­nın pər­va­nə­si”. 11.06.2017 -ci il.

14. “Niyyətinə qovuşan sənətçi”. Məhbub Şükür oğlu Məmmədovla (tarzən-ifaçı) müsahibə. 02.06.2019-cu il.

15. “Kasıb həyatın zəngin xatirələri” - Abuş Alışovla (zərb alətləri ifaçısı) müsahibə  17. 11. 2020-ci il. 

16. “ZƏHMƏTDƏN  SÜZÜLƏN NƏĞMƏLƏR”. (Masalli rayon Mah-mudavar kənd Xalq Folklor Evinin direktoru və “Halay” Xalq Folklor Kollеktivinin bədii rəhbəri Natəvan Cəbiyeva ilə müsahibə. 27.11.2020-ci il.

17. Masallı rayon Şərəfə kənd Xalq Folklor Kollektivi haqqında.

Ru­si­ya hə­ya­tın­dan sə­hi­fə­lər

1.  “Zəh­mət­dən güc alan­lar, zəh­mət­lə uca­lan­lar”. 23. 06.2014 -cü il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı.

2. “İn­san­lar fərq­li, ta­le­lər ox­şar...“. 29.06.2014 -cü il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı.

İşıq­lı şəx­siy­yət­lər haq­qın­da

1. “Zir­və­si qar­lı, uca dağ  - Xa­lıq  əmi” (Xa­lıq Qur­ba­nov haq­qın­da). 02.04.2012-ci il. “Aləm” jur­na­lı № 4 2017 -сi il.  

2. “Hə­yat­dan gə­lən ki­ta­bın mü­əl­li­fi” (Ələş­rəf Nif­ti­yev haq­qın­da). 18.05.2013 -cü il. “Ye­ni tə­fək­kür” qə­ze­ti № 20 (333)  01.06.2013 -cü il.

3. “Döv­lət­çi­li­yi­mi­zin, mə­nə­viy­ya­tı­mı­zın mü­səl­ləh əs­gə­ri - Ələş­rəf Nif­ti­yev”. 10 dekabr 2013-cü il. “Ye­ni tə­fək­kür” qə­ze­ti № 02 (363) 17.01.2014 -cü il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı.

4. “Hə­ya­ta bə­zək, qəlb­lə­rə na­xış, ömür­lə­rə nur çi­lə­yən in­san haq­qın­da dü­şün­cə­lə­rim...”. 10.05.2014 -cü il. Ba­ğır Coş­qun - “Coş­qun bir üm­man­san...”Elm və təh­sil” (Ba­kı - 2017).

5. Mol­la Cə­lal Gül­məm­məd oğ­lu (1870-1961). “İs­lam fə­dai­si, is­tiq­lal car­çı­sı. AzPRESS.az  in­ter­net say­tı.

6. “Müd­rik­li­yin zir­və­sin­də” (Ələş­rəf Nif­ti­yev haq­qın­da). 06.06.2015-ci il. “Azad Azərbaycan” qə­ze­ti № 66 (2720) 23.06.2015 -ci il. Az PRESS.az  in­ter­net say­tı.

7. “Məm­məd­hü­seyn Əli­yev - 90”. 31.05.2015 -ci il. “Azad Azər­bay­can” qə­ze­ti № 90 (2724) 01.07.2015 -ci il. AzP­RESS.az in­ter­net say­tı.

8. ”İn­qi­lab fır­tı­na­sı­nın fə­dai­si” (Bö­yü­ka­ğa Ta­lıb­lı -120). 13.05.2017-ci il.

9. “So­yuq mə­za­ra da zi­nət­dir in­san...” (Nov­ruz Ab­dü­lə­li oğ­lu Zey­na­lov haq­qın­da). “Aləm” jur­na­lı № 4 2017 -сi il. 

10. Öl­mək - bu dün­ya­dan yox ol­maq de­yil ! (Ələf­sər Nif­ti­yev haq­qın­da.) “Ye­ni tə­fək­kür” qəze­ti № 23 (512) 08. 12.2017 -ci il, “Azad Azər­bay­can” qə­ze­ti № 180 (3193) 15. 12.2017-ci il.

