Oxim qızılcası

Oxim qızılcası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Ranqsız: Eumetabola Ranqsız: Tam çevrilmə ilə inkişaf edən həşəratlar Dəstəüstü: Panorpida Ranqsız: Amphiesmenoptera Dəstə: Pulcuqluqanadlılar Yarımdəstə: Xortumcuqlular Klad: Coelolepida Klad: Myoglossata Klad: Neolepidoptera İnfradəstə: Heteroneura Klad: Eulepidoptera Klad: Ditrysia Klad: Apoditrysia Klad: Obtectomera Fəsiləüstü: Papilionoidea Fəsilə: Göycələr Cins: Qızılca Növ: Oxim qızılcası
Beynəlxalq elmi adı
Thersamonia ochimus
Şəklin VikiAnbarda axtarışı EOL   265256

Oxim qızılcası (lat. Thersamonia ochimus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pulcuqluqanadlılar dəstəsinin göycələr fəsiləsinin qızılca cinsinə aid heyvan növü.

Təsviri

Ölçüsü cəmi 1 sm olan kiçik kəpənəkdir. Uçuş zamanı havaya atılmış qızıl pula bənzəyir. Qanadların üst tərəfində rəngi qızılı-narıncıdır, kənarları boyunca keçən qara haşiyə ensizdir. Arxa qanadların kənarında xırda qara nöqtələrdən ibarət ikiqat xətt keçir. Arxa qanadların ucunda "quyruqcuq" yoxdur. Dişi fərdlərin qanadların üst tərəfi qara nöqtələrlə örtülmüşdür. Arxa qanadların alt tərəfi gümüşü boz rəngdə olub, gözşəkilli ləkələri bu cinsin başqa növlərinə nisbətən iridir.

Həyat tərzi

Kserofil bitkilər olan dərə və yamaclar. Kəpənəklər may və iyul aylarında uçur, rütubətli dərə və yamaclara daha çox meyl edirlər. İldə iki nəsil verir. Tırtıllar iyun və avqustda turşəng (lat. Rumex crispus) bitkisi yarpaqları ilə qidalanır. Pupları qışlayır. Təbii düşmən və xəstəlikləri müəyyən edilməmişdir. Qida rəqibləri həmin yarımfəsilənin kütləvi növləridir (lat. Callophrys chalybeitincta).

Yayılması

Kiçik Asiya, Şimali İran, Cənubi Qafqaz, Azərbaycanda Naxçıvan MR və Talış dağları (Zuvand) rast gəlinir.

Sayı

R.Əffəndi tərəfindən 2 kəpənəyi qeydə alınmışdır.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Yaşadığı sahələrin insanlar tərəfindən kənd təsərrüfatı məqsədilə istifadə edilməsi, çəmənliklərin mal-qara otlaqlarına çevrilməsi və ot örtüyünün müntəzəm olaraq biçilməsi tırtılların yem bazasını azalmasına səbəb olur.

Qorunması üçün qəbul olunmuş tədbirlər

Azərbaycanın Qırmızı kitabının I nəşrinə daxildir.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər

Kəpənəklərin yaşadığı ərazilərdə qorunan sahələrin yaradılması. Kəpnəklərin tutulmasinin qadağan edilməsi.

Yarımnövləri

• Lycaena ochimus ochimus
• Lycaena ochimus ocliferius Nekrutenko, 1977
• Lycaena ochimus sachandensis Schurian & Hoffmann, 1982