Ecazkar qadın: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 102: Sətir 102:


==== Gümüş dövrü ====
==== Gümüş dövrü ====

Gümüş dövründə Ecazkar qadının hekayəsi bəzi dəyişiklərə məruz qalır. Onun [[İkinci Dünya müharibəsi]] ilə əlaqəli olan mənşə hekayəsi dəyişdirilir, güclərini tanrıların ''"gözəl Afrodita, müdrik Afina, güclü Herkules və sürətli Hermes”'' epitetlərinə uyğun olaraq xeyir-dua nəticəsində əldə etməsi göstərilir.<ref name="Wonder Woman (vol. 1) #105"/><ref>{{cite web|title=The complicated origin of Wonder Woman| url=http://marionetteblog.blogspot.in/2005/09/complicated-origin-of-wonder-woman.html|publisher=Dance of the Puppets| accessdate=16 mart 2018|author=MARIONETTE}}</ref> Ecazkar qız və Ecazkar Totun ilkin nəzəriyyəsi də bu dövrdə meydana çıxır.<ref>{{cite web|last=Hanley| first= Tim| title= A Book Look: Kanigher's Giant Birds| url= https://thanley.wordpress.com/2011/01/10/a-book-look-kanigher%E2%80%99s-giant-birds/| publisher= Straitened Circumstances| accessdate= 16 mart 2018}}</ref>

''“Wonder Woman (vol. 1) #179”'' (noyabr, [[1968]]) buraxılışında göstərilir ki, Dayana insanlar aləmində qala bilmək üçün super gücləri, titulu və kostyumundan imtina edərək anasına qaytarır. Bunun səbəbi o idi ki, bütün amazonlar digər ölçüyə keçirlər, Dayana isə səhvən mühakimə edilən Stivə kömək etmək üçün onlara qoşula bilmir.<ref>{{cite comic| writer=Denny O'Neil| penciller=Mike Sekowsky| inker=Dick Giordano| story=Wonder Woman's Last Battle| title=Wonder Woman| volume=1| issue=179| date=November 1968}}</ref> Bundan sonra Dayana Ecazkar qadın adını daşımır, əlbəyaxa döyüş üzrə ustad olan [[İ-Çinq (komiks)|İ-Çinq]]dən dərs aldıqdan sonra supergüclərə malik olmayan Dayana Prins adı ilə cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparır. Həmin dövrdə Dayana həm də dəbli geyimlər mağazası açır və kambinzonlar geyinir.<ref name="Reed"/><ref name="Hanley">{{cite web| last= Hanley|first=Tim|title=A Book Look: Ads vs. Audience|url=http://thanley.wordpress.com/2010/11/19/a-book-look-ads-vs-audience/|publisher=Straitened Circumstances|accessdate=16 mart 2018}}</ref><ref name="Diana's Memory Album">{{cite web|title=Diana's Memory Album|url=http://www.dialbforblog.com/archives/494/|publisher=Dial B for Blog}}</ref><ref>{{cite web|title=Wonder what I did on my Christmas vacation?|url=http://twomorrows.com/blog/tnt/wonder-what-i-did-on-my-christmas-vacation/| publisher= TwoMorrows Publishing| accessdate=16 mart 2018|author=Mr. Morrow}}</ref><ref name="Guion">{{cite web|last=Guion|first=Richard|title=Introducing the NEW Wonder Woman| url= http://www.giantsizegeek.com/2011/03/introducing-new-wonder-woman.html|publisher=Giant Size Geek| accessdate= 16 mart 2018}}</ref> Həmin dövrdə ''#202''-ci nömrədən balayaraq ssenari yazılmasını Samuel Delani öhdəsinə götürür. Dealani əvvəlcə altı nömrədən ibrət süjet xətti yazmağı planlaşdırsa da, Ecazkar qadının güclərini və ənənəvi geyimini itirməsindən təəsüflənən [[Gloriya Steynem]]in tənqidindən sonra işdən azad edilmişdir.<ref>{{cite web |author=Monash Arts Online Presence Team |url=http://www.arts.monash.edu.au/ecps/colloquy/journal/issue024/matsuuchi.pdf |title=Colloquy |publisher=Arts.monash.edu.au |date= |accessdate=16 mart 2018 }}</ref>

==== Bürünc dövrü ====


=== XXI əsr ===
=== XXI əsr ===

09:54, 16 mart 2018 tarixinə olan versiya

Şablon:Komiks qəhrəmanı Ecazkar qadın (ing. Wonder Woman) — DC Comics tərəfindən nəşr edilən ABŞ komikslərində görünən uydurma superqəhrəmandır. Ədalət Liqasının təməl üzvlərindən olan Ecazkar qadın ilahə və amazonların səfiridir. Personaj ilk dəfə 8 oktyabr 1941-ci ildə “All Star Comics #8”-də debüt etmiş, 1 yanvar 1942-ci ildə ilk dəfə “Sensation Comics #1” üz qabığında təsvir edilmişdir. Vətəni olan Femiskira adasında Ecazkar qadının rəsmi titulu “Hippolitanın qızı, Femiskiralı Şahzadə Dayana”dır. İnsan cəmiyyətində yaşamağa başladıqdan sonra o, Dayana Prins adını götürür. Personaj həm də “Möhtəşəm Amazon”, “Həqiqətin ruhu”, “Femiskiranın çempionu”, “Tanrı öldürən”“Sevgi və müharibə ilahəsi” ləqəbləri ilə tanınır.

Ecazkar qadın ABŞ psixoloqu və yazıçısı Uilyam Molton Marston (təxəllüsü:Çarlz Molton)[1] və rəssam Harri Corc Piter tərəfindən yaradılmışdır. Marstonun sevgilisi Oliv Birn və həyat yoldaşı Elizabet Hollvey Marston[2] personaj üçün ilham mənbəyi olmuşlar.[1][3][4][5][6] Marston erkən feministlərdən, xüsusilə Marqaret Senqer və onun “Qadın və yeni yarış” pyesindən təsirlənmişdir. Ecazkar qadın (Wonder Woman) başlığı DC Comics tərəfindən 1986-cı il istisna olmaqla fasiləsiz olaraq nəşr edilməkdədir.[7]

Ecazkar qadının mənşə hekayəsinə əsasən o, anası Kraliça Hippoolita tərəfindən gildən yaradılmış, Afrodita ona can vermiş, Yunan tanrıları isə superinsan gücləri hədiyyə etmişlər. Sonradan DC onun mənşəyini dəyişmişdir; yeni varianta görə Zevs və Hippolitanın qızı olan Ecazkar qadın xalası Antiopa və Menalippe tərəfindən bööyüdülmüşdür.

1980-ci illərdə Ecazkar qadına əzələli görünüş bəxş edən rəssam Corc Perez onun amazon mənşəyini xüsusi vurğulamışdır.[8][9] Ecazkar qadının uşaqlıqdan amazonlar tərəfindən məşq etdirilməsi onda ovçuluq və döyüş bacarıqlarının formalaşdırılmasına səbəb olmuşdur. Ecazkar qadın, Həqiqət qamçısı, qırılmayan qolçaqlar və silah kimi istifadə etdiyi tiaradan ibarət silah cəbbəxanasına malikdir; köhnə hekayələrdə isə onun amazon texnologiyalarına əsaslanan bir neçə başqa silahları da vardır. Ecazkar qadın personajı İkinci Dünya müharibəsi dövründə yaradılmışdır; ilkin olaraq personaj Berlin-Roma-Tokio oxunda, həmçinin rəngarəng supercanilərlə döyüşdə təsvir edilirdi, lakin tədricən onun hekayələrində Yunan mifologiyasından olan personajlar, tanrılar və bədheybətlərə daha çox diqqət yetirilməyə başlayır. Əksər hekayələrdə Ecazkar qadının özünü xilas etməsindən bəhs edilir ki, bu da 1940-cı illərin komikslərində geniş yayılmış “çətin vəziyyətdə olan xanım” stereotipini qırırdı.[10] Debütündən keçən dövr ərzində Ecazkar qadın amazonları məhv etməyə çalışan çoxsaylı düşmən ordusu toplamışdır ki, onların da arasına Ares, Leopard, Həkim Zəhər, Həkim Psixo, Sirseya, Giqanta, daha sonradan isə Veronika Keyl və Först-born daxil olmuşlar. Ecazkar qadın həm də tez-tez Ədalət Cəmiyyəti (1941-ci ildən etibarən) və Ədalət Liqasına (1960-cı ildən etibarən) həsr olunmuş komiks kitablarında görünür.[11]

Müxtəlif medialara uyğunlaşdırıldığına görə, personaj populyar mədəniyyətin ən məşhur fiqurlarından biridir. 1971-ci ildə Qloriya Steynem personajı “Ms.” Jurnalının üz qabığına yerləşdirmişdir; 1975-1979-cu illərdə yayımlanmış və Linda Karterin Ecazkar qadın teleserialının əsas qəhrəmanı olan personaj, həm də “Super dostlar”“Ədalət Liqası” animasiya seriallarında iştirak etmişdir. Karterin iştirakı ilə personaj izləyicilərə təqdim edildikdən sonra, personaj müxtəlif oyuncaqlar və digər merçendayzinq məhsullarında təmsil olunmağa başlamış, 2009-cu ildə ona DC tərəfindən çəkilmiş və Keri Rasselin rol aldığı cizgi filmi həsr edilmişdir. Ecazkar qadını televiziyaya qaytarmağa çalışan NBC telekanalı 2011-ci ildə TV pilotu sifariş etmiş[12], bunun ardınca The CW telekanalı uğursuz layihə başlatmağa çalışmışdır.[13][14] DC Genişləndirilmiş Kainatında Ecazkar qadın personajını Qal Qadot canlandırır. Qal Qadotun ifasında Ecazkar qadın ilk dəfə 2016-cı ildə Betmen Supermenə qarşı: Ədalətin şəfəqi filmində görünmüş, daha sonra ekranlaşdırılmış “Leqo film” personajın 75 illik tarixində ikinci animasiya filmi olmuşdur.[15] 2 iyun 2017-ci ildə personaja həsr olunmuş ilk layv-ekşn filmi olan Ecazkar qadın təqdim edilmişdir.[16][17]

Nəşr tarixi

Yaradılması

Fayl:Sensation Comics 1.jpg
Ecazkar qadının ilk dəfə "Sensation Comics #1" nəşrinin üz qabığında debüt etmişdir.

25 oktyabr 1940-cı ildə Uilyam Molton Marston “Family Circle” jurnalına verdiyi müsahibədə komiks kitablarının böyük potensialını müzakirə edir.[18] Bu müsahibə komiks naşiri Maks Geynsin diqqətini cəlb edir və o, Marstonu sonradan DC Comics adı altında birləşən National Periodicals və All-American Publications üçün təhsil məsləhətçisi vəzifəsinə təyin edir.[19] Marston çoxdan yeni superqəhrəman yaratmağı arzulayırdı; Marsonun həyat yoldaşı Elizabet yeni qəhrəmanın qadın olmasını təklif edirdi.[20]

O zaman artıq poliqrafı kəşf etmiş alim kimi məşhur olan Uilyam Molton Marston kobud güc və ya silahla deyil, sevginin gücü ilə qalib gələn superqəhrəman yaratmaq arzulayırdı. Marston ideyasını Geynsə deyir. Bundan sonra, ideyaları üzərində ciddi çalışan Marston Ecazkar qadını yaradır. O, personajı həmin dövrün qeyri-ənənəvi azad qadını kimi təqdim edir. Ecazkar qadının qolçaqlarını isə o, həmin dövrdə cütlüklə poliamor münasibətdə olan və birlikdə yaşayan Oliv Birnin qolbaqlarından ilhamlanaraq çəkir.[21] Marstonun imzası ilə Ecazkar qadın “All Star Comics #8”-də (üz qabığı tarixi dekabr/yanvar 1941/1942, çıxarılıb: oktyabr 1941) debüt edir.[22]

Marsonun kəşf etdiyi qan təzyiqini ölçən sistolik aparat poliqrafın (yalan detektoru) kəşfində həlledici rol oynamışdı. Marstonun poliqrafla keçirdiyi təcrübələr göstərir ki, müəyyən hallarda qadınlar kişilərdən daha dürüst olurlar və bu onların daha effektiv işləməsinə imkan verir.[23]

Marston Ecazkar qadını, cəmiyyəti idarə etməli olan (onun fikrincə) ideal sevgi lideri kimi dizayn etmişdi.

“Ecazkar qadın, mənim fikrimcə, dünyanı idarə etməli olan yeni qadın tipinin psixoloji təbliğatıdır” Marston yazır.[7] “The American Scholar” jurnalının 1943-cü il nömrəsində Marson qeyd edir:

" Bizim qadın arxetiplərimiz güc və qüvvə çatışmazlığı ilə üzləşdiyi müddətcə hətta qızlar da qız olmaq istəməyəcəklər. Qadın olmaq istəməyrkən onlar onlar həm də incə, itaətkar, sülhsevər və yaxşı da olmaqdan imtina edirlər. Qadınların gözəl xüsusiyyətlərinə onların zəifliyinə görə pis baxılır. Bunun aradan qaldırılmasınıın yeganə yolu isə Supermen kimi güclü və üstəlik gözəl və cazibədar olan qadın obrazının yaradılması idi.[24] "

Marston bondaj və submissiyanı “dəyərli alicənab təcrübə” kimi təqdim edir. Marston, Ecazkar qadının “Afrodita qanunu” ilə bağlı zəifliyindən yazaraq, onu “İtaət qolçaqları” ilə əlaqələndirir.[25][26][27] Lakin, onun yaradıcılığı və ideyaları ilə bağlı hər şey aydın şəkildə izah edilmədiyindən vaxt keçdikcə bu fikirlər yazıçılar arasında fikir qarışıqlıqlarına səbəb olmuşdur.

Fayl:Wonder woman 1.jpg
Ecazkar qadına həsr edilmiş ilk müstəqil komiks xətti olan "Ecazkar qadın#1" nəşrinin üz qabığı, 1942.

Qızıl dövr

İlkin olaraq amazonlar arasında çempion olan Ecazkar qadın, təyyarəsi amazonların gizli adasında qəzaya düşmüş ABŞ kəşfiyyatçı zabiti olan Stiv Trevoru “İnsanların dünyası”na qaytarır və nasistlərin cinayətləri və qəddarlıqları ilə mübarizə aparır.[28]

Bu dövrdə Ecazkar qadın komanda katibəsi kimi Amerikanın Ədalət Cəmiyyətinə qoşulur.[29][30]

Gümüş dövr

Gümüş dövründə, Robert Kanigerin yazıçılığı ilə digər bir çox personajlar kimi Ecazkar qadının da mənşə hekayəsi dəyişdirilir.[31] Yeni mənşə hekayəsi personajın ellin və yunan mənşəyini gücləndirir: hər bir tanrının xeyir-duasını alan Diana Afrodita kimi gözəl, Afina kimi müdrik, Herakl kimi güclü və Hermes kimi sürətli” oldu.[32]

1960-cı illərin sonunda Mayk Sekovskinin rəhbərliyi altında Ecazkar qadın insanların dünyasında qalmaq üçün amazonların aləmindəki səlahiyyətlərindən imtina edir. Ecazkar qadın Dayana Prins ləqəbindən istifadə etməyə başlayır. O, İ Çinq adlı köməkçi götürür və ondan döyüş sənəti, həmçinin silah istifadə etməyi öyrənir. Gücləri ilə yanaşı döyüş sənətini də istifadə edən Dayana casus hekayələrindən mifologiyaya kimi müxtəlif macəra hekayələrində iştirak edir.[33][34] Onun hekayələrinin bu mərhələsi Böyük Britaniya casus trilleri Qisasçılarda Dayana Riqq tərəfindən canlandırılmış “Emma Pil” obrazına təsir etmişdir.[35]

Bürünc dövr

1970-ci illərin əvvəllərində personaj öz köklərinə qaytarılaraq İkinci Dünya müharibəsi dövrü və Amerikanın Ədalət Cəmiyyəti komandası ilə işləməyə başlayır.[36] Lakin, bu ehtimal ki, həmin dövrdə yayımlanan teleserialın məşhurluğu ilə bağlı idi, belə ki, serialda hadisələr İkinci Dünya müharibəsindən 1970-ci illərə keçirildikdən sonra, komikslərdə də hadisələrin dövrü yenidən dəyişdirilir.

Yeni dövrün başlaması ilə DC prezidenti Canet Xan Ecazkar qadının xarici görünüşünü təkmilləşdirməyi tapşırır. DC-nin 1977-ci ildə qəbul edilmiş loqosunun müəllifi olan rəssam Milton Qleyzer stilləşdirilmiş "WW" loqosunu dizayn edir, personajın korsajındakı qartalı əvəz edən loqo 1982-ci ildə təqdim edilir.[37] Todd Kleynin studiya məktubu ilə aylıq loqosu bir il yarım davam etdikdən sonra Qleyzerin loqosu ilə əvəzlənir.[38] 1985-ci ildə satışların aşağı düşməsindən sonra, Gerri Konvey tərəfindən yazılmış və Stiv Trevorun Ecazkar qadınla evlənməsini təsvir edən #329-cu buraxılışdan (fevral, 1986) sonra nəşr dayandırılır.

“Sonsuz dünyalarda böhran” krossoveri əsas DC personajlarının qırılmaz qarşılıqlı xəttini qaydaya salmaq üçün yazılmış, beləliklə Stiv Trevor və Ecazkar qadının Earth-Two kainatından gəlməsi bildirilmişdir ki, bununla da onların bütün keçmiş hekayə və uğurları silinmiş, beləliklə Ecazkar qadın prioritetə çevrilmişdir.

Müasir dövr

Fayl:Harley's Little Black Book.jpg
Ecazkar qadın, IV cild, #47 Harley's Little Black Book hekayə xəttində Harli Kuinin Ecazkar qadını öpməsi.

1985-ci ilin “Sonsuz dünyalarda böhran” seriyasından sonra Corc Perez, Len Veyn və Qreq Potter personajın mənşə hekayəsini yenidən yazaraq onu Femiskiranın xarici dünyaya sülh gətirmək üçün göndərilmiş emissarı və səfiri kimi təsvir edirlər. Perez Ecazkar qadının mənşə hekayəsinə, eləcə də digər hekayələrinə Qədim Yunan mifologiyasından bir çox tanrılar və digər personajları əlavə edir. Onun təqdim etdiyi personaj gildən yaranma hekayəsini geniş təqdim etdiyinə görə, Ecazkar qadının müasir hekayələrinin əsasında durmuşdur. Təqdimat tənqidçilər və oxucular tərəfindən müsbət qarşılanmışdır.[39]

2010-cu ilin avqustunda (nəşr #600) Maykl Strajinski seriyanın yenidən yaılmasını öhdəsinə götürərək Ecazkar qadının alternative xronologiyasını təqdim etdi: həmin xronologiyada Cənnət adası tanrılar tərəfindən dağıdılmış, amazonlar isə dünyanın müxtəlif yerlərinə səpələnmişdirlər.[40] Həmin xronologiyada Dayana Nyu-Yorkda böyümüş yetimdir. Bütün dünya Ecazkar qadının kimliyini və qəhrəmanlıqlarını unudub, o özü isə yaxşı xatırlamadığı keçmiş həəyatını bərpa etməyə çalışır. Ölüm ilahəsi Morriqan Ecazkar qadının əsas düşməni kimi çıxış edir.[41][42] Bu versiyada Ecazkar qadın Cim Li tərəfindən dizayn edilmiş yeni kostyumda təqdim olunur.[43] Strajinski süjeti müəyyən edir və #605 nömrəyə kimi hekayələri yazmağa davam edir; daha sonra, #614 nömrəyə kimi Ecazkar qadın hekayələri yazıçı Fil Hester tərəfindən davam etdirilir.[44]

DC Comics yeni nəsil oxucuların diqqətini cəlb etmək üçün 2011-ci ildə The New 52 xətti ilə bütün personajlarının xəttini yeniləyir və beləcə Ecazkar qadın başlığının IV cildi hazırlanır. Brayan Azzarello və Kiff Çanq müvafiq olaraq personajın hekayə xətti və görüntüsü üzərində çalışmış və onu hiss olunacaq dərəcədə dəyişmişlər. Bu yeni xəttə Ecazkar qadın Marstonun orijinal kostyumuna bənzər kostyum geyinir, qılınc və qalxanla silahlanır və tamamilə fərqli mənşə hekayəsinə malikdir. Onun gildən yaradılması hekayəsi ləğv edilir və Hippolita və Zevsin normal doğuşlu övladı, yarımilahə olması göstərilir. Azzarello və Çanqın yenilikləri tənqidçilər tərəfindən alqışla qarşılansa da, personajın fanatları arasında fikir ayrılığına səbəb olmuşdur.[45][46][47][48]

Fayl:Wonder Woman Annual Vol 5 1.png
Ecazkar qadın, V cild, #1 (iyul, 2017) nəşrininin üz qabığında personaj SupermenBetmenlə birlikdə təsvir edilmişdir.

"Harley's Little Black Book" (azərb. Harlinin kiçik qara kitabı‎) hekayələrində Ecazkar qadın və Harli Kuin Londonda qısa müddtə olsa da bir komandada çalışır, buradan məlum olur ki, Harli uzun müddət Ecazkar qadının heyranı olub və onun təsiri altına düşüb. Cani üzərində qələbədən sonra Harli Ecazkar qadına yerli barlardan birinə getməyi və burda İngilis super komandasına qoşulmağı təklif edir. Barda olarkən Harli Həqiqət qamçısını oğurlayır, lakin onu həqiqət ya hərəkət oyunu üçün istifadə edir. Sonuncu olaraq Ecazkar qadının yuxulu Harli Kuini bardan çıxarması göstərili, lakin əlavə səhifədə onun əlləri bağlanmış Harlinin Ecazkar qadını öpməsi təsvir edilir.

2016-cı ildə DC Comics "DC Rebirth" çərçivəsində bütün personajlarının xəttini yeniləyir və Ecazkar qadının Qreq Ruçka tərəfindən yazılmış iki aylıq xətti çıxarılır. Yeni seriyada bütün nəşrləri birləşdirən vahid süjet xəttindən istifadə edilmir; bunun əvəzinə hər kitabd iki fərqli süjet xətti təqdim olunur. Bu ənənə cüt saylı nömrələrdə “The Lies” (azərb. Yalanlar‎), tək saylı nömrələrdə isə “Year One” (azərb. Birinci il‎) başlıqları ilə davam etdirilir. Bu nömrələrdə təqdim edilən süjet xəttləri əvvəlki “New 52” seriyasının süjetini effektiv şəkildə əks etdirir. “The Lies” süjet xəttinə görə[49], Ecazkar qadının əvvəlki nömrələrində təqdim edilmiş Dayananın Amazonların kraliçası və Müharibə tanrısı tərəfindən yaradılması qəddar cani tərəfindən formalaşdırılmış illüziyadır, bundan sonra Ecazkar qadım Femiskiraya qayıtmamışdır və qayıda bilməz. “Year One” süjet xətti isə Ecazkar qadının tamamilə yeni mənşə hekayəsini təqdim edərək[50] onun necə Olimp tanrılarından güc və bacarıqlar almasını göstərir[51] və personajı köklərinə qaytarır. “DC Rebirth” seriyasında Ecazkar qadın qırmızı plaş və yüngül zirehin əlavə edildiyi yeni görkəmdə təqdim edilir. Qapçı və qolçaqları ilə yanaşı Ecazkar qadın davamlı olaraq qılınc və qalxandan da istifadə etməyə başlayır. “Wonder Woman: Rebirth” rəssamı Liam Şarp personajın yeni silahlarının ona daha rahat hərəkət etməyə imkan verdiyini deyir.[52] 2017-ci ilin iyulunda “Wonder Woman Annual vol. 5, #1”nəşrində Ecazkar qadın ənənəvi müttəfiqləri BetmenSupermenlə birlikdə təsvir edilir.

Uydurma personaj bioqrafiyası

XX əsr

Mənşə

“All Star Comics #8”-də debüt edən Dayana böyük okeanın ortasında yerləşən və insanlardan gizlədilmiş Femiskira adasında amazonlar adlı qadınlar tayfası ilə birgə yaşayır. Kapitan Stiv Trevorun təyyarəsi Femiskira üzərində qəzaya düşür və Dayana yaralı və huşsuz olan Trevoru xilas edir. Sağalması üçün ona qulluq edən dayana sonradan Stivə aşiq olur. Dayananın anası kraliça Hippolita amazonlar arasında müsabiqə keçirərək onlardan kimin daha güclü olduğunu müəyyənləşdirməyə çalışır. Qalibin Stiv Trevoru insanların dünyasına qaytaracağı və ədalət üçün mübarizəə aparacağı qeyd edilir. Hippolita Dayanaya müsabiqədə iştirakı qadağan etsə də, o, üzünə maska taxıb kimliyini gizlədərək müsabiqəyə qatılır. Müsabiqənin qalibi olduqdan sonra Dayana kimliyini açıqlayaraq Hippolitanı təəccübləndirir. Kraliça qızını insanların dünyasına yola salmağa məcbur olur. Anası Dayananın yeni Ecazkar qadın roluna uyğun olaraq hazırladığı geyim və silahları ona bağışlayır.[53][54]

Qızıl dövr

İlk dəfə ABŞ-a gələn Ecazkar qadın orduda tibb bacısı kimi xidmətə başlayır. Dayana öyrənir ki, tibb bacılarından biri Cənubi Amerikada yaşayan həyat yoldaşının yanına getmək istəsə də, maddi çatışmazlığa görə arzusunu həyata keçirə bilmir. Dayana isə yaralı Stiv Trevora qulluq etmək üçün tibb bacısı kimliyinə ehtiyac duyur. Buna görə də, tibb bacısının maddi ehtiyacını qarşılayaraq əvəzində onun adını istifadə edir. Beləliklə Ecazkar qadın insanlar aləmində Dayana Prins adı ilə tanınmağa başlayır. Elə bu adla da orduda tibb bacısı kimi xidmət edir.

Bundan sonra Ecazkar qadının başına çoxlu macəralar gəlir və onların əksərində Stiv Trevor Dayananı tək qoymur. Bu dövrdə personajın ən çox toqquşduğu düşmənlər baronessa Pol von Günterin rəhbərlik etdiyi nasist hərbi birləşmələri, Mars kimi qəddar tanrılar və yarımtanrılar, Hiyləgər qraf, həmçinin Hipnota, Həkim PsixoÇita kimi rəngarəng personajlar olmuşlar.[55]

Gümüş dövrü

Gümüş dövründə Ecazkar qadının hekayəsi bəzi dəyişiklərə məruz qalır. Onun İkinci Dünya müharibəsi ilə əlaqəli olan mənşə hekayəsi dəyişdirilir, güclərini tanrıların "gözəl Afrodita, müdrik Afina, güclü Herkules və sürətli Hermes” epitetlərinə uyğun olaraq xeyir-dua nəticəsində əldə etməsi göstərilir.[32][56] Ecazkar qız və Ecazkar Totun ilkin nəzəriyyəsi də bu dövrdə meydana çıxır.[57]

“Wonder Woman (vol. 1) #179” (noyabr, 1968) buraxılışında göstərilir ki, Dayana insanlar aləmində qala bilmək üçün super gücləri, titulu və kostyumundan imtina edərək anasına qaytarır. Bunun səbəbi o idi ki, bütün amazonlar digər ölçüyə keçirlər, Dayana isə səhvən mühakimə edilən Stivə kömək etmək üçün onlara qoşula bilmir.[58] Bundan sonra Dayana Ecazkar qadın adını daşımır, əlbəyaxa döyüş üzrə ustad olan İ-Çinqdən dərs aldıqdan sonra supergüclərə malik olmayan Dayana Prins adı ilə cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparır. Həmin dövrdə Dayana həm də dəbli geyimlər mağazası açır və kambinzonlar geyinir.[34][59][60][61][62] Həmin dövrdə #202-ci nömrədən balayaraq ssenari yazılmasını Samuel Delani öhdəsinə götürür. Dealani əvvəlcə altı nömrədən ibrət süjet xətti yazmağı planlaşdırsa da, Ecazkar qadının güclərini və ənənəvi geyimini itirməsindən təəsüflənən Gloriya Steynemin tənqidindən sonra işdən azad edilmişdir.[63]

Bürünc dövrü

XXI əsr

Xüsusiyyətləri

Marstonun xətti zamanı Dayana Prins Ecazkar qadının qarşılaşdığı tibb bacısının adı idi. Tibb bacısı Cənubi Amerikaya göndərilmiş həyat yoldaşını görmək istəyirdi, lakin buna maddi imkanı çatmırdı. Stivə qulluq etmək üçün (Dayana Prinsin çalışdığı hərbi hospitalda müalicə olunurdu) gizli identikliyə ehtiyacı olan Ecazkar qadın, xarici görünüşcə oxşarı olan Dayanaya həyat yoldaşının yanına getmək üçün pul verir və onun adını özünə ləqəb götürür.[64] O, hərbi tibb bacısı kimi işləməyə başlayır və daha sonra Hava Qüvvələri katibəsi olur.[64][65]

Dayana Prins şəxsiyyəti 1970-ci illərin əvvəllərində çıxarılmış komikslərdə daha aktual olmuş, bu kitablarda qəhrəman mistik gücləri olmadan Dayana adı altında cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparmışdır. Şəxsiyyətini dəstəkləmək üçün o, geyim butiki saxlamışdır.[59][60]

Sonsuz Dünyalarda Böhran xəttindən sonra müttəfiqləri də Dayana Prinsin hekayələrində mühüm rol oynamağa başlayırlar. Supermenin şüurunu nəzarət altına alaraq Betmeni öldürməyə çalışan supercani Maksvel Lordu öldürmək üçün Ecazkar qadın bütün dünyanı gəzməyə məcbur olur. Həqiqət qamçısı ilə Maksveli tutan Dayana ondan Supermenin şüurunu necə əvvəlki halına qaytarmağı soruşduqda, cani yeganə yolun onun öldürülməsi olduğunu bildirir və Ecazkar qadın Lordun boynunu qırır.[66][67] İnsan öldürməyin verdiyi ağrıdan xilas olmaq üçün Amazon bir ilini sürgündə keçirir.[68] İnsanlar arasına qayıtdıqda Dayana başa düşür ki, onun superqəhrəman həyatı insanlardan uzaqlaşmasına imkan vermir. Buna görə də o, Dayana Prins adı ilə Metainsanlarla iş üzrə Dövlət Departamentində işə başlayır. Cadugər Sirseya ilə döyüş zamanı cadunun təsiri ilə o, Ecazkar qadın güclərini itirir.[69]

New 52 kainatında, seriyanın müəllifi Drayan Azzarellonun müsahibələrindən birində qeyd etdiyi kimi, Ecazkar qadın gizli identikliyə malik deyildir.[70] Lakin, yenidən Supermenlə görüşməyə başladığı vaxt o, yenidən Dayana Prins ləqəbindən istifadə edir və bu adla Klark Kentin yanında gəzir; məsələn yeni evə köçməsi münasibətilə Luis Leynin təşkil etdiyi qonaqlıqda o, özünü bu adla təqdim edir.[71]

Şəxsiyyəti

Şahzadə Dayana həm Ecazkar qadın, həm də Dayana Prins kimliyinə hörmətlə yanaşır; onun epitetik adı – Amazon şahzadəsi – xasiyyəti ilə dixotomiya təşkil edir. O, döyüşdən və qarşıdurmadan çəkinməyən güclü, müstəqil xasiyyətə malikdir. Lakin, o həm də qələmə üstünlük verən güclü siyasətçi olmaqla daima sülh axtarışındadır. O, Ədalət Liqasının həm ən qəddar, həm də ən mərhəmətli üzvüdür; Birləşmiş Millətlərin Fəxri Səfiri və döyüşçü xalqın səfiri olması onu komandanın əvəzolunmaz üzvünə çevirir. Güclü bacarıqları, əsrlərlə davam edən məşqləri və kiçik cinayətdən böyük magik faciəyə kimi təhlükəni hiss etmək qabiliyyətinə görə Dayana demək olar ki, istənilən qəhrəman və ya cani ilə mübarizə aparmağa qadirdir.

Bir çox yazıçılar Dayananı müxtəlif şəxsiyyət və xarakterlərlə təsvir etmişlər; müəllifdən asılı olaraq o, qəddar döyüşçü, kövrək və ürəyi yumşaq səfir, bəzən isə saf və günahsız insan kimi göstərilmişdir. Dəyişilməyən yeganə şey onun xarakterinin dayağı olan insanlıq olmuşdur; Ecazkar qadın həmişə sevginin şəfqət bəxş edən gücünə inanmış, mərhəmətli və vicdanlı olmuşdur. Bu xüsusiyyətləri onun Ulduz yaqutları dəstəsinə daxil edilməsinə əsas vermişdir.[72][73]

Yazıçı Geyl Simonenin Ecazkar qadın seriyası üzərində işi “IGN”in komiks şərhçisi Den Fillips tərəfindən alqışla qarşılanmış və qeyd edilmişdir ki, o, “Dayananı yardımsevər və cazibədar personaj kimi təqdim edir.”[74]

Aktrisa Qal Qadot Ecazkar qadını “idealist, təcrübəli, özünə inanan, hətta qorxunc qanlı döyüş vaxtı belə səmimi və açıq, güclü, böyük emosional intellektə malik qadın” kimi təsvir edir.[75][76]

Qızıl dövrdə, Ecazkar qadın Amazon kodeksinə sadiq qalaraq hər kəsə, hətta misoqnitik şəxslərə belə köməyini əsirgəmir, qəhrəmanlıqlarına görə öyünmür[77]; personajın mübahisəli yeni versiyası isə çıxış yolu qalmadıqda öldürməkdən çəkinmir ki, bunun da bariz nümunəsi, Ecazkar qadının Supermenin həyatını xilas etmək üçün Maksvell Lordu öldürməsidir.[66][67]

Personajın “New 52” versiyası daha gənc olmaqla, daha tərs, romantik, sərt və özbaşınadır. Brayan Azzarello DC Comicslə video müsahibəsində bildirir ki, onlar personaj üçün “özünəinamlı”, “impulsiv”“təmiz ürəkli” insan xasiyyəti formalaşdırmışlar. Yazıçı personajın hissiyatlığını onun həm güclü, həm də zəif tərəfi kimi təqdim edir.[78]

Personajın xarakterini göstərən ən yaxşı ifadələr Elizabet Hollavey Marston tərəfindən istifadə olunmuş “Böyük Afrodita!”, “Böyük Hera!”[79], “Mərhəmətli Minerva!”, “Cəfakeş Safo!” mifoloji tərifləridir.[80][2]

Alternativ versiyaları

Ölümündən sonra Dayana sadiqliyinə görə tanrılar tərəfindən təltif edilərək Həqiqət tanrısı elan edilir.[81] Dayana, qısa müddətlik Olimp tanrısı dövründə yerdə Ecazkar qadın kimi anası Kraliça Hippolita tərəfindən əvəz edilmişdi.[82] Dayanadan fərqli olaraq Ecazkar qadın adı Hippolita üçün Artemidaya xəyanətə və qızının ölümünə səbəb olmasına görə cəza kimi verilmişdi.[83] Lakin, Hippolita adın verdiyi azadlıq və macəralardan zövq ala bilir. Dayana əsas silah kimi Ədalət qamçısından istifadə edirdisə, Hippolita böyük qılınca üstünlük verir.

Hippolitanın ilk Ecazkar qadın kimi təqdim edilməsi ideyasının müəllifi olan yazıçı Con Birn fikirlərini belə izah edir:

" Mən fikirləşdim ki, Ecazkar qadının yeni xəttinin yazılması zamanı Corcun əsas səhvi personajın Cənnət adasını tərk edərkən cəmi 25 yaşında olduğunu göstərməsidir. Mən min illərlə yaşı olan personaj ideyasına (səhv etmirəmsə teleserialda belə göstərilmişdi) üstünlük verirdim. Bu baxımdan mən istərdim ki, Dayana İkinci Dünya müharibəsi zamanı Ecazkar qadın olsun, rebut zamanı isə bizim dövrümüzə gəlsin. Bu imkan olmadığından mən yeni yol tutaraq Hippolitanı Ecazkar qadın kimi təqdim etdim.[84] "

Ecazkar qadın olan Kraliça Hippolita 1940-cı illərdə Cey Qarriklə birlikdə zaman səyahəti missiyasına başlayır.[85] Missiyadan sonra o, Amerikanın Ədalət Cəmiyyətinə üzv seçilir və həmin dövrdə səkkiz il müddətinə cəmiyyətin üzvü olaraq qalır. Komanda üzvləri onu Polli adlandırırlar. Həmin dövrdə onun Vəhşi Pişiklə romantik əlaqəsi olur.[86] Protejesi Helenanın qızı olan Litanı (Hippolita onun xaç anası idi) görmək üçün Hippolita həm də keçmişə səyahət edir. Belə səfərlər AƏC/AƏL ilə bağlı tapşırıqlarla əlaqəli olaraq da həyata keçirilmişdir. Keçmişdən qayıtdıqdan sonra Hippoliya Ədalət Liqasında da Dayananın yerini tutur.[87][88]

Hippolita yeni Ecazkar qadın rolu üçün sınaqdan keçirildiyi müddətdə Ecazkar qadın Bana-Miqdallı Artemida olmuşdur. Böhrandan əvvəlki və Sonsuz dünyalarda böhran davamlıqlarında müsabiqə nəticəsində Artemidaya qalib gələn Orana Ecazkar qadın olur. Orana ilk missiyası zamanı öldürülür. Ecazkar qadın adı daşıyanlar Nubiya, Kassandra SendsmarkDonna Troy olmuşdur.

Qabiliyyətləri

Güc və bacarıqları

Dayana ustad atlet, akrobat, döyüşçü və strateq olmaqla, bir çox silahlı və silahsız qədim, həmçinin müasir döyüş növlərində, eyni zamanda Amazon döyüş sənətlərində məşq etmişdir. Bəzi versiyalarda anası, gələcək Ecazkar qadın olması üçün Dayananı Ecazkar qız kimi məşq etdirir. Başlanğıcdan onun Amazon qolçaqları ilə güllələri qaytarmağı və qızıl qamsını yaxşı istifadə etməsi təsvir edir.[89] Betmen onu “ən yaxşı əlbəyaxa döyüşçü” adlandırır.[90] Personajın müasir versiyası ehtiyac olduğu halda öldürücü gücdən də istifadə edir.[66] “New 52” davamlığında onun güclü döyüş bacarıqlarının olmasının səbəbi uşaq ikən müharibə tanrısı Aresdən dərs alması ilə əlaqəlidir.[91] Qızıl dövr Ecazkar qadını amazon bacıları kimi həm də psixologiya elmini bilmişdir.

Böhrandan əvvəl

Fayl:Ecazkar qadın 1970-ci illərdə.jpg
Ecazkar qadın superinsan gücləri olmadan cinayətkarlığa qarşı mübarizə apararkən. Ecazkar qadın #189 nəşrinin (iyul, 1970) üz qabığı. Mayk Sekovskinin təsviri.

Qızıl dövr Ecazkar qadını Qızıl dövr Supermeni ilə müqayisə ediləcək gücə malik idi. Ecazkar qadın hətta qolçaqların köməyi olmadan belə 15.000 funt sıxma gücünə malik olmaqla, amazonları döyüşə ilhamlandırmaq üçün 50.000 funtluq yükü başı üstünə qaldırır.[92] Hətta superqəhrəman gücləri sıfıra endirildiyi vaxtda belə, Ecazkar qadın həbsxana qapısını sındıraraq Stiv Trevoru azad etməyə kifayət edəcək qədər gücə malik idi.[93] Ən erkən variantlarından birində Ecazkar qadın 97 km/h qaçaraq daha sonra binadan atılır və rahatlıqla ayaq döşəyi üzərinə enir.[94]

Cənnət adasının Cavanlıq bulağından su içdiyinə görə o, adi insanlardan daha sürətlə sağalır. “Afrodita qanunu”na görə, Ecazkar qadın qolçaqlarını taxmaq üçün kişiyə versə güclərini itirəcək. [95]

Marstonun parapsixologiya və metafizika ilə əlaqəli maraqlarına uyğun olaraq Ecazkar qadın həm də mental və psixi bacarıqlara malik olmuşdur. Əlavə Sensor Qavrayışı, astral proyeksiya, telepatiya (mental radio ilə və ya onsuz), orqanizmindəki elektrik üzərində nəzarət, amazonların beyin enerjisini əzələ enerjisinə çevirmək bacarığı bu bacarıqlar sırasına daxildir.[96] Həkim Elektro tərəfindən elektron atomayzeri tərəfindən vurulduqdan sonra Ecazkar qadın ilk dəfə elektrik vurmasına qarşı həssaslığını itirmişdir; həmçinin məlum olmuşdur ki, o, bədəni ilə mental radio mesajları ötürə bilmir.[97]

Ecazkar qadın (I cild) #105-də göstərilir ki, anası tərəfindən gildən yaradılan Dayanaya Yunan və Roma tanrıları (başqa adla Olimp tanrıları kimi tanınır) tərəfindən həyat bəxş edilir və buna görə də “Afrodita kimi gözəl, Afina kimi müdrik, Hermes kimi sürətli və Herkules kimi güclü” olur.[32] Ecazkar qadının amazon məşqləri ona qismən telepatiya imkanları, dərin bilik[32] və mağara adamı[32] və marslıların dili[98] də daxil olmaqla bütün dillərdə danışmaq imkanı bəxş edir. 1966-1967-ci illərdə Ecazkar qadına super nəfəs kimi yeni güclər əlavə edilir. [99]

Komikslərin gümüş və bürünc dövrlərində Ecazkar qadının gücləri daha da artırılır. Böyük ehtiyac olduğu zaman qolçaqlarını çıxardığı halda Ecazkar qadın gücünü onlarla dəfə artıra bilir, lakin bu, onun berserk olmasına gətirib çıxarır.[100][101] “Sonsuz dünyalarda böhran” hadisələrindən sonra bu güclər dəyişdirilmişdir.

Böhrandan sonra

Böhrandan sonrakı dövrdə Gümüş dövründə olduğu kimi Ecazkar qadının supergüclərinin ona Olimp tanrıları tərəfindən xeyir-dua olaraq bəxş edilməsi təsvir edilsə də, bəzi gücləri dəyişdirilmiş formada təsvir edilmişdi:[102]

  • Demetra əkinçilik və bərəkət ilahəsi olmaqla Dayanaya yerin ruhu olan Geyanın gücünü bəxş etməklə onu DC Kainatının ən güclü qəhrəmanlarından biri və ən güclü qadın superqəhrəmanı etmişdir. Bu gücünü istifadə etməklə Ecazkar qadın asanlıqla Supermen və Supergörlə qalib gələ bilir. Lakin, hazırda Dayana Zevsin qızı kimi təqdim edildiyinə görə onun supergücü birbaşa ilahi mənşəyi ilə əlaqələndirilir.[103] Onun yerlə olan əlaqəsi planetdə olduğu müddətcə sürətlə sağalmasını təmin edir. Lakin, yuxarıda qeyd edildiyi kimi, müasir nəşrlərdə personajın ilahi mənşəyi önə çəkildiyinə görə, bu bacarıq da həmin mənşə ilə əlaqələndirilir. Çox nadir hallarda ağır yaralanarkən Dayana sağalmaq və ya zəhərdən xilas olmaq üçün torpağa qarışa bilir. Lakin, bu, müqəddəs ritual olduğundan çox nadir hallarda həyata keçirilir.[104]
  • Afina müdriklik və müharibə ilahəsi olmaqla Dayanaya böyük müdriklik, intellekt və hərbi güc bəxş edir. Afinanın hədiyyəsi Dayanaya bütün dillərdə (o cümlədən yad planetlilərin dillərində) danışmaq bacarığı, çoxsaylı mürəkkəb sənətlər, elm və fəlsəfə, liderlik, hərbi strategiya, silahlı və silahsı döyüş sənətlərini istifadə etməyə imkan verir. Son dövrdə Afina şəxsi empatiyasını göstərmək üçün Ecazkar qadının baxışını öz baxışı ilə əlaqələndirmişdir.[105]
  • Artemida ovçuluq, heyvandarlıq və Ay ilahəsi olmaqla, Dayanaya ovçu baxışı, və heyvanlarla birlik bəxş etmişdi, yəni, Dayana dinazavrlar da daxil olmaqla bütün heyvanlarla danışa bilir. Ovçu baxışı Dayananı tam spektr gücləndirilmiş hisslər, o cümlədən teleskopik baxış və supereşitmə ilə təmin edir.
  • Hestiya ocaq və ev ilahəsi olmaqla, Dayanaya alovla bacılıq bəxş etmişdir. Bu güc “həqiqət alovu”nu idarə etməyə imkan verir. Dayana qamçısı vasitəsiylə istənilən adamı həqiqəti söyləməyə məcbur edir.[106] Bu bacarıq həm adi, həm də fövqəltəbii alovları Dayana üçün təhlükəsiz edir.
  • Hermes cəldlik tanrısı olmaqla, Dayanaya superinsan gücü və uçmaq bacarığı bəxş etmişdir.[106] O, işıq sürətinin yarıssına bərabər sürətlə uçmağa qadirdir.[104] Sürətlə hərəkət etmə bacarığına görə, qolçaqları vasitəsiylə güllə, lazer və digər silahları dəf edə bilir. 2011-ci il buraxılışından sonra Ecazkar qadın təbii uçma qabiliyyətinə malik deyildir. Yalnız Hermes tərəfindən atılmış lələyin ona toxunmasından sonra Dayana həmin bacarığı əldə edir.[107][108]
  • Afrodita sevgi ilahəsi olmaqla, Dayanaya gözəllik və ürək gözəlliyi bəxş etmişdir.

Tamamilə məğlubedilməz olmasa da, Dayana çoxlu zərb və ekstrimal tempratura davamlıdır ki, bu da onu Supermenə tay edir[109], lakin böyük güc tətbiq edildiyi halda soyuq və ya alovlu silah onun dərisini deşməyə qadirdir.[104][110] İlahi mənşəyinə görə Dayana müxtəlif sehr manipulyasiyalarına da davamlıdır.

Ecazkar qadın müxtəlif mifik aləmlərə astral səyahət edə bilir. Onun fiziki bədəni astral aləmdə baş verənlərə reaksiya verə bilir, orda baş verən hadisələr nəticəsində onun bədənində yaralar əmələ gələ və ya gücü arta bilir. O, meditasiya vasitəsiylə dünyanı tərk edərək başqa dünyalara səfər edir və Artemidanı Cəhənnəmdən xilas etmək üçün bir dəfə bu üsuldan istifadə etmişdi.[111]

New 52Rebirth

2011-ci ildə DC komikslərinin yenidən buraxılmasından sonra Dayana yeni geclər əldə edir. Superinsan sürəti, davamlılıq, uzunömürlülük, sürətli sağalma və uçma kimi bacarıqlar Olimp tanrıları tərəfindəən hədiyyə edilmiş qabiliyyətlətə əlavə olundu. Bundan sonra Ecazkar qadın Herkulesdən daha güclü hesab olunur. Silah arsenalına əlavə olunmuş funksiyalardan biri, qolçaqlarını çarpazlaşdırdığı zaman onların partlayış yaratmasıdır. Bu yeni bacarıqlar onun Hippolita və Zevsin qızı olması ilə əlaqələndirilmişdir. İndi onun qolçaqları olmadığı halda idarəolunmaz gücə malik olması hesab edilir. Bu gücünü Rtemidaya qarşı döyüşdə istifadə edən Dayana qısa zamanda onu şüursuz hala gətirə bilir. İlahi gücünü istifadə etdiyi zaman onun geyimləri yanır və gözləri atasının gözləri kimi işıq saçır.[108][112][113]

Müharibə tanrısına çevrildikdən sonra Dayana Aresin ilahi bacarıqlarına da sahib olur. Dayana heç vaxt müharibə tanrısı kimi tam gücünü nümayiş etdirməsə də, “Superman/Wonder Woman #5”-də göründüyü kimi Dayana əsgərlər telepatik əlaqəyə girir və bunu “Mən müharibəyəm.. Mən bütün əsgərləri tanıdığım kimi onlar da məni tanıyırlar” deyə izah edir.

“Rebith” seriyasından “Year One” xəttində bildirilir ki, Dayana insanların dünyasına gəldikdən sonra, Olimp tanrılarının hər biri heyvan cildində onu ziyarət edərək, Dayanaya müxtəlif güc və bacarıqlar bəxş edirlər ki, ehtiyac olduğu zaman onlar özlərini büruzə versinlər. Dayana bu gücünü ilk dəfə Stiv Trevor, Etta Kendi və Barbara Enn Minervanın onu ziyarət etməsi zamanı qəfəsi sındırması zamanı hiss edir. Ticarət mərkəzinə səfər zamanı terrorist hücumunun qarşısını alarkən isə o, sürət, davamlılıq və uçma bacarığını kəşf edir.

Texnologiya

Dayana geniş silah cəbbəxanasına malik olsa da, onun ən məşhur silahları sarsılmaz qolçaqları və Ədalət qamçısıdır.

Zirehli geyimi

Müxtəlif dövrlərdə Ecazkar qadının geyimləri dəyişsə də, onun qolçaqları, tiarası və beş guşəli ulduz simvolu dəyişilməz qalmışdır. İkinci Dünya müharibəsi dövründə ilk dəfə təqdim olunan Ecazkar qadının əynində vətənpərvər ətək, qartal və ABŞ bayrağının elementləri ilə bəzədilmiş qırmızı köynək var idi ki, bu da komiksin mənşəyini nümayiş etdirirdi. Sonrakı rəssamların əlavələri personajın klassik geyiminin tərkib hissəsinə çevrilmiş iç-içə “WW” hərfini xatırladan bəzəkli üst zirehi və rəssamlardan asılı olaraq gödəkliyi dəyişən qısa göy şort daxil idi. Digər rəssamlar illər ərzində Ecazkar qadının xarici görünüşü ilə təcrübələr edərək onu tamamilə ağ dəbli kambinzon, bayker geyimi, qara dəri şalvar və gödəkçə və müxtəlif döyüş paltarları geyindirmişlər. Müasir rəssamlar personajı daha çox qırmızı zirehli geyim və göy qladiator şortunda təsvir etməyə üstünlük verirlər.

Qızıl dövr

Ecazkar qadının ənənəvi geyimi Amerikan simvolizmini əks etdirməklə ulduz simvolu, sinəsində qızılı qartal təsviri, al qırmızı köynək, ağ kəmər və tünd mavi ulduz bəzəkli şort daxildir.

O, həmçinin bir cüt parlaq qırmızı sırğaya malikdir ki, onlar Venera planetinin kraliçası Desiradan mesaj almağa kömək edir.

Böhandan əvvəl

Debütü zamanı Ecazkar qadın üzərində qızılı qartal təsviri olan qırmızı köynək, ağ kəmər, mavi ulduzlu külot və qırmızı və qızılı çəkmələr geyinirdi. Əvvəlcə o, ətəklə təsvir edilirdi; Elizabet Marston qeyd edir ki, “ətəyi çəkmək çox çətin idi və personajın başını çəkməkdən çox vaxt aparırdı.”[112] Bu geyim bütünlükdə ABŞ bayrağını əks etdirirdi, çünki, İkinci Dünya müharibəsi dövründə debüt edən Ecazkar qadın ilkin olaraq amerikan ikonası kimi nəzərdə tutulmuşdu.[114] 1942-ci ilin sonlarında Ecazkar qadının geyimi yüngül dəyişikliyə məruz qalır: külot qısa dar şortla, çəkmələr isə sandallarla əvəzlənir.[114] Əvvəl onun kürəyi açıq təsvir olunsa da, 1950-ci illərin ortalarında Komiks Kodeks Hakimiyyətinin qəbul edilməsindən sonra, onun geyiminə dəyişiklik edilərək daha qapalı forma yaradılmışdır ki, qanunvericiliyin tələblərinə cavab versin.[114] 1960-cı illərin sonlarında Mayk Sekovskinin seriyası zamanı Dayana super güclərindən imtina edərək öz bacarıqları vasitəsiylə cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparmışdır. Həmin dövrdə personaj müxtəlif kambenzonlar geyinirdi ki, onlardan da ən məşhuru ağ kambenzon idi. [114]

1970-ci illərin əvvəllərində Sekovskinin seriyasının tamamlanmasından sonra, Ecazkar qadın yenidən mifoloji köklərinə qaytarılır və ilkin geyiminin modernləşdirilmiş variantını geyinir.[114] 1976-cı ildə onun ağ kəməri sarı kəmərlə əvəzlənir.[114] Daha sonra rəssam Terri Dodson onun geyimini dəyişərək bretelsiz çimərlik geyiminə oxşar formaya salır.[115]

Böhrandan sonra

“Sonsuz dünyalarda böhran”dan sonra 1987-ci ildə Corc Perez personajı rebut edir. O, 1970-ci illərin geyiminə bənzər olan, lakin indi geniş qızılı kəmərlə tamamlanmış kostyum geyinir.[114] Bu geyim Uilyam Messner-Loebin seriyasına (bu seriyada Ecazkar qadın Dayana yox Artemida olur) kimi davam edir. Artıq Ecazkar qadın olmayan Dayana isə Mayk Deodato tərəfindən çəkilmiş qara bayker kostyumu geyinir.[114] Daha sonra Ecazkar qadının yazıçı və rəssam işini Con Birn öz öhdəsinə götürür və Ecazkar qadının (Loebin seriyasının sonunda Ecazkar qadın rolunda Artemidanı yenidən Dayana əvəz edir) geyimi yenidən dəyişdirilir: bu dəfə klassik geyimə emblemli kəmər əlavə edilir.[114]

2005-2006-cı illərin “Sonsuz böhran” seriyasında personajın kostyumuna əsaslı dəyişiklik edilmir. Sinə zirehi kimi Ecazkar qadının kəməri də parlaq “W” loqosu ilə bəzədilir.[114] Bu geyim #600-cü nəşrə kimi davam etdirilir – Cey Maykl Streçinskinin seriyası isə personajın görünüşünü kəskin şəkildə dəyişir.[114] Ecazkar qadının Cim Li tərəfindən yenidən dizayn edilmiş geyimi qızılı və qırmızı üst geyimi, qara şalvar və sonradan əlavə edilmiş mavi xələt daxil idi.[114]

Sonradan Gey Simone Ecazkar qadının geyimini yenidən Amazon kökləri ilə əlaqələndirir. III cilddə xatırlama zamanı göstərilir ki, Ecazkar qadın üçün geyim hazırlanmasını sifariş edən Hippolita Dayananın doğulması gecəsində səmanın görünüşünü xatırlayır; qırmızı ovçu ayı və mavi səma fonunda çoxlu ulduzlar, qartal simvolu isə Afinanın quş təsviri ilə əlaqələndirilir.

The New 52

DC komikslərinin “The New 52” xətti çərçivəsində yenidən nəşri çərçivəsində Ecazkar qadının geyimləri əsaslı olaraq dəyişdirilmişdir. Personajın orijinal bütöv geyimi qaytarılmış, qırmızı və mavi rənglər isə tünd qırmızı və mavi-qara rənglərlə əvəzlənmişdir. Kəmər və tiarasının rəngi isə qızıldan platin və ya gümüş rəngə dəyişdirilmişdir. Silahları sırasına qılıncla yanaşı qalxan əlavə edilmişdir. Aksesuarları sırasına "WW" motivli qol və boğaz zərgər nümunələri əlavə olunmuşdur. Onun geyimləri artıq parçadan hazırlanmırdı və yumşaq bronejileti xatırladırdı. Çəkmələri isə qırmızı yox, tünd göy rəngdə idi. Dəstə əvvəl qara şalvar daxil olsa da, sonradan ləğv edilmişdir.[116]

2015-ci ilin “Konvergensiya” xəttindən sonra Dayana yeni zirehli geyimlə təsvir edilmiş, həmçinin klassik silahları və tiarası geri qaytarılmışdır.

DC Rebirth

“DC Rebirth” seriyası üçün Ecazkar qadının geyimi yenidən dəyişdirilərək Betmen Supermenə qarşı filmindəki Ecazkar qadın personajının geyiminə oxşadılmışdır: həmin geyim qızılı qartal təsvirli qırmızı üst geyimi, mavi dəri ətək, qırmızı çəkmə və qızılı dizliklərdən ibarətdir. Personajın tiarası isə qırmızı ulduzlu qızılı tirara kimi təsvir edilmişdir. Personaj həm də Supermenin xələtini xatırladan qırmızı xələt geyinir.

Ecazkar qadın filmi

Filmdə Ecazkar qadının tiarasında səkkizguşəli ulduz təsvir edilmişdir. Dizayner Lindi Hemminq və rejissor Petti Cenkins qeyd edirlər ki, Femiskira üçün nəzərdə tutulmuş hər bir dizayner işi bir məsələyə gətirib çıxarır: “Mən özüm orda necə yaşamaq istərdim? Onlar kişilər kimi zireh geyinməli deyillər. Bu fərqli bir şey olmalı idi. O həqiqi və real görünməli [...] və qadınlar üçün cazibədar olmalı idi.”[117] Amazonlara hündürdaban çəkmələrin verilməsi qərarı haqqında soruşduqda isə Cenkins bildirir ki, “bu tamamilə arzunun gerçəkləşdirilməsidir [...] mən bir qadın kimi istəyirəm ki, Ecazkar qadın Ecazkar qadın yaxşı döyüşməklə yanaşı həm də, çox gözəl və cazibədar olsun. Bu, kişilərin Supermeni praktik olmayan, lakin gözəl görünən böyük bədənlə təsvir etmələri kimidir. Bu insanları olmaq istədikləri qəhrəman kimi hiss etməyə məcbur edir. Və mənim beynimdə canlandırdığım qəhrəman həqiqətən də uzun ayaqlara malikdir.”[118] Bu ideya, Uilyam Molton Marstonun personajı cazibədar etmə fikrinə də uyğundur.

Gözəgörünməz təyyarə

Ecazkar qadının böhrandan əvvəlki dövrə aid hekayələri üçün gözəgörünməz təyyarə mühüm rol oynayırdı. Çünki “Sonsuz dünyalarda böhran”dan sonra Ecazkar qadının hekayəsinin yenidən yazılmasına kimi Dayana uça bilmirdi. Gümüş dövrü və həmin dövrdən sonra Ecazkar qadının gücləri tədricən daha da artırılır, ona külək dalğalarını istifadə etmək və qısa məsafələrə uçuş imitasiya etmək qabiliyyəti verilir. Lakin, bu qabiliyyətlər də məhdud idi, belə ki, küəlksiz sakit havada Ecazkar qadın uçuş qabiliyyətini itirirdi və yerin təsiri altına düşürdü. Buna görə də o, gözəgörünməz təyyarənin köməyinə ehtiyac duyurdu.

Gözəgörünməz təyyarə Dayana tərəfindən Cənnət adasında yaşadığı dövrdə yaradılmışdı. O, anasının Dayananın insanların dünyasına çıxması planına qarşı narahatlığını azaltmaq üçün bu təyyarəni kəşf etmişdi. Dayananın kəşf etdiyi təyyarə böyük surətlə uçmasına baxmayaraq səs salmır və insanların gözünə görünmür. İlkin komikslərdə təyyarə şəffaf təsvir olunurdu.

All-Star Comics #8 də daxil olmaqla Gözəgörünməz təyyarə ən erkən Ecazkar qadın komikslərində görünməyə başlamış, onun 3,200 km/s sürətlə uçması və göyqurşağı şüaları buraxması qeyd edilmişdir. Ecazkar qadın təyyarəni Vaşinqton şəhəri yaxınlığındakı tərk edilmiş fermanın ambarında gizlədir. Erkən hekayələrin bəzilərində Ecazkar qadın hərbiçi geyimində Leytnant Prins adı ilə həmin fermaya gəlir. Böhrandan əvvəlki dövrdə istifadə edilmədiyi müddətdə təyyarə həmin fermada saxlanılır. Böhrandan sonrakı dövrdəki erkən hekayələrdə təyyarə saniyədə 64 km sürətlə uçur.

Qısa müddət sonra Ecazkar qadın təyyarəsini tiarası vasitəsiylə çağıra və ordan sallanan pilləkən vasitəsiylə təyyarəyə qalxa bilir. O, təyyarəni kosmik fəzada uçmaq üçün, həmçinin dəfələrlə Etta Kendi və Hollidey Göls, Stiv Trevor və başqalarını aparmaq üçün istifadə edir. 1950-ci illərdə təyyarə reaktiv raket kimi təsvir edilir və tez-tez Leytenant Prinsin ofisi yaxınlığında enir, o cəld hərbiçi geyimindən azad olaraq raketə doğru qaçır. Oxucunun rahatlığı üçün təyyarə yarımşəffaf təsvir olunsa da, yazılardan onun tamamilə şəffaf və görünməz olması məlum olur.[119]

Şahzadə Dayananın gücsüz dövrünə kimi Ecazkar qadın təyyarəni kosmik fəzada uçuş üçün istifadə edir. 1973-cü ildən sonra Ecazkar qadına superqəhrəman gücü qaytarılır və o, yenidən Gözəgörünməz təyyarəni istifadə etməyə başlayır. Lakin, bu dfə o, təyyarəni yerli uçuşlar üçün istifadə edir. Bir müddət Afrodita təyyarəyə işıq surətindən daha böyük surətlə uçmağa və qalaktikalar arası səyahətlər həyata keçirməyə imkan verir[120] Qremlinlərin çalışqanlığı sayəsində təyyarə intellekt və nitq bacarığı da əldə edir.[121] Təyyarə sevimli sahibəsi ilə yaxşı yola gedir və daima ona kömək etməyə çalışır. O, eyni zamanda Stiv Teylorla yaxşı yola gedir.

Tabeçilik qolçaqları

Dayananın gülləkeçirməz qolçaqları çempionluğundan sonra Eqidaya hədiyyə edilmiş Afinanın əfsanəvi qalxanının qalıqlarından hazırlanmışdır. Qolçaqlar Zevsin körpəliyi zamanı onu əmizdirmiş əfsanəvi keçi Amalfeyanın dərisi ilə üzlənmişdir. Bu zamana kimi məhv edilməmiş qolçaqlar istənilən zərbəni qəbul və dəf edərək Ecazkar qadının döyüş zamanı effektivliyini daha da artırmışdır.[122] Dayana qolçaqları bir-birinə vuraraq elə güclü enerji axını yarada bilir ki, hətta Supermen kimi güclü bir varlığın belə qulaqlarından qan gəlməsinə səbəb olur.[66] Sonradan Dayana qolçaqları vasitəsiylə Zevsin şimşəyini idarə etmək bacarığı da əldə edir. Zevs izah edir ki, qolçaqlar nə zamansa Eqidaya məxsus əşyadan hazırlandığından onlar hər zaman güc daşıyıcısı olmuş, lakin Dayana sonradan onların gücündən xəbər tutmuşdur.[123] 2011-ci ildə personajın yenidən yazılmasından sonra bildirilir ki, Dayana Zevs və Hippolitanın[124] qızıdır və qolçaqlar onun Zevsdən aldığı sərhədsiz gücü nəzarətdə saxlamağa xidmət edir.[112] Hefest həmin qolçaqları modifikasiya edərək alınmış gümüşü metaldan Ecazkar qadına iki qılınc düzəltmişdir. Qırmızı ulduzla bəzədilmiş hər qılınc ehtiyac olduğu zaman şimşək işığı nəticəsində meydana çıxır və sonradan ehtiyac aradan qalxdıqda qolçaqların içinə qayıdır.[125]

Dayananı belə qolçaqlarla təsvir etməyə Uilyam Molton Marstonu, köməkçisi və sevgilisi olmuş Oliv Birnin qolbağıları ilhamlandırmışdır.[2]

Həqiqət qamçısı

border=none Əsas məqalə: Həqiqət qamçısı

Həqiqət qamçısı və ya Hestiyanın qamçısı adlanan qızılı qamçı Hefest tərəfindən Geyanın zəncirindən hazırlanmışdı.[106] Qızıl dövründə təqdim edilən orijinal qamçı ilkin olaraq Afroditanın Sehrli Qamçısı adlandırılırdı. Demək olar ki, məhvedilməz olan qamçı tutduğu insanı həqiqəti söyləməyə məcbur edir[106]; “Identity Crisis” komiksində Yaşıl ox qamçını səhvən “Zevs tərəfindən hazırlanmış yalan detektoru” kimi təsvir edir. Qamçının parçalandığı nadir hallar Ecazkar qadının həqiqəti qəbul etməkdən imtina etdiyi Carhanpurdan Rama Xanla qarşılaşdığı[126] və ya Met Vaqnerin kanonik olmayan “Batman/Superman/Wonder Woman: Trinity” üçlük seriyasında Bizzaro ilə qarşılaşdığı hallardır.[127] Qızıl dövr ərzində qamçı tutulduğu insanın ağıl gücünü belə dəf edərək soruşulan istənilən mövzuda həqiqəti deməyə məcbur edirdi; bu, Kapitan Marvel kimi güclü iradəyə malik varlıqları belə məğlub etməyə köməkçi olur.[128] Qamçını yaxşı idarə edən Dayana onu döyüş zamanı da istifadə edir.

Digər əşyalar

Formal döyüşlər zamanı Dayana qızılı qanadlı qızıl mərasim qılıncı, müdafiə plastinləri, sinəlik və qartal başı formalı dəbilqə kimi digər silahlardan da istifadə edir. Dayananın Hefest tərəfindən hazırlanmış sehrli qılıncı o qədər itidir ki, atom elektronlarını da kəsə bilir.[106]

1950-ci illərin əvvəllərində[129] Ecazkar qadının tiarası da kəsici silah kimi istifadə olunmuş, həmçinin o bumeranq kimi geri qayıdırdı.[106] Tiara həm də Ecazkar qadını telepatik hücumlardan qoruyurdu, telepatik ötürmələri tutduğuna görə, Femiskiradakı amazonlar ulduz rubini vasitəsiylə Ecazkar qadınla əlaqə saxlaya bilirdilər.[66]

Qızıl, gümüş və tunc dövrlərində Ecazkar qadın ağılla idarə oluna bilən[130] və 4,800 km/saat sürətlə uçan[131] gözəgörünməz və səssiz təyyarədən də istifadə edir. Gözəgörünməz təyyarənin xarici görünüşü zamanla dəyişmişdir; əvvəl o, propeller kimi təsvir edilirdisə, sonradan stels təyyarə formalı reaktiv təyyarə kimi göstərilir.[132]

Qızıl dövründə Ecazkar qadın sahib olduğu ultrabənövşəyi şüa vasitəsiylə hətta odlu silahdan yaranmış ölümcül baş yarasını belə sağalda bilirdi.[133] Dayana həm də, ona ehtiyacı olan adamların mesajlarını ala bildiyi mental radioya malik idi.[130]

Ulduz sapfirləri komandasının müvəqqəti üzvü olduğu müddətdə Ecazkar qadın bənövşəyi sevgi üzüyünün gücündən də istifadə edə bilir. Üzüyün köməkliyi ilə o, kostyumunun formasını dəyişə, sərt enerjidən konstruksiyalar yarada və insana əsl sevgi nümayiş etdirə bilir. Qamçısının gücünü artırmaq üçün, bəzən üzüyün ötrürdüyü gücü qamçıya istiqamətləndirir.

Mədəni təsiri və qəblu

Tənqidçilərin mövqeyi

Feminist ikonu

Pasifist ikonu

LGBT ikonu

Digər mediada

Televiziya

Film

İstinadlar

  1. 1 2 Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; NYT-20141023 adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  2. 1 2 3 Jill Lepore, The Secret History of Wonder Woman, New York: Alfred A. Knopf, 2014. ISBN 9780385354042
  3. Moon, Michael. Darger's Resources (ingilis). Duke University Press. March 12, 2012. ISBN 0822351560.
  4. Catherine Bennett. "The Secret History of Wonder Woman review – is this what a feminist looks like? | Books". The Guardian. İstifadə tarixi: 18 fevral 2018.
  5. "Wonder Woman's Kinky Feminist Roots". The Atlantic. İstifadə tarixi: 18 fevral 2018.
  6. Caplan, Rebecca. "Wonder Woman's Secret Past". The New Yorker. İstifadə tarixi: 18 fevral 2018.
  7. 1 2 Hendrix, Grady. "Out for Justice". The New York Sun. December 11, 2007.
  8. Beedle, Tim. "Ten Moments that Mattered: Wonder Woman Becomes War | DC". Dccomics.com. 2013-12-25. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  9. Rogers, Vaneta. "WONDER WOMAN Kills…Who? Is the New GOD of What? AZZARELLO Explains (Spoilers)". Newsarama.com. August 28, 2013. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  10. "Wonder Women! The Untold Story of American Superheroines – She Rescues Herself". YouTube. June 25, 2015. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  11. Crawford, Philip. "The Legacy of Wonder Woman". School Library Journal. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  12. Rise, Lynette. "NBC rejects 'Wonder Woman'". Entertainment Weekly. May 12, 2011. İstifadə tarixi: September 6, 2012.
  13. Adalian, Josef. "The CW Is Developing a Wonder Woman Origins Series". September 6, 2012. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  14. Andreeva, Nellie. "CW Eyes 'Flash' Series With 'Arrow's Greg Berlanti, Andrew Kreisberg & David Nutter". Deadline Hollywood. July 30, 2013. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  15. Kroll, Justin. "Gal Gadot to Play Wonder Woman in 'Batman vs. Superman'". Variety. December 4, 2013. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  16. Ford, Rebecca. "Warner Bros. Pushes 'Jungle Book' to 2018, 'Wonder Woman' Gets New Date". The Hollywood Reporter. April 6, 2016. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  17. Maglio, Tony. "Women, Blacks, Gays: Warner Bros. Catapults DC Ahead of Marvel in Superhero Diversity Race". Thewrap.com. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  18. Lyons, Charles. "Suffering Sappho! A Look at the Creator & Creation of Wonder Woman". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018. In October 1940, the popular women's magazine "Family Circle" published an interview with Marston entitled "Don't Laugh at the Comics," in which the psychologist discussed the unfulfilled potential of the medium.
  19. Lyons, Charles. "Suffering Sappho! A Look at the Creator & Creation of Wonder Woman". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018. Maxwell Charles Gaines, then publisher of All-American Comics, saw the interview and offered Marston a job as an educational consultant to All-American and sister company DC Comics.
  20. Lamb, Marguerite. "Who Was Wonder Woman?". Bostonia. Fall 2001. December 8, 2007 tarixində arxivləşdirilib.
  21. Daniels, Les. Wonder Woman: The Complete History. Chronicle Books. April 6, 2004. 28–30. ISBN 978-0-8118-4233-4.
  22. "All-Star Comics #8". dcindexes.com. Mike's Amazing World. sentyabr 7, 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 19, 2018.
  23. Bunn, Geoffrey C. "The lie detector, Wonder Woman, and liberty: The life and work of William Moulton Marston". History of the Human Sciences. London: Routledge. 10 (1). 1997: 91–119. doi:10.1177/095269519701000105.
  24. Tartakovsky, Margarita. "A Psychologist and A Superhero". Psych Central.
  25. WatchMojo.com. "Top 10 Wonder Woman Facts". YouTube. 28 November 2015. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018. Marston even wrote in a weakness for Wonder Woman that made chaining her bracelets together take away her super strength.
  26. Sargent, J.F.; Clark, Jesse. "The 6 Most Ridiculous Superhero Weaknesses". Cracked.com. 22 September 2011. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018. all of Wonder Woman's amazing powers were rendered completely useless if her hands were bound by a man
  27. "Wonder Woman's Bracelets (Object)". Comicvine.gamespot.com. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018. In the golden age if Diana's bracelets (or those of any Amazon) were bound by a man it made her lose all her powers.
  28. All Star Comics #8 (October 1941)
  29. Hanley, Tim. "Wonder Woman: Secretary Of The Justice Society Of America". Straitened Circumstances. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018.
  30. All Star Comics #12 (August/September 1942)
  31. Wonder Woman (vol. 1) #98 (May 1958)
  32. 1 2 3 4 5 Wonder Woman (vol. 1) #105 (April 1959)
  33. Wonder Woman #179 (1968)
  34. 1 2 Reed, Bill. "365 Reasons to Love Comics". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 19 fevral 2018.
  35. Mayk Sekovskinin "Biz hamımız Dayana Riqqi və onun rol aldığı serialı sevirdik" sözləri Les Daniels tərəfindən sitat gətirilir, Wonder Woman: The Complete History (Chronicle, 2004), p. 129.
  36. Wonder Woman Vol 1 #204
  37. Keith Dallas, Jason Sacks, Jim Beard, Dave Dykema, Paul Brian McCoy. American Comic Book Chronicles: The 1980s. TwoMorrows Publishing. 2013. 47–8. ISBN 1605490466.
  38. Todd Klein. "Logo Study: WONDER WOMAN part 3". Klein Letters. January 18, 2008. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  39. Andy Mangels. "Triple Threat The George Pérez Interview". Amazing Heroes. Fantagraphics Books (156). January 1, 1989: 30. Wonder Woman's sales are some of the best the Amazing Amazon has ever experienced, and the book is a critical and popular success with its weaving of Greek mythology into a feminist and humanistic atmosphere.
  40. "Who destroyed Paradise Island?". DC Comics. April 15, 2010. May 24, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  41. Rogers, Vaneta. "JMS Talks Wonder Woman's New Look and New Direction". Newsarama. June 29, 2010. May 24, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  42. George, Richard. "Wonder Woman's New Era". IGN. July 7, 2010. May 24, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  43. Gustines, George Gene. "Makeover for Wonder Woman at 69". The New York Times. June 29, 2010. May 24, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  44. Ching, Albert. "JMS Leaving Superman and Wonder Woman for Earth One Sequel". Newsarama.com. November 10, 2010. May 24, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  45. Esposito, Joey. "The Best of DC Comics in 2011". IGN. İstifadə tarixi: December 14, 2011.
  46. Renaud, Jeffrey. "Azzarello Lowers the Boom(Tube) on Wonder Woman". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  47. Garcia, Joe. "The Best & Worst of DC Comics' New 52, One Year Later". Front Towards Gamer. sentyabr 10, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 22, 2018. Despite being one part of the Justice League's "Holy Trinity", Wonder Woman never seems to get the recognition that she deserves. While she might not be invincible, her strength is second only to Superman and she's arguably a better fighter. Her solo outings, however, were rarely very interesting. The New 52 put an end to that injustice, with Brian Azzarello and Cliff Chiang spearheading one of the best books DC is putting out. Azzarello currently has Wonder Woman tearing through the ranks of Greek mythology, and Chiang's art manages to be intense despite his use of softer lines. If you're not reading Wonder Woman, go rectify that.
  48. Hughes, Mark. "Top Ten Best Comics In DC's 'New 52' – UPDATED". Forbes. September 29, 2011. İstifadə tarixi: 22 fevral 2018.
  49. "Wonder Woman: The Story Keeps Changing". March 3, 2017.
  50. "Wonder Woman: Rebirth Begins Diana's REAL Origin Story". June 9, 2016.
  51. "Wonder Woman: Rebirth Reveals How Diana Got Her Powers". September 16, 2016.
  52. Christian Holub. "DC Rebirth: How Wonder Woman went back to her roots". Entertainment Weekly. March 3, 2017.
  53. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). "Introducing Wonder Woman" All Star Comics 8 (January 1942), DC Comics
  54. Eddie138. "Wonder Woman: A History". webtv.net. February 22, 2013 tarixində arxivləşdirilib.
  55. Cronin, Brian. "When We First Met – Wonder Woman's Golden Age Rogues". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 16 fevral 2018.
  56. MARIONETTE. "The complicated origin of Wonder Woman". Dance of the Puppets. İstifadə tarixi: 16 mart 2018.
  57. Hanley, Tim. "A Book Look: Kanigher's Giant Birds". Straitened Circumstances. İstifadə tarixi: 16 mart 2018.
  58. Denny O'Neil (w), Mike Sekowsky (p), Dick Giordano (i). "Wonder Woman's Last Battle" Wonder Woman 179 (November 1968)
  59. 1 2 Hanley, Tim. "A Book Look: Ads vs. Audience". Straitened Circumstances. İstifadə tarixi: 16 mart 2018.
  60. 1 2 "Diana's Memory Album". Dial B for Blog.
  61. Mr. Morrow. "Wonder what I did on my Christmas vacation?". TwoMorrows Publishing. İstifadə tarixi: 16 mart 2018.
  62. Guion, Richard. "Introducing the NEW Wonder Woman". Giant Size Geek. İstifadə tarixi: 16 mart 2018.
  63. Monash Arts Online Presence Team. "Colloquy" (PDF). Arts.monash.edu.au. İstifadə tarixi: 16 mart 2018.
  64. 1 2 Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; Gutierrez adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  65. Cronin, Brian. "Love Ya but You're Strange – That Time the Husband of Wonder Woman's Exact Double Chained Her to a Table". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018.
  66. 1 2 3 4 5 Wonder Woman (vol. 2) #219 (September 2005)
  67. 1 2 Goldstein, Hilary. "Defending Wonder Woman". IGN. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018.
  68. Infinite Crisis #7
  69. Allan Heinberg (w), Terry Dodson (p), Rachel Dodson (i). "Who Is Wonder Woman Part 5" Wonder Woman Annual v3, 1 (November 2007), DC Comics
  70. Azzarello, Brian. "No, she (Wonder Woman) doesn't (have a secret identity". IGN. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018.
  71. Superman (Volume 3) #19
  72. Blackest Night #6 (2010)
  73. WonderAli. "Welcome to the Star Sapphires". WonderAli. may 29, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 26, 2018.
  74. Phillips, Dan. "Wonder Woman #16 review". IGN. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018.
  75. "Gal Gadot: Wonder Woman 'not there because of a love story' in Batman v Superman". Entertainment Weekly's EW.com.
  76. Russell, Scarlett. "Wonder Woman star Gal Gadot says that her solo movie has 'moments of humour'". Digital Spy. April 8, 2016. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018.
  77. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Wonder Woman 38: 5 (1949), All American Comics
  78. Azzarello, Brian. NYCC 2012; Wonder Woman 101. New York Comic Con: DC Comics. 2012. Wonder Woman's greatest strength is her compassion; her greatest weakness is her compassion
  79. Cronin, Brian. "When We First Met – When Did Wonder Woman First Fly Her Invisible Jet?". Comic Book Resources. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018. In Wonder Woman #6, she says "Great Hera," which soon became one of her top phrases…
  80. Pollitt, Katha. "Wonder Woman's Kinky Feminist Roots". Atlantic Monthly. October 14, 2014.
  81. Wonder Woman (vol. 2) #127 (November 1997)
  82. Wonder Woman (vol. 2) #128 (December 1997)
  83. Wonder Woman (vol. 2) #129 (January 1998)
  84. "Wonder Woman revisited". Byrne Robotics. İstifadə tarixi: 26 fevral 2018.
  85. Wonder Woman (vol. 2) #130-133 (February–May 1998)
  86. Wonder Woman (vol. 2) #185 (November 2002)
  87. JLA #18-23 (May–October 1998)
  88. JLA #30 (June 1999)
  89. Ambush Bug: Year None #4 (December 2008)
  90. Justice League of America (vol. 2) #13 (Nov. 2007)
  91. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; Azzarello2 adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  92. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Wonder Woman 13: 3–5 (1945), All American Comics
  93. Sensation Comics #6 (June 1942)
  94. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Sensation Comics 1: 5–7 (1942), All American Comics
  95. Mike. "Panel featuring Aphrodite's Law". SuperDickery.com. 31 January 2015. İstifadə tarixi: September 3, 2008. when an Amazon girl permits a man to chain her bracelets of submission together she becomes weak as other women in a man-ruled world
  96. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Sensation Comics 46: 6 (1945), J.R. Publishing Co
  97. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Wonder Woman 5: 14–15 (1943), J.R. Publishing Co
  98. Wonder Woman (vol. 1) #115 (July 1960)
  99. Fleisher, Michael L. The Encyclopedia of Comic Book Heroes, Volume 2: Wonder Woman. Macmillan Publishers. September 1976. ISBN 978-0-02-080080-4.
  100. "Amazon Archives". Amazon Archives. yanvar 12, 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 1, 2018.
  101. "Amazon Archives". Amazon Archives. yanvar 26, 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 1, 2018.
  102. Wonder Woman (vol. 2) #1 (February 1987)
  103. "And the New Wonder Woman Is…". Time. December 4, 2013.
  104. 1 2 3 Dougall, Alastair, redaktorThe DC Comics Encyclopedia. Dorling Kindersley. 2008. ISBN 978-0-7566-4119-1. OCLC 213309017.
  105. Johns, Geoff. Wonder Woman: Land of the Dead. February 2006. ISBN 978-1-4177-5102-0.
  106. 1 2 3 4 5 6 Beatty, Scott. Wonder Woman: The Ultimate Guide to the Amazon Princess. Dorling Kindersley. November 2003. ISBN 978-0-7894-9616-4.
  107. Wonder Woman (vol. 4) #12 (Sept. 2012)
  108. 1 2 Hanley, Tim. "Wonder Woman #12 Review OR I Really Didn't See That Coming At All!!". Straitened Circumstances. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
  109. Nyalapogula, Lohith. "10 DC Superheroes That Can Defeat Superman". Movie Pilot.
  110. Jimenez, Phil et al. The Essential Wonder Woman Encyclopedia. Published by Random House Digital, Inc. 2010, pp. 271, 116, 244 & 165.
  111. Wonder Woman (vol. 2) #56, 75, 77, 97 (July 1991 – May 1995); Wonder Woman Special #1 (May 1992); Artemis: Requiem #1 (June 1996)
  112. 1 2 3 Steinem, Gloria; Chesler, Phyllis; Feitler, Bea. Origins preface // Wonder Woman. Holt, Rinehart and Winston. 1972. ISBN 0-03-005376-5.
  113. "Wonder Woman's Movie Powers and Abilities Explained".
  114. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Cronin, Brian. "Wonder Woman Throughout The Years". ComicBookResources.com. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
  115. "Wonder Woman Costume". carolastrickland.com.
  116. Polo, Susana. "DC Inexplicably, Quietly Changes Wonder Woman's outfit... Again". The Mary Sue. İstifadə tarixi: 9 mart 2018.
  117. "New Wonder Woman Image; Patty Jenkins On Costumes". The Mary Sue. 2016-03-24. İstifadə tarixi: 9 mart 2018.
  118. Sperling, Nicole. "Wonder Woman: Gal Gadot, Robin Wright, Connie Nielsen first look". EW.com. 2016-03-23. İstifadə tarixi: 9 mart 2018.
  119. DC Comics Presents... #41. DC Comics.
  120. Wonder Woman Vol. 1 #261. DC Comics.
  121. Wonder Woman Vol. 1 #312. DC Comics.
  122. Wallace, Dan. Wonder Woman's Magical Weapons // Dougall, Alastair (redaktor). The DC Comics Encyclopedia. New York: Dorling Kindersley. 2008. səh. 93. ISBN 978-0-7566-4119-1. OCLC 213309017.
  123. Wonder Woman (vol. 3) #39 (February 2010)
  124. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; Clay adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  125. Azzarello, Brian (w), Chiang, Cliff (p), Chiang, Cliff (i). Wonder Woman (vol. 4), #15. DC Comics.
  126. JLA #62 (March 2002)
  127. Wagner, Matt. Batman/Superman/Wonder Woman: Trinity. DC Comics. July 1, 2005. ISBN 978-1-4012-0187-6.
  128. War of the Gods #1 (September 1991). DC Comics.
  129. Kanigher, Robert. Showcase Presents: Wonder Woman, Vol. 1. DC Comics. August 22, 2007. ISBN 978-1-4012-1373-2.
  130. 1 2 Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Sensation Comics #1: 10 (1942), All American Comics
  131. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Sensation Comics 81: 5 (1947), All American Comics
  132. Strickland, Carol A. "The Invisible Plane/Jet!". Carol A. Strickland.
  133. Charles Moulton (w), Harry G. Peter (a). Sensation Comics 50: 3 (1942), All American Comics

Xarici keçidlər