Nailə Vəlixanlı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Nüşabə M.Ə. (müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 12:25, 23 sentyabr 2019 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Nailə Vəlixanlı
Doğum tarixi 25 dekabr 1940(1940-12-25) (83 yaş)
Doğum yeri
Atası Məmmədəli Vəlixanlı
Elm sahələri şərqşünaslıq, tarixçi
Elmi dərəcəsi
Elmi adları
İş yeri
Təhsili
Elmi rəhbəri Ziya Bünyadov
Mükafatları "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı "Şərəf" ordeni "Şöhrət" ordeni "Heydər Əliyevin 100 illiyi (1923–2023)" yubiley medalı "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi" yubiley medalı "Azərbaycan Respublikası dövlət təhlükəsizliyi və xarici kəşfiyyat orqanlarının 100 illiyi" yubiley medalı "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi" yubiley medalı
Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Nailə Vəlixanlı (Vəlixanlı Nailə Məmmədəli qızı; d. 25.12.1940, Bakı) — Tarix üzrə elmlər doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2001); AMEA-nın həqiqi üzvü (2007); Azərbaycan Tarix Muzeyinin direktoru.

Həyatı

  • 1940-cı il dekabrın 25-də Bakı şəhərində Azərbaycanın tanınmış mədəniyyət xadimi, xalq artisti Məmmədəli Vəlixanlının ailəsində anadan olmuşdur.
  • 1948-1958-ci illərdə Bakı şəhəri 132 saylı orta məktəbdə oxumuşdur.
  • 1958-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (BDU) şərqşünaslıq fakultəsinin ərəb şöbəsinə daxil olmuşdur.
  • 1963-cü ildə Ali təhsilini fərqlənmə diplomu ilə başa vurub təyinatla Azərbaycan EA-nın Şərqşünaslıq İnstitutunun Ərəb ölkələri tarixi şöbəsində baş laborant vəzifəsində əmək fəaliyyətinə başlamışdır.
  • 1964-1967-ci illərdə Tarix elmlər doktoru Ziya Bünyadovun rəhbərliyi ilə “IX-XII əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahları Azərbaycan haqqında” mövzusunda namizədlik dissertasiyası üzərində işləmişdir.
  • 1970-2005-ci illərdə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş, Azərbaycan (Bakı) Dövlət Universitetində, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda , Xəzər, Ziya, Azərbaycan Universitetlərində “Ərəb ölkələri tarixi”, “İslam tarixi”, “Ümumi tarix”, “Azərbaycan tarixi”, “Asiya və Afrika ölkələri tarixi”, “Dünya dinləri”, “Azərbaycan tarixinin mənbəşünaslığı və tarixşünaslığı” və digər fənləri, eləcə də ixtisas üzrə kurs və seminarı tədris etmişdir.[1]
  • 2006-cı il 7 noyabr tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Heraldika şurasının üzvü seçilmişdir.
  • 2007-ci il aprel ayında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü və vitse prezidenti seçilmişdir.
  • 2010-cu il 8 fevral tarixində Azərbaycan Respublikası Prezsidentinin fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının elm, mədəniyyət və ədəbiyyat üzrə Dövlət Mükafatları komissiyasının üzvü seçilmişdir.
  • 2010-cu il 19 fevral tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Elmin İnkişafı FondununHimayədarlar Şurasının üzvü seçilmişdir. 1998-ci ilin iyul ayından indiyədək AMEA Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin direktorudur.
  • 2018-ci ilin noyabr ayının 25-də İpəkyolu Beynəlxalq Muzeylər Alyansının (İBMA) vitse-prezidenti seçilmişdir.

Təltifləri

  1. “Şöhrət” ordeni (2010)[2]
  2. Əməkdar elmi xadimi (2015)[3]
  3. 2018-ci il may ayının 18-də İCOM Azərbaycan Milli Komitəsi tərəfindən Akademik Nailə Vəlixanlı komitənin fəaliyyətində göstərdiyi xidmətlərə görə “Fəxri üzv” nominasiyası üzrə diplomla təltif olunub.
  4. AMEA Rəyasət Heyətinin 2018-ci il aprelin 5-də keçirilmiş iclasında 6 alimin adlı mükafatlarla təltif olunması haqqında qərar qəbul edilmişdir. 2018-ci il noyabr ayının 25-də Azərbaycanın və Yaxın Şərqin erkən orta əsrlər tarixinin mənbəşünaslıq, regionun sosial-iqtisadi, siyasi-mədəni problemlərinin və tarixi coğrafiyasının tədqiqi, təhlili və təbliğinə görə Akademik Nailə Vəlixanlı AMEA-nın Abbasqulu ağa Bakıxanov adına mükafatına layiq görülüb.
  5. 2019-cu il tarixli 065 №-li əmri ilə AMEA Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin direktoru, akademik Nailə Vəlixanlı Azərbaycan Respublikası DTX-nin sədri, general-polkovnik Mədət Quliyevin imzası ilə verilən vəsiqədə akademik Nailə Vəlixanlının “Azərbaycan Respublikası dövlət təhlükəsizliyi və xarici kəşfiyyat orqanlarının 100 illiyi (1919-2019)” Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə təltif edilib.
  6. Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin direktoru, akademik Nailə Vəlixanlı 2019-cu il sentyabr ayının 23-ü Türkiyənin Ankara şəhərində fəaliyyət göstərən Türk Dünyası Araşdırmaları Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (akademik) seçilib və beynəlxalq “Qızıl Ulduz” medalı ilə təltif edilib.

Elmi əsərləri =

1. IX-XII əsr ərəb-coğrafiyaşünas səyyahları Azərbaycan haqqında. Bakı, 1974.

2. Ибн Хордадбех. Книга путей и стран. Баку, 1986.

3. Ərəb Xilafəti və Azərbaycan. Bakı, 1993.

4. Azərbaycan dövlətçiliyi və onun atributları. Bakı, 2001 (mətnin müəllifi və elmi redaktor)

5. Naxçıvan - ərəblərdən monqollaradək. Bakı, 2005.

6. Hacı Zeynalabdin Tağıyev. Kitab-albom. İstanbul, 2010 (həmmüəllif).

7. Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi-95. Kitab-albom (tərtibatçı və mətnin müəllifi). Bakı, 2015.

8. Naxçıvanın VII-XII əsrlər dövrü tarixdə və tarixşünaslığında. Naxçıvan, 2015.

9. Ибн Хордадбех. Книга путей и стран. Саарбрюкен, 2016.

10. Şirvanın Bədii Metalı. Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi Arxeologiya fondunun Nərgizava və Mollaisaqlı materialları əsasında. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı, 2012.

11.Qarabağ xalçaları. Kataloq.Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı,"Ziya".2013.100 s.

12.Bakı,Şirvan, Quba xalçaları. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı,"Ziya".2013.1076 s.

13. Bakının teatr həyatı. Kataloq.Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı,"Ziya".2013.212 s.

14. Azərbaycanın Arxeoloji Qızıl və Gümüş Əşyaları. Kataloq. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı,"Ziya".2013.100 s.

15. Dost ellərin hədiyyəsi. Kataloq.Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı,"Ziya".2014.172 s

16. Azerbaijan-The Magical Land of Fire. Kataloq. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı, 2014.172 s.

17. Нефтяная Летопись Азербайджана. Посвящается 20-летию "Контракта Века" Каталог.Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Баку, 2014.

18. Azərbaycan VII-XII əsrlərdə: tarix, mənbələr, şərhlər. Bakı,2016.-480 s.

19. Şollar-Bakı su kəmərinin tarixindən. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı,"Elm və təhsil", Bakı, 2016, 72 səh.+56 şəkil.

20. Исторические связи Азербайджанского и Узбекского народов. Научный редактор, академик Наиля Велиханлы. Баку, 2017,232 с.

21. Azərbaycan Cümhuriyyəti tarixinin yadıgarları. Kataloq. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, Bakı-2018.

22. Монетное дело Азербайджанского государства сефевидов. Научный редактор, академик Наиля Велиханлы. Баку, "Зия",2014,232 с.

23. H.Z.Tağıyevin qız məktəbinin tarixindən. Bakı, "Ziya", 2011. 392 səh.

24. 20 yanvar şəhidləri. Kataloq. Elmi redaktor akademik Nailə Vəlixanlı, "Elm" Bakı-2018.209 s.


Həmçinin bax

İstinadlar

  1. ↑ Nailə Vəlixanlı. Biblioqrafiya. Bakı. Elm-2012
  2. ↑ http://N.M.Vəlixanlının “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
  3. ↑ Akademik Nailə Vəlixanlı “Əməkdar elm xadimi” adına layiq görülüb

Xarici keçidlər

  1. "N. M. Vəlixanlının "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin № 1247 saylı Sərəncamı" (az.). e-qanun.az. 24.12.2010. İstifadə tarixi: 2015-08-02. Arxivləşdirilib.
  2. "Akademik Nailə Vəlixanlının 70 yaşı tamam olub — Milli Azərbaycan Tarix Muzeyi". İstifadə tarixi: 2 avqust 2015. Arxivləşdirilib.
  3. Nailə Vəlixanlı Ərəb mənbələri haqqında müsahibə (apa.az)
  4. Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, 2-ci cild
  5. Akademik Nailə Vəlixanlı ilə müsahibə. (Füyuzat jurnalı)]
 Elm xadimi ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nailə_Vəlixanlı&oldid=4881061"