Həsən Paşa (Məmlük): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 3: Sətir 3:
1638-ci ildə [[IV Murad]] [[Bağdad]]<nowiki/>ı ələ keçirdi və [[Dəclə]] və [[Fərat]] çayları arasındaki bölgəyə nəzarət etdi. 17-ci əsrdə [[Səfəvilər|Səfəv]]<nowiki/>iylə döyüşlər, [[Osmanlı İmperiyası]]<nowiki/>nın [[İraq]]<nowiki/>dakı qüvvələrini zəiflətdi. [[İraq]]<nowiki/>da mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi, qəbilələrin çatışmasınn artmasına səbəb oldu və [[sünnilər]]<nowiki/>lə [[Şiəlik|şiələr]] arasında düşmənçiliyin güclənməsiylə nəticələndi. Bu vəziyyət [[Ərəbistan yarımadası|Ərəbistan]]<nowiki/>da Bədəvi tayfalarının istila edilməsindən sonra dahada pisləşdi. Bədəvilərin [[İraq]]<nowiki/>a basqınları əyalət iqtisadiyyatını ciddi şəkildə məhv etdi. [[Baban sülaləsi]]<nowiki/>nin başçılıq etdiyi [[kürdlər]] üsyan qaldırdı və [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] qüvvələrinə qarşı silahlı əməliyyatlara başladılar, qısa müddətdə bütün İraq Kürdüstanını nəzarətə götürdülər. 1625-1668 və 1694-1701 arasında [[Siyab qəbiləsi]]<nowiki/>ndən olan yerli şeyxlər [[Bəsrə]]<nowiki/>ni müstəqil hökmdar kimi idarə etdilər və [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] Paşanın Bağdaddakı gücünü rəsmiyətə tanımadılar<ref>Litvak, Meir (2002), Shi'i Scholars of Nineteenth-Century Iraq: The 'Ulama' of Najaf and Karbala, pp. 16-17. Cambridge University Press, ISBN 0-521-89296-1 </ref><ref name=":0">Адамов А. Ирак Арабский. Бассорский вилайет в его прошлом и настоящем. С.-Пб., 1910. С. 326. N</ref>.
1638-ci ildə [[IV Murad]] [[Bağdad]]<nowiki/>ı ələ keçirdi və [[Dəclə]] və [[Fərat]] çayları arasındaki bölgəyə nəzarət etdi. 17-ci əsrdə [[Səfəvilər|Səfəv]]<nowiki/>iylə döyüşlər, [[Osmanlı İmperiyası]]<nowiki/>nın [[İraq]]<nowiki/>dakı qüvvələrini zəiflətdi. [[İraq]]<nowiki/>da mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi, qəbilələrin çatışmasınn artmasına səbəb oldu və [[sünnilər]]<nowiki/>lə [[Şiəlik|şiələr]] arasında düşmənçiliyin güclənməsiylə nəticələndi. Bu vəziyyət [[Ərəbistan yarımadası|Ərəbistan]]<nowiki/>da Bədəvi tayfalarının istila edilməsindən sonra dahada pisləşdi. Bədəvilərin [[İraq]]<nowiki/>a basqınları əyalət iqtisadiyyatını ciddi şəkildə məhv etdi. [[Baban sülaləsi]]<nowiki/>nin başçılıq etdiyi [[kürdlər]] üsyan qaldırdı və [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] qüvvələrinə qarşı silahlı əməliyyatlara başladılar, qısa müddətdə bütün İraq Kürdüstanını nəzarətə götürdülər. 1625-1668 və 1694-1701 arasında [[Siyab qəbiləsi]]<nowiki/>ndən olan yerli şeyxlər [[Bəsrə]]<nowiki/>ni müstəqil hökmdar kimi idarə etdilər və [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] Paşanın Bağdaddakı gücünü rəsmiyətə tanımadılar<ref>Litvak, Meir (2002), Shi'i Scholars of Nineteenth-Century Iraq: The 'Ulama' of Najaf and Karbala, pp. 16-17. Cambridge University Press, ISBN 0-521-89296-1 </ref><ref name=":0">Адамов А. Ирак Арабский. Бассорский вилайет в его прошлом и настоящем. С.-Пб., 1910. С. 326. N</ref>.


17-ci əsrin sonuna qədər bütün [[İraq]]<nowiki/>ın cənubu davamlı üsyanlara şahid oldu. [[Bəsrə|Bəsrən]]<nowiki/>in hakimiyyəti ələ keçirməyə çalışan bədəvi tayfalarından, Muntəfik və Qubaidlər vardı. [[Bağdad]] Paşalığı başçılığıyla [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] ordusu 1701-ci ildə [[Bəsrə]]<nowiki/>ni ələ keçirdi və [[İraq]]<nowiki/>ın cənubuna sibat gətirdi.<ref name=":0" />.
17-ci əsrin sonuna qədər bütün [[İraq]]<nowiki/>ın cənubu davamlı üsyanlara şahid oldu. [[Bəsrə|Bəsrən]]<nowiki/>in hakimiyyəti ələ keçirməyə çalışan bədəvi tayfalarından, Muntəfik və Qubaidlər vardı. [[Bağdad]] Paşalığı başçılığıyla [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] ordusu 1701-ci ildə [[Bəsrə]]<nowiki/>ni ələ keçirdi və [[İraq]]<nowiki/>ın cənubuna sibat gətirdi<ref name=":0" />.


[[Osmanlı İmperiyası]] 1683-1699-cu illər, Polşa-Türk müharibəsində məğlub olaraq [[Avropa]]<nowiki/>dakı torpaqlarının böyük qismini əldən verdi və onlardan vergi gəlirlərini itirdi. O əsnada [[Səfəvilər]]<nowiki/>in savaşa girmə və hərbi işğalı təhlükəsi də vardı. Yaranmış şəraiti görən Həsən Paşa, [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] hakimiyyətini [[Bağdad]], [[Mosul]] və [[Şəhr-i Zor əyaləti|Şahrizor]] əyalətlərinin birləşməsi və öz hakimiyəti altına keçməsinə məcbur etdi. [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] hakimiyyəti onun istəklərinə tabe olmağa məcbur qaldı.<ref>Coke, Richard (1927). Baghdad, The City of Peace. Taylor & Francis. pp. 232–233.</ref><ref name=":2">Cite web|accessdate=2016-01-26|title=Возвышение мамлюков|url=http://mybiblioteka.su/tom2/1-165473.html|publisher=mybiblioteka.su</ref>.
[[Osmanlı İmperiyası]] 1683-1699-cu illər, Polşa-Türk müharibəsində məğlub olaraq [[Avropa]]<nowiki/>dakı torpaqlarının böyük qismini əldən verdi və onlardan vergi gəlirlərini itirdi. O əsnada [[Səfəvilər]]<nowiki/>in savaşa girmə və hərbi işğalı təhlükəsi də vardı. Yaranmış şəraiti görən Həsən Paşa, [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] hakimiyyətini [[Bağdad]], [[Mosul]] və [[Şəhr-i Zor əyaləti|Şahrizor]] əyalətlərinin birləşməsi və öz hakimiyəti altına keçməsinə məcbur etdi. [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] hakimiyyəti onun istəklərinə tabe olmağa məcbur qaldı.<ref>Coke, Richard (1927). Baghdad, The City of Peace. Taylor & Francis. pp. 232–233.</ref><ref name=":2">Cite web|accessdate=2016-01-26|title=Возвышение мамлюков|url=http://mybiblioteka.su/tom2/1-165473.html|publisher=mybiblioteka.su</ref>.

22:13, 7 iyul 2020 tarixindəki versiya

Bağdadda Həsən Paşa (1704–1723) (gürcü: ჰასან ფაშა), Qustəntiniyyədən göndərilən Osmanlı valisi,(Gürcü mənşəli olduqları düşünülən) Məmlük sülaləsindən, o və oğlu Əhməd Paşa (1723-47) ilə vilayətə rəhbərlik etdilər.

1638-ci ildə IV Murad Bağdadı ələ keçirdi və Dəclə və Fərat çayları arasındaki bölgəyə nəzarət etdi. 17-ci əsrdə Səfəviylə döyüşlər, Osmanlı İmperiyasının İraqdakı qüvvələrini zəiflətdi. İraqda mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi, qəbilələrin çatışmasınn artmasına səbəb oldu və sünnilərlə şiələr arasında düşmənçiliyin güclənməsiylə nəticələndi. Bu vəziyyət Ərəbistanda Bədəvi tayfalarının istila edilməsindən sonra dahada pisləşdi. Bədəvilərin İraqa basqınları əyalət iqtisadiyyatını ciddi şəkildə məhv etdi. Baban sülaləsinin başçılıq etdiyi kürdlər üsyan qaldırdı və Osmanlı qüvvələrinə qarşı silahlı əməliyyatlara başladılar, qısa müddətdə bütün İraq Kürdüstanını nəzarətə götürdülər. 1625-1668 və 1694-1701 arasında Siyab qəbiləsindən olan yerli şeyxlər Bəsrəni müstəqil hökmdar kimi idarə etdilər və Osmanlı Paşanın Bağdaddakı gücünü rəsmiyətə tanımadılar[1][2].

17-ci əsrin sonuna qədər bütün İraqın cənubu davamlı üsyanlara şahid oldu. Bəsrənin hakimiyyəti ələ keçirməyə çalışan bədəvi tayfalarından, Muntəfik və Qubaidlər vardı. Bağdad Paşalığı başçılığıyla Osmanlı ordusu 1701-ci ildə Bəsrəni ələ keçirdi və İraqın cənubuna sibat gətirdi[2].

Osmanlı İmperiyası 1683-1699-cu illər, Polşa-Türk müharibəsində məğlub olaraq Avropadakı torpaqlarının böyük qismini əldən verdi və onlardan vergi gəlirlərini itirdi. O əsnada Səfəvilərin savaşa girmə və hərbi işğalı təhlükəsi də vardı. Yaranmış şəraiti görən Həsən Paşa, Osmanlı hakimiyyətini Bağdad, Mosul və Şahrizor əyalətlərinin birləşməsi və öz hakimiyəti altına keçməsinə məcbur etdi. Osmanlı hakimiyyəti onun istəklərinə tabe olmağa məcbur qaldı.[3][4].

İstinadlar

  1. ↑ Litvak, Meir (2002), Shi'i Scholars of Nineteenth-Century Iraq: The 'Ulama' of Najaf and Karbala, pp. 16-17. Cambridge University Press, ISBN 0-521-89296-1
  2. ↑ 1 2 Адамов А. Ирак Арабский. Бассорский вилайет в его прошлом и настоящем. С.-Пб., 1910. С. 326. N
  3. ↑ Coke, Richard (1927). Baghdad, The City of Peace. Taylor & Francis. pp. 232–233.
  4. ↑ Cite web|accessdate=2016-01-26|title=Возвышение мамлюков|url=http://mybiblioteka.su/tom2/1-165473.html%7Cpublisher=mybiblioteka.su
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Həsən_Paşa_(Məmlük)&oldid=5208492"