Aşıq Bəsti: Redaktələr arasındakı fərq
k Şexsler şablonu diger standart şablonlara müvafiq düzeldilir |
k Şablon standarta uyğun deyişir |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Şəxs |
|||
{{Şəxslər |
|||
|Şəkil = Şəkil yoxdur-qadın.svg |
|Şəkil = Şəkil yoxdur-qadın.svg |
||
|Şəkil məlumat= |
|Şəkil məlumat= |
15:01, 8 iyun 2011 tarixinə olan versiya
AŞIQ BƏSTİ | |
---|---|
Doğum tarixi | 1836 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1936 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
|}
Aşıq Bəsti (1836-1936) XIX əsrin tanınmış qadın aşığı.
Həyatı
Aşıq Bəsti (1836-1936) XIX əsrin tanınmış qadın aşıqlarındandır. 1836-cı ildə Kəlbəcərin Lev kəndində dünyaya gəlib. Təhsil almasa da ağılı və hazırcavablığı ilə seçilib. Aşıq Ələsgər, Ağdabanlı Aşıq Qurban kimi ustad aşıqların şeir məclislərində tez-tez iştirak edirmiş. Aşıq Bəstinin özünün də çoxlu şagirdləri olub.
Əsasən bayatı, gəraylı, qoşma və ağılar yazıb. Onun həyatı çətinliklərlə dolu olub. 17-18 yaşlarında bir çobanı sevmiş, amma bəylər çobanı qətlə yetirdiyindən bu sevgi vüsala çatmadan tamamlanmışdır. Bu hadisədən sonra ata-anası onu ərə vermək istəmişlərsə də, o ömrünün sonuna qədər ərə getməmişdir.
Şeirlərinin əsas mövzusunu haqsızlıqlardan şikayət, zülmkarlara üsyan motivləri təşkil edir. Rəvayətə görə ağlamaqdan gözləri tutulan aşığa xalq arasında "Kor Bəsti" deyilirmiş.
Basarkeçər, Daşkəsən, Gədəbəy və başqa yerlərdə aşıqlıq edən Bəsti ömrünün sonuna yaxın doğma kəndinə qayıtmış və 1936-cı ildə burda vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı
LALƏ
Yarın qanlı köynəyi tək,
Qızarır yol üstə lalə.
Xan Çobanı gətir dilə,
Bir şirin can istə, lalə.
Dərdim dönüb hekayətə,
Canım dozər bu zillətə,
Yar məzarın ziyarətə,
Gəlib dəstə-dəstə lalə.
Hara getsən, gələrəm mən,
Ahu kimi mələrəm mən,
Bəsti deyər, ölərəm mən,
Bu dağlardan getsə lalə.
ÇOBAN DAĞI
Səndən axır abı-kövsər,
Suyun baldı, Çoban Dağı.
Bəzənmisən gəlin kimi,
Nə calaldı, Çoban Dağı?
Kəkliklərin qonur daşa,
Qaqqıldaşa, qaqqıldaşa,
Hər görən eylər tamaşa,
Bir xəyaldı Çoban Dağı.
Hər dürlü çiçək sinəndə,
Tapılmaz geyri çəməndə,
Bahar fəsli Bəsti səndə,
Qonaq qaldı, Çoban Dağı.
DAĞLAR
Dağ üstündən, çəkdin dağı,
De, nəydi günahım, dağlar,
Sən mənə kəsildin yağı.
Tutsun səni ahım dağlar.
Qara gəlibdi dövranım,
Əl vurma, tökülər qanım,
Hanı mənim Xan Çobanım,
Oydu qibləgahım, dağlar.
Niyə belə yazdı fələk,
Ayrılığa dözmür ürək,
Bəsti kimi sən də qal tək,
Olmasın pənahın dağlar.
BİLGİNƏN
Yaxşı tanı Ələsgəri, Qurbanı,
Neçə belə nər aşığı bilginən.
Qiymət qoysan gəraylıya, qoşmaya,
Nəzmindəki yaraşığı bilginən.
Vaxtsız daşım qurbət elə atıldı.
Nə dərd desən mənim üçün tapıldı,
Ağlamaqdan gözlərim də tutuldu,
Getdi gözün nur ışığı bilginən,
Heç bilmirəm nələr yatır sinəmdə,
Mən çəkəni, çəkməz, Əsli, Kərəm də,
Şirin can çürüdü möhnətü-qəmdə,
Bəsti görüb Sənan Dağı, bilginən.
AY OLMAZ
Zülmü şəbahətdə bəylərin tayı,
Olmaz bu dünyada, olmaz, ay olmaz.
Nə yar yara yetər, bir murad alar,
Bir kimsə vay olmaz, olmaz ay olmaz.
Hər nə görsə deyər, külli-var mənim,
Alma mənim, heyva mənim, nar mənim,
Söndürdü çırağım biilqar mənim,
Çeşmim kimi bir çay olmaz, ay olmaz.
Çox axtardıq tapammadıq bir çara,
Bəylər günümüzü eylədi qara,
Bunlar ki, var Bəsti daha dağlara,
Nə yaz gəlməz, nə yay olmaz, ay olmaz.
Mənbə
- Azərbaycanın Aşıq və Şair Qadınları, Bakı, 1974,111-118.
- Əzizə Cəfərzadə. «Azərbaycanın aşıq və şair qadınları», Bakı, «Gənclik», 1991. (səh.127).
- "Aşıq qadınların antologiyası" 2010-cu il, "MBM" mətbəəsi,(səh 12-14).