Nəsai

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Nəsai
Doğum tarixi 829 və ya 830[1]
Vəfat tarixi 28 avqust 915[2][3]
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Elm sahələri fiqh
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Nəsai və ya tam adı ilə Əbu Əbdürrəhman Əhməd ibn Şueyb ən-Nəsai (ərəb. أبو داود السجستاني‎, 829 və ya 830[1]28 avqust 915[2][3], Fələstin) — Fars əsilli müsəlman alimi, hədis üzrə görkəmli mütəxəssislərdən biri[4]. Ən mötəbər altı hədis məcmuəsindən birinin müəllifidir.Mühəddis, "Sünəni Nəsai" hədislər toplusunun müəllifi.

Bioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ən-Nəsai Türkmənistanın müasir paytaxtı Aşqabaddan qərbdə yerləşən, hazırda mövcud olmayan Nisa şəhərində (onun soyadı bu şəhərin adı ilə verilmişdir) anadan olmuşdur.

Ən-Nəsai ömrünün ikinci yarısını Misirdə keçirir. Yaqub əl-Fəsəvi onun müəllimi olur.

Ölümündən bir müddət əvvəl Fələstinə gedir və orada ölür. Misiri tərk etməsinə səbəb onun geniş biliyinə görə başqalarının paxıllığı idi. Fələstinə gəldikdən sonra bir qrup xaricinin hücumuna məruz qalır və aldığı yaralardan ölür. Əl-Həkim onun haqqında yazırdı: "Əbu Əbdürrəhman bütün fəzilətləri ilə yanaşı, şəhadət də çəkdi". Müsəlman bioqrafları onun ölüm səbəbi ilə bağlı yekdil fikirdədirlər. Şəhərinin tarixini İbn Həcər əl-Əsqəlani və əd-Zəhəbi öz bioqrafik əsərlərində qiymətləndirən Misirli yerli tarixçi İbn Yunus əs-Sədafiyə görə, Nəsai ölümündən bir müddət əvvəl Fustatı tərk edir. 914-cü ildə Şama qayıdır. Əməvi tərəfdarları orada ondan I Mühaviyənin fədaxili (fədaxili) haqqında sorğu-sual etdilər, sonra onun haqqında aşağılayıcı ifadələr işlədilir. Bildirilir ki, Əliyə olan sevgisi və Əməviləri açıq şəkildə rədd etdiyi üçün Dəməşqin əsas məscidində (Əməvi məscidi) onların tərəfdarları tərəfindən döyülüb. Ramlaya göndərilir və 915-ci ildə orada ölür. Ölüm şəraitinə görə o, şəhid sayılır. Onun məzarının Qüdsdə olması ehtimal edilir. Digər mənbələr onun Məkkədə dəfn edildiyini bildirir.

Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ən-Nəsai bir neçə hədis toplusunun və digər əsərlərin müəllifidir:

  • "Əs-Sünən əl-Kübra".
  • "Əl-Müctəba" və ya "əs-Sünən əl-Suğra" "əs-Sünən əl-Kübra" toplusundan seçilmiş hədislər toplusudur. Sünəni Nəsai kimi də tanınır.
  • "Əd-Duafa vəl-mətrukun" ("Zəif və rədd edilmiş (hədis rəvayətçiləri)") — bu kitabda etibarsız və zəif hədis rəvayətçiləri kateqoriyasına aid olan 2679 nəfər var.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Али-заде А. Насаи Ахмад (rus.). // Исламский энциклопедический словарь Москва: Ансар, 2007. ISBN 978-5-98443-025-8
  2. 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #11946263X // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  3. 1 2 Aḥmad ibn Shuʻayb Nasāʼī // LIBRIS.
  4. William Bayne Fisher, Peter Jackson, Harold Bailey, Richard Nelson Frye, Ehsan Yar Shater. The Cambridge History of Iran. . 1986. səh. 471. Кембриджская история Ирана