11. Zül­mət­lə­rə nur çi­lə­yən tə­bib­-loğ­man (oftalmoloq-həkim Ya­şar Ba­ğı­rov haq­qın­da). 26.10. 2019-cu il.

12. İmamverdi Həmidov - 80. ”Taleyini imana, zəh-mətə, təmkinə kökləyən insanın ömür yolu”. 15.01.2021-ci il.

Mir Ka­zım As­lan­lı  Sa­rəng haq­qın­da mü­sa­hi­bə­lər, ya­zı­lan ki­tab və  mə­qa­lə­lər

1. “ŞƏMS - zül­mət­lə  şə­fəq ara­sın­da”. 1 -ci  ki­tab - ( 650 səh.)

2. “Ar­zu­su gü­lüs­tan, öm­rü xə­zan sə­nət­kar”. “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 02 (156)  21.01. 2008 -ci il.

3. MİR KA­ZIM AS­LAN­LI - SA­RƏNG - 100. “Mir Ka­zım As­lan­lı­nın əziz xa­ti­rə­si­nə həsr olu­nur”.“Hü­quq və Azad­lıq “ qə­ze­ti № 131  02.11.2011 -ci il.

4. “Mir Ka­zım As­lan­lı - Sa­rəng haq­qın­da 50 də­qi­qə­lik film çə­ki­lir”. “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 09 (305) 31.03.2012 -ci il.

5. “Mir Ka­zım As­lan­lı” (1 -ci ya­zı). “Cə­nub  xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 14 (310) 20.05.2012 -ci il.

6. “Mosk­va­ya bağ­la­ma­da gön­də­ri­lən ko­ra­mal” (2 -ci ya­zı). “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 15 (311) 30.05.2012 -ci il.

7. “Hə­ya­tı das­tan, evi vi­ran Mir Ka­zım” (3 -cü ya­zı). “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 16 (312 ) 10.06. 2012 -ci il.

8. Mir Ka­zım As­lan­lı haq­qın­da fil­min çə­ki­li­şi­nə baş­la­nıl­dı. “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 21 (317) 31.07.2012 -ci il.

9. MİR KA­ZIM AS­LAN­LI - SA­RƏNG (1912 - 1975)  Hə­yat və ya­ra­dı­cı­lı­ğı (qı­sa ix­ti­sar­la). 26.08. 2012 -ci il.

10. “Mir Ka­zım As­lan­lı­nın şah əsə­ri”. “Azad Azər­bay­can” qə­ze­ti № 89 (2913) 21.06.2016 -cı il.

11. Mir Kzım As­lan­lı - Sa­rəng - 105. “Ru­hu biz­dən ni­ga­ran qa­lan öl­məz sə­nət­kar”. 24.07. 2017-ci il.

Eti­bar­lı, sə­da­qət­li dost­la­rı xa­tır­la­yar­kən

a) “Xa­ti­rə­lər so­ra­ğın­da... Dost­luq qa­la­sı­nın ağır ar­til­le­ri­ya­sı - Sa­mi mü­əl­lim”. 10.07.2015-ci il. Az PRESS.az  in­ter­net say­tı.

b) “QƏL­Bİ­MƏ HƏR ZA­MAN FƏ­RƏH GƏ­Tİ­RƏN, KÖN­LÜ­MƏ RÖV­NƏQ VE­RƏN VƏ­FA­LI DOST”. (Xa­noğ­lan Ka­zı­mov haq­qın­da xa­ti­rə­lər). 16.07.2015 -ci il.

c) “Cə­sa­rət­li  və  üs­yan­kar  dost”  (Yu­nus  Nu­ri­ye­vi anar­kən). 20.07.2015 -ci il.

İc­ti­mai - si­ya­si möv­zu­lar

1. “Əda­lət  oyu­nu” (es­se) 06.09.2014 -cü  il. “Mə­şəl” jur­na­lı № 12 2016 -cı il. AzPRESS.az  in­ter­net say­tı.

2. “Din­dar gənc­lər ni­yə həbs olu­nu­b? “Cə­nub  xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 25. 20.09.2012 -ci il.

