Azərbaycan Daxili Qoşunları

Vikipediya, azad ensiklopediya
Xeyal (müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 20:15, 18 yanvar 2021 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Daxili Qoşunlar
Azərbaycan Respublikası
Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları
Növü Xüsusi Təyinatlı Dəstələr
Yaranma tarixi 12 mart 1992
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Tabedir Daxili İşlər NazirliyiAzərbaycan Silahlı Qüvvələri
Daxildir Xüsusi Təyinatlı DəstəXüsusi Vasitələrin Tətbiqi Dəstəsi
Vəzifəsi ictimai asayişin və ictimai təhlükəsizliyin mühafizəsi.
Hissə Korpus
Qərargah Bakı şəhəri, Q.Musabəyov küçəsi 4
Himayədarı Daxili İşlər Nazirliyi
Müharibələr Qarabağ Müharibəsi
Döyüşlər Ağdərə döyüşü, Fərrux dağı uğrunda döyüş
Komandanlıq
Komandir Şahin Məmmədov
Məşhur komandirləri

Tofiq Hüseynov Vidadi Əliyev Fəxrəddin Səmədov İlqar Məmmədov

Şirin Xəlilov
dq.mia.gov.az
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları — Daxili Qoşunların funksiyaları, vəzifələri, fəaliyyətinin əsas prinsipləri "Daxili Qoşunların statusu haqqında Azərbaycan Respublikasının 1994-cü il tarixli Qanunu ilə müəyyən olunmuşdur.

Haqqında

Şəxsiyyətin, cəmiyyətin və dövlətin mənafeyinin, vətəndaşların konstitusiya hüquqlarının və azadlıqlarının cinayətkar qəsdlərdən qorunması, mühüm dövlət obyektlərinin, kommunikasiya qurğularının mühafizəsinin həyata keçirilməsi, ictimai asayişin mühafizəsi, kütləvi tədbirlər keçirilərkən ictimai təhlükəsizliyin təmin olunması, kütləvi iğtişaşların qarşısının alınması, habelə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirilməsi üzrə Daxili Qoşunların fəaliyyətinin təşkilini və qoşunların bilavasitə idarə olunmasını təmin edən Azərbaycan Respublikası daxili işlər nazirliyinin vahid sisteminin mühüm struktur hissələrind biridir.

Daxili Qoşunların funksiyaları, vəzifələri, fəaliyyətinin əsas prinsipləri "Daxili Qoşunların statusu haqqında Azərbaycan Respublikasının 1994-cü il tarixli Qanunu ilə müəyyən olunmuşdur.

Həmin Qanuna əsasən Daxili Qoşunlar aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirirlər:

  • digər daxili işlər orqanları ilə birlikdə şəhərlərdə və digər yaşayış məntəqələrində post-patrul xidməti vasitəsilə ictimai asayişin qorunmasında, habelə kütləvi tədbirlər keçirilərkən ictimai təhlükəsizliyin təmin olunmasında iştirak edir:
  • mühüm dövlət obyektlərini, kommunikasiya qurğularını, xüsusi yükləri mühafizə edir;
  • mühafizə olunan əraziyə soxulmuş şəxslərin axtarılmasında və tutulmasında iştirak edir;
  • Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Təchizat İdarəsinin anbarlarını və hərbi bazalarını mühafizə edir;
  • mühafizə olunan obyektlərdə və qurğularda qəzaların, yanğınların, təbii fəlakətlərin və buna bənzər başqa halların nəticələrinin ləğvində iştirak edir;
  • yaşayış məntəqələrində kütləvi iğtişaşların qarşısının alınmasında iştirak edir;
  • qəzalar, bədbəxt hadisələr, yanğınlar, təbii fəlakətlər və başqa fövqəladə hallar zamanı, habelə fövqəladə vəziyyətin hüquqi rejimi təmin edilərkən adamların xilas edilməsi, sahibsiz qalmış əmlakın mühafizəsi, ictimai asayişin qorunması üçün təxirəsalınmaz tədbirlər görməklə daxili işlər orqanlarına kömək göstərir;
  • cəzaçəkmə müəssisələrində kütləvi iğtişaşların qarşısını almağa kömək göstərir;
  • mühafizədən qaçmış məhkumların və həbs edilmiş şəxslərin axtarılmasında və tutulmasında iştirak edir;
  • zərurət olduqda Azərbaycan Respublikasının ərazisinin müdafiəsində iştirak edir.

Daxili Qoşunlara başqa vəzifələr ancaq qanunla həvalə edilə bilər.

Fayl:Azərbaycanın Prezidenti Daxili Qoşunlarda.jpeg
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Daxili Qoşunlarda

Hərbi qanunvericilik, nizamnamələr, hərbi qulluqçuların xidmət keçməsi məsələləri üzrə Daxili Qoşunların fəaliyyəti Silahlı Qüvvələr üçün müəyyən edilmiş hərbi-normativ aktlarla nizamlanır.

Fayl:DA Arselanı.jpeg
İsrail istehsalı AİL Storm Sufa-3 Daxili Qoşunların arsenalında hərbi parad zamanı

Daxili Qoşunlarda xidmət keçmək üçün zabitlərin hazırlanması Müdafiə Nazirliyinin Ali Hərbi Məktəbində həyata keçirilir. 2014-cü ildən Daxili Qoşunlara aid Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları Ali Hərbi Məktəbi fəaliyyətə başlayıb.

Qoşunların gizir və müddətdən artıq xidmət ediən hərbi qulluqçularla komplektləşdirilməsi əsasən həqiqi hərbi xidməti başa vurduqdan sonra xidmətini davam etdirməyə öhdəlik vermiş şəxslərin hesabına həyata keçirilir. Kiçik komandir və mütəxəssislərin hazırlanması 3 ay müddətində həyata keçirilir və kursları bitirdikdən sonra onlar xidmətlərini davam etdirmək üçün hərbi hissələrə göndərilirlər.

Daxili Qoşunların Türkiyə Respublikası, Çin Xalq Respublikası, Amerika Birləşmiş Ştatlarının və digər dövlətlərin müvafiq qurumları ilə əməkdaşlıq əlaqələri mövcuddur.

Tarixi

Daxili Qoşunlar 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə yaradılmışdır.

Qarabağ müharibəsində iştirak edən Daxili Qoşunların şəxsi heyətindən 510 nəfəri şəhid olmuş, 268 nəfər itkin düşmüş və 1166 nəfər yaralanmışdır. Göstərdikləri qəhrəmanlıq və igidliyə, eləcə də hərbi borclarının yerinə yetirilməsinə vicdanla yanaşdıqlarına görə Daxili Qoşunların 9 hərbi qulluqçusu (onlardan 8-i ölümündən sonra) Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına layiq görülmüş, 1738 nəfər müxtəlif dövlət mükafatları ilə təltif olunmuşdur. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 9 mart 1995-ci il tarixli fərmanı ilə Qoşunların Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda Ermənistanın hərbi təcavüzünə qarşı döyüşə başladığı gün-Martın 12-si "Daxili Qoşunlar Günü" elan edilmişdir.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002-ci il 11 mart tarixli fərmanları ilə "Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının Hərbi Hissəsinin Döyüş Bayrağı haqqında" Əsasnamə, "Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının Döyüş Bayrağının təsviri", "Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının emblemi haqqında" Əsasnamə və "Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının emblemi" təsdiq olunmuşdur.

İkinci Qarabağ müharibəsində Daxili Qoşunların yüzlərlə hərbi qulluqçusu da iştirak edib, onlardan 65 nəfəri şəhid olub, 347 nəfəri yaralanıb.[1]

Arsenalı

Nəqliyyat vasitələrinə gəldikdə isə arsenalda İsrail,ABŞ,Türkiyə,Azərbaycan,Rusiya,Almaniya istehsalı zirehli maşınlar mövcuddur.Əsas nəqliyyat vasitəsi İsrail istehsalı Ail Storm Sufa-3 və M-642 Ail-Abir zirehli maşınlarıdı.Bununla yanaşı arsenalda 60 ədəd ABŞ istehsalı Humvee,Türkiyə istehsalı Otokar Cobra,Rusiya istehsalı UAZ Scorpion,Almaniya istehsalı Mercedes-Benz G430 zirehli maşınları var.Həmçinin güc strukturları üçün nəzərdə tutulmuş Azərbaycan istehsalı yeni Gürzə patrol maşınıda Kommandoların sərəncamına veriləcək.

Fayl:Aze DQ Qırmızı Bereti.jpeg
Azərbaycan Daxili Qoşunlar XTD Parad keçidi zamanı

Bununla yanaşı Kommandoların əməliyyat imkanlarının artırılması üçün Daxili Qoşunların arsenalında olan müasir Mi-17-V1 helikopterlərindədə istifadə edir. Həmçinin xidməti at və itlərdə Kommandolar tərəfindən istifadə olunur.

Xüsusi təyinatlılar

Daxili Qoşunlarda əsasən Xüsusi təyinatlı dəstələrXüsusi Vasitələrin Tətbiqi Dəstəsi fəaliyyət göstərir.

Daxili Qoşunların Xüsusi Təyinatlılarının vahid adı Kommando-dur və hər bir hərbi hissənin ayrı xüsusi təyinatlı dəstəsi vardır. Məsəl üçün Kobra, Qartal, Şahin, Mübariz, Gürzə,Pələng, Əqrəb, Bəbir və s. xüsusi təyinatlı dəstələrin hamısı Kommando adı altında birləşdirilir.

Kommandoların əsas məqsədi daxili anti-terror əməliyyatları aparmaqdır.ABŞ istehsalı US M81 forması işlədən Kommandolar müasir Türkiyə istehsalı Bk-6 və ABŞ istehsalı PASGT zirehli dəbilqələrdəndə istifadə edirlər.Kommandoların rabitə cihazlarının 90%-dan çoxu Türkiyə və Birləşmiş Krallıq istehsalıdır.Geridə qalan hissəni isə ABŞ,Almaniya,Fransa və İtaliya istehsalı rabitə cihazları təmin edir.

Kommandoların silah arsenalı isə çox zəngindir.Avtomatları SSRİ istehsalı Ak-74,Akm,Ak-74U, