Hacı Zeynalabdin
| qəsəbə | |
| Hacı Zeynalabdin | |
|---|---|
| azərb. Hacı Zeynalabdin | |
.jpg) | |
| 40°37′22″ şm. e. 49°33′27″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Tabesində | Sumqayıt |
| Region | Abşeron yarımadası |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əvvəlki adı | Nasoslu (rus. Насосный) |
| Saat qurşağı | UTC+4 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 22 min nəfər (2016) |
| Milli tərkibi |
azərbaycanlı rus |
| Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +994 18 |
| Poçt indeksi | AZ5000 |
| Nəqliyyat kodu | 50 |
|
| |
Hacı Zeynalabdin (əvvəlki adı: Nasoslu rus. Насосный) — Azərbaycan Respublikasının Sumqayıt şəhərində şəhər tipli qəsəbə.
Qəsəbə Sumqayıt şəhərindən 10 km məsafədə Xəzər dənizi sahilində düzənlik ərazidə yerləşir.
Tarixi
Əvvəlki adı Nasoslu (rus. Насосный) olan qəsəbənin adı 7 fevral 1991-ci il tarixindən etibarən dəyişdirilərək azərbaycanlı neft maqnatı, mesenat Hacı Zeynalabdin Tağıyevin adı ilə "Hacı Zeynalabdin" adlandırılmışdır.[2]
Qəsəbə ərazisində ilk yaşayış məskəni «Təkə qumu» deyilən yerdə maldarlıqla məşğul olan Kiçik Pirəkəşkül kəndi olmuşdur. 1907-ci ildə Zaqafqaziya dəmir yolunun salınması ilə əlaqədar olaraq Kiçik Pirəkəşkül kəndinin yaxınlığında dəmiryol stansiyası tikilmişdir. Qəsəbənin salınmasının əsası Şollar su kəmərinin çəkilişi ilə bağlıdır. Neft maqnatı, mesenat Hacı Zeynalabdin Tağıyevin təşəbbüsü ilə Azərbaycanın şimalından 1907-ci ildə Şollar su kəmərinin çəkilişinə başlanılmış və 1916-cı ildə başa çatdırılmışdır. Qəsəbənin yerləşdiyi əraziyə içməli su öz axarı ilə gəlmiş və Bakı şəhərinin coğrafi relyefi yüksəklikdə olduğuna görə suyun Bakıya ötürülməsi üçün Almaniyadan nasoslar gətirilərək qəsəbədə quraşdırılmışdır. O gündən etibarən qəsəbə «Nasoslu» olaraq adlandırılmışdır.[3]
Coğrafiya və iqlimi
Hacı Zeynalabdin qəsəbəsi Bakı şəhərindən 40 km şimalda Xəzər dənizi və Böyük Qafqaz dağlarının şərq yamacları ilə əhatə olunan düzənlikdə yerləşir. İqlimi quru subtropikdir. Orta temperatur yanvarda 3,1 °C, avqustda 24,9 °C-dir. Havanın ən aşağı temperaturu -13 °C yanvar ayında müşahidə olunub, ən isti temperaturu isə +40 °C avqust ayında qeydə alınıb. İllik yağıntının miqdarı 185 mm-dir. Qəsəbə üçün şimal - xəzri və cənub – giləvar küləkləri xarakterikdir.[3]
Qəsəbə infrastrukturu
Qəsəbədə 4 orta məktəb, 5 uşaq bağçası, incəsənət məktəbi, mədəniyyət evi, xəstəxana, poliklinika və təcili yardım stansiyası fəaliyyət göstərir.