Ki­no­film­lər

1. “Tərk et­mə mə­ni” k/fil­mi (25.07.2012 -  05.08.2012 - ci il) “Şəms - zül­mət­lə şə­fəq arasında” ki­ta­bı­nın mo­tiv­lə­ri əsa­sın­da ki­no­re­jis­sor, pro­fes­sor, Əmək­dar İn­cə­sə­nət Xa­di­mi Ay­dın Da­da­şov­la bir­lik­də çə­ki­lib, “You­tu­be” in­ter­net say­tı­na yer­ləş­di­ri­lib.

2. “Hə­yat çeş­mə­si” ki­no­fol­mi (28.06.2015–12.07.2015 -ci il). “Re­gi­on Xə­bər in­fo.az” internet xə­bər say­tı­nın baş re­dak­to­ru Mu­rad Hü­sey­nov­la bir­lik­də “Ma­sal­lı Fa­ti­me­yi­Zəh­ra İs­ti su Şə­fa Sa­na­to­ri­ya­sı” haq­qın­da çə­ki­lib,“You­tu­be” in­ter­net say­tı­na yer­ləş­di­ri­lib. 

3. “Tərk et­mə mə­ni” k/fil­mi­nin 20.08.2012 -ci il ta­rix­də təq­di­mat mə­ra­si­mi ke­çi­ri­lib və vi­deo­gö­rün­tü­lər­də len­tə alı­nıb.

4. “Hə­yat çeş­mə­si” k/fil­mi­nin 12.07.2015 -ci il ta­rix­də təq­di­mat mə­ra­si­mi ke­çi­ri­lib və vi­deo­gö­rün­tü­lər­də len­tə alı­nıb.  

Tər­cü­mə­lər

1. «Жена врага народа». (“Xalq düş­mə­ninin ar­va­dı”). Təd­qi­qat­çı-ju­na­list Ağad­din Ba­ba­ye­vin ey­ni ad­lı mə­qa­lə­si (rus di­lin­dən tər­cü­mə). 10.12.2012 -ci il. “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti № 03 (334) 30. 01.2013 -cü il.

2. Ağa­bəy As­lan­bə­yov - «Так это было... . (Вспоми- нания о советских репрессиях»). (“Bu be­lə ol­muş­dur… . So­vet rep­res­si­ya­la­rı haq­qın­da xa­ti­rə­lər”). 16 səhifəlik kitabçanın rus di­lin­dən tər­cü­məsi). Iyul 2012 -ci il.

3. Teymur bəy Bayraməlibəyov - “История Талы-шинского ханства». (Talış xanlığının tarixi - 35 səhifəlik sənədli oçerkin rus dilindən tərcüməsi) 12.01.2021-ci il.

4. Имамверди Гамидов- 80. “Судьба которое ос-нована  на  вере, трудолюбии и сдержанности” (”Taleyini imana, zəhmətə, təmkinə kökləyən insanın ömür yolu”- müəllifin qələmə aldığı eyni adlı publisistik məqalənin rus dilinə tərcüməsi). 18.01.2021-ci il.

Mü­sa­hi­bə­lər

1.  “Onu ta­nı­yan­lar da çox­dur, unut­ma­yan­lar da...”  “Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti  № 01 (155) 10.01.2008 -ci il.

2. “Sönmək bilməyən vulkan”. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti­nin müx­bi­ri şa­ir Və­li Həq­qi ilə mü­sa­hi­bə. № 08 (104) 11. 2014 -cü il, № 02 (105) 02.03.2015 -ci il. 

Təltifləri

1988 -ci il­də “SSRİ­-nin Sə­hiy­yə Əla­çı­sı” fəx­ri adı­na la­yiq gö­rül­müş­dür.

2013/18-ci il­lər­də Bey­nəl­xalq Ho­mo­tok­si­ko­loq­lar Aka­de­mi­ya­sı­nın Al­ma­ni­ya­nın Ba­den­-Ba­den şə­hə­rin­də­ki El­mi Şu­ra­sı tə­rə­fin­dən tət­bi­qi ho­mo­tok­si­ko­lo­gi­ya­nın əsas kur­su­nu bi­ti­rə­rək “Bio­lo­ji tə­ba­bət­də tət­biq edi­lən müa­li­cə üsul­la­rı” üz­rə imtahan vermək yolu ilə 3 dop­lom və 12 də­fə 1-ci ka­te­qo­ri­ya­lı ser­ti­fi­ka­ta la­yiq gö­rül­müş­dür.

2019-cu ildə aktual mövzulara həsr edilmiş publisistik yazılara görə və anadan olmasının 65 illik yubi-leyi münasibətilə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin “Həsən bəy Zərdabi” diplomuna layiq görülmüşdür.

2019-cu ildə Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının təqdimatı ilə Rusiya Federasiyası Veteranlar Birliyinin Birgə Fəaliyyətin Koordinasiyası Komitəsinin “SSRİ - Əfqanıstan müharibəsinin 30 illiyi” xatirə medalına layiq görülmüşdür.

2020-ci ildə Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Rəyasət Heyətinin qərarı ilə “Qızıl Qələm” media mükafatını qazanmışdır.

2021-ci ildə Rusiya Federasiyası Prezidentinin 13.06.2019-cu il tarixli fərmanına uyğun olaraq "1941-45-ci illər Böyük Vətən Müharibəsində qələbənin 75 illiyinə görə” yubiley medalı ilə təltif edilmişdir.

Müstəqillik dövründə Ma­sal­lı ra­yo­nu­nun ic­ti­mai hə­ya­tın­da gös­tər­di­yi xid­mət­lə­rə və sə­mə­rə­li fəa­liy­yə­ti­nə gö­rə aşa­ğıda­kı təl­tif­lə­rə la­yiq gö­rül­müş­dür:

1. 28.12.2014 və 28.12.2019-cü il­lərdə Ma­sal­lı ra­yon Zi­ya­lı­lar Cə­miy­yə­ti tə­rə­fin­dən ve­ri­lən “Fəx­ri Fər­man”.

2. 17.06.2017 və 28.12.2019-cu il­lərdə Ma­sal­lı ra­yon Ağ­saq­qal­lar Şu­ra­sı tə­rə­fin­dən ve­ri­lən “Tə­rifnamə”.

3. 17.06.2017-ci il­də Ma­sal­lı ra­yon Mü­ha­ri­bə, Əmək və Si­lah­lı Qüv­və­lər Ve­te­ran­la­rı Təş­ki­la­tı tə­rə­fin­dən ve­ri­lən “Fəx­ri fər­man”.

Haqqında yazılan kitablar və bədii əsərlər

1. Zə­kə­riy­yə Na­di­rov (şair) - Bir  az qəm­li­yəm. 1983 -cü il.

2. Azad  Ta­lı­şoğ­lu  (şair) - Avtoqraf-şeir. 12.10.1987 -ci il.

3. Ağa­ca­vad Əli­za­də (satirik-şa­ir, pub­li­sist) - Sö­zə, mu­si­qi­yə, mil­li sər­və­ti­miz olan mu­ğamla­rı­mı­za aşi­na olan əc­za­çı dos­tum Xo­da­şi­rin Cə­bi­ye­vin is­tək­li ba­la­la­rı­na it­haf edi­rəm. 14.01.1991 -ci il.

4. Adəm İz­zə­toğ­lu (Qı­zıl­baş­lı) (ta­rix­çi, şa­ir) - Ki­çik şe­ir. Xo­da­şi­rin Cə­bi­yev Gül­kən­di üçün xa­ti­rə. 24.11.1994 -cü il.

5. Adəm İz­zə­toğ­lu (Qı­zıl­baş­lı) - Lirik şeir. Xo­da­şi­rin Cə­bi­yev Gül­kən­di üçün bə­da­hə­tən ya­zıl­mış şe­ir. 24.11. 1994 -cü il.

6. Onu ta­nı­yan­lar da çox­dur, unut­ma­yan­lar da...”Cə­nub xə­bər­lə­ri” qə­ze­ti  № 01 (155) 10.01.2008 -ci il.

7. İmam­ver­di Hə­mi­dov (fi­lo­loq­-şərq­şü­nas, fi­lo­lo­gi­ya elm­lə­ri dok­to­ru, pro­fes­sor) - Şə­fa bəxş edən in­san haq­qın­da ki­tab (rəy). 2012 -ci il.

8. Fə­ra­him Sa­dı­xov (pe­da­qo­ji elm­lər dok­to­ru, pro­fes­sor, Qa­baq­cıl Maa­rif Xa­di­mi - Xodaşirin Cə­bi­ye­vin (Cab­bar­lı) Mir Ka­zım As­lan­lı - Sa­rən­gin 100 il­li­yi­nə həsr et­di­yi “Şəms - zülmət­lə şə­fəq ara­sın­da” ad­lı ki­ta­bı haq­qın­da rəy, töv­si­yə, mü­la­hi­zə və bə­zi məs­lə­hət­lə­rim. 2012 -ci il.

9. Ay­dın Da­da­şov (ki­no­re­jis­sor, sə­nət­şü­nas­lıq elm­lə­ri dok­to­ru, pro­fes­sor, Əmək­dar İn­cə­sə­nət Xa­di­mi - Nur zər­rə­si (rəy). 2012 -ci il.

10. Al­lah­ver­di  Bay­ra­mi  Bil­mi­rəm ki... 22.11.2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 08 (104) de­kabr  2014 -cü il.

11. Al­lah­ver­di Bay­ra­mi - Xo­da­şi­rin şəx­siy­yə­ti. 15.12. 2014 -cü il. AzP­RESS.az say­tı.

11. Ba­la­mir­zə Cə­fər­li - Ya­zar­sız. 15.04.2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 07 (103) okt­yabr 2014 -cü il.

12. Ba­la­mir­zə Cə­fər­li - Mə­na­sız bir söz yaz­ma­dın. 25. 12.2014 -cü il.

13. Ca­mal Lə­lə­zoə - Xo­da­şi­rin, Xo­da­şi­rin, Xo­da­şi­rin. 28.12.2014 -cü il.

14. Ca­mal Lə­lə­zoə - Xo­da­şi­rin, Xo­da­şi­rin! (ta­lış­ca). 12.2014 -cü il.

15. Ələş­rəf Nif­ti­yev - Xe­yir­xah­lı­ğa kök­lən­miş ömür yo­lu.” Ye­ni tə­fək­kür” qə­ze­ti № 43 (404) 28.11.2014 -cü il.

16. Əli­za­man Ba­xış - İn­san­lı­ğın ün­va­nı. 28.12.2014 - cü il.

17. Əli­za­man Ba­xış - Tək ağac. 28.12.2014 -cü il.

18. Ha­dı Sey­bə­tin­li - Ay Xo­da­şi­rin! 13.12.2014 -cü il.

19. Ha­dı Sey­bə­tin­li - Ey gö­zəl hə­kim. 28.12.2014 -cü il.

20. Hə­sən­ba­la Ye­tim - Xo­da­şi­rin  60 !!!. 25.10.2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 08 (104) de­kabr 2014 -cü il.

21. Fik­rət Qu­li­yev - Təbrik te­leq­ram­ları. (Ru­si­ya Fe­de­ra­si­ya­sı, Maq­ni­to­qorsk şə­hə­ri, 14.12.2013-14.12. 2014 -cü il­lər.

22. Kər­bə­la­yı Aşıq Sal­man Ta­ğı­yev (Ma­sal­lı r., Xır­man­da­lı k.) şa­ir, aşı­q-o­zan - Ta­lış qar­da­şım. 03.06.2014 -cü il.

23. Kər­bə­la­yı Aşıq Sal­man Ta­ğı­yev (Ma­sal­lı  r., Xır­man­da­lı k.) şa­ir, aşı­q-o­zan - Yubi­ley ilin. 28.12.2014 -cü il.

24. Kər­bə­la­yı Aşıq Sal­man Ta­ğı­yev (Ma­sal­lı r., Xır­man­da­lı k.) - Qa­lıb­dı. 28.08.2014-cü il.

25. Mu­sar­za Mir­zə­yev - Kadusi - Ma­sal­lı­nın  fə­da­kar zi­ya­lı­sı. “Azad Azər­bay­can” qə­ze­ti №176 (2621) 09.12. 2014 -cü il, “Aş­kar­lıq” qə­ze­ti № 0708 (163164) 11.12.2014 - cü il. AzP­RESS.az say­tı.

26. Qu­lu Və­ci­oğ­lu - A qar­daş! 09.10.2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 08 (104) de­kabr  2014 -cü il.

27. Qu­lu Və­ci­oğ­lu - Şad gü­nün­də. 23.12.2014 -cü il.

28. Məm­mə­da­ğa Da­da­şov (Məm­məd Ağa) - Yüz il ya­şa! No­yabr 2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 08 (104) de­kabr 2014 -cü il.

29. Məm­mə­da­ğa Da­da­şov (Məm­məd Ağa) - Ad gü­nü. 28.12.2014 -cü il.

30. Məm­mə­da­ğa Da­da­şov (Məm­məd Ağa) - Bə­zək­dir Ma­sal­lı­ya. okt­yabr 2018 -ci il. Ma­sal­lı ra­yo­nu, Qə­rib­lər kən­di, “Vi­ləş Ho­tel” İs­ti­ra­hət Mər­kə­zi. 01.12.2018 -ci il.

31. Məm­mə­da­ğa Şi­ri­yev - Bir dost zarafatı (xa­nən­də­li­yi haq­qın­da)... 28.12.2014 -cü il.

32. Na­zim Pa­şa­yev (Na­zim Qə­rib) - Ey hə­kim! (es­se) 28.12.2014 -cü il.

33. Ba­la­mir­zə Cə­fər­li (Ma­sal­lı r., Xır­man­da­lı k.) şa­ir, tə­bib - Ya­zar­sız. 15.04.2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 08 (104) de­kabr 2014 -cü il.

34. Ba­la­mir­zə Cə­fər­li (Ma­sal­lı r., Xır­man­da­lı k.) şa­ir, tə­bib - Mə­na­sız bir söz yaz­ma­dın. 25.12.2014 -cü il.

35. Xa­nə­li To­lış - Se­yid Sa­dıx poe­ma­sı. 2013 -cü il. “Dün­ya mə­nə ha­lal ey­lə”. Ba­kı - 2013­ -cü il (səh. 253).

36. Xa­nəli To­lış - Dos­tum Xo­da­şi­ri­nə (taziyanə). 24. 08.2013 -cü il.

37. Xa­nə­li To­lış (Ma­sal­lı r., Qı­zı­la­var k.) ta­rix­çi­-et­noq­raf, şa­ir - Mir Ka­zım. 24.05.2014-cü il.

38. Xa­nə­li To­lış - Alt­mış üs­tə gə­lə. 16.11.2014 -cü il. 39. Xa­nə­li To­lış - Mir Ka­zım As­lan­lı­ya. 24.05.2014 -cü il.

40. Nəh­mət Adı­gö­zə­lov (Nəh­mət Qo­ca­şa­ir), (Ma­sal­lı r., Ye­yən­kənd k.) mü­hən­dis, şa­ir - İla­hi səs­di... 05.11.2011-ci il. AzP­RESS.az say­tı.

41. Ra­fiq Məm­mə­dov (Ra­fiq Məm­məd) (Ma­sal­lı r., Bo­ra­di­gah qəs.) - O gün. 04.02.2012 -ci il.

42. Sül­hiy­yə Ta­ğı­za­də (Ma­sal­lı ş.) - Salam altımış yaşın, sa­ba­hın xe­yir! 28.12.2014 -cü il.

43. Şah­lar Əj­dər­bəy­li (Ma­sal­lı ra­yo­nu, Qə­rib­lər k.)  Xo­da­şi­rin - 60.  28.12.2014 -cü il.

44. Və­li Həq­qi ((Ma­sal­lı ra­yo­nu, Tat­ya­no­ba k.) - Yanırsan həkim! 06.10.2014 -cü il. “Azad qə­ləm” qə­ze­ti № 08 (104). De­kabr 2014 -cü il.

45. Öm­rün 60-cı pil­lə­sib­də. “Ye­ni hə­yat” qə­ze­ti № 01 (6502) 07.01.2015 -ci il.

46. Ağa­lar İd­ri­soğ­lu - Ap­tek işi­nin ma­hir mü­tə­xəs­si­si. “Azad Azər­bay­can” qə­ze­ti № 68 (2702) 19 may 2015 -ci il.

47. Əlizaman Baxış - İnsanlığın ünvanı (“Elm və təhsil” nəşriyyatı - 172 səh. Bakı - 2019-cu il).