Qəsəbədə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin şəxsən özü tikdirdiyi nasos qurğuları, «Şəhidlər» kompleksi, Heydər Əliyevin 75 illik yubileyi ilə bağlı yaradılmış «Heydər bulağı», qəsəbə məscidi, Hacı Zeynalabdin Tağıyevin büstü və Dədə Qorqudun monumenti («Kitabi Dədə Qorqud» dastanının 1300 iliyinə həsr olunur) kimi abidələr vardır.[3]
Məktəblər
- Sumqayıt şəhəri 6 nömrəli tam orta məktəb (1176 yerlik, 1972-ci il)
- Sumqayıt şəhəri 19 nömrəli tam orta məktəb (622 yerlik, 1987-ci il) (+500 yerlik əlavə korpus, 2009-cu il)
- Sumqayıt şəhəri 32 nömrəli tam orta məktəb (645 yerlik, 1999-cu il)
- Sumqayıt şəhəri 40 nömrəli tam orta məktəb (220 yerlik, 2013-cü il)
Uşaq bağçaları
- Sumqayıt şəhəri 3 saylı uşaq bağçası (110 yerlik, 1966-cı il)
- Sumqayıt şəhəri 42 saylı uşaq bağçası (110 yerlik, 1984-cü il)
- Sumqayıt şəhəri 58 saylı uşaq bağçası (220 yerlik, 1978-ci il)
- Sumqayıt şəhəri 60 saylı uşaq bağçası (220 yerlik, 1984-cü il)
Qəsəbədə həmçinin 1982-ci ildən Əhməd Bakıxanov adına Uşaq İncəsənət Məktəbi,[4] 1981-ci ildən etibarən isə Səməd Vurğun adına Sumqayıt Mərkəzi Kitabxanasının 17 saylı filialı olan Hacı Zeynalabdin Tağıyev adına kitabxana filalı fəaliyyət göstərir.[5]
Əhalisi
| Siyahıyaalınma ili və müvafiq sayımların yekunlarına əsasən Hacı Zeynalabdin qəsəbəsində əhalinin sayı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| illər | 1959[6] | 1970[7] | 1979[8] | 1989[9] | 2007[3] | 2009[10] | 2011 |
| say | 5389 | 6759 | 8634 | 16 371 | 19 500 | 20 674 | 21 000 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- ↑ Poçt indekslərin axtarış sistemi - Azərbaycan. "Sumqayıt Poçt Filialı və şöbələri AZ5000" (az.). http://indeks.ref.az. İstifadə tarixi: 27/01/2017. (#apostrophe_markup) Arxivləşdirilib (az.)
- ↑ "Azərbaycan Respublikasının Bakı, Gəncə və Sumqayıt şəhərlərinin, Abşeron, Ağdaş, Ağsu, Ağcabədi, Balakən, Bərdə, Beyləqan, Vartaşen, Quba, Qutqaşen, Daşkəsən, İmişli, Yevlax, Kəlbəcər, Kürdəmir, Gədəbəy, Goranboy, Laçın, Lerik, Lənkəran, Mirbəşir, Puşkin, Saatlı, Füzuli, Cəbrayıl və Şamxor rayonlarının, Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti Şuşa rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII nömrəli Qərarı e-qanun.az (az.)
- ↑ 1 2 3 4 Sumqayıt şəhər İcra Hakimiyyəti. "Hacı Zeynalabdin qəsəbəsi". «sumqayit-ih.gov.az». İstifadə tarixi: 27/02/2012. (#apostrophe_markup) (az.)
- ↑ Sumqayıt şəhər Mədəniyyət və Turizm İdarəsi. "Əhməd Bakıxanov adına Uşaq İncəsənət Məktəbi" (az.). sumqayit-dct.az. (#apostrophe_markup) Arxivləşdirilib (az.)
- ↑ Sumqayıt şəhər Mədəniyyət və Turizm İdarəsi. "Hacı Zeynalabdin Tağıyev adına kitabxana filalı" (az.). sumqayit-dct.az. (#apostrophe_markup) Arxivləşdirilib (az.)
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 г.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 г.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 г.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г.
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: 2009–cu il Ümumazərbaycan əhali siyahıyaalınması məlumatları
 Sumqayıt şəhərinin yaşayış məntəqələri | ||
|---|---|---|
| Qəsəbələr |  | |
| Yaşayış massivləri | ||
|
Sumqayıt şəhəri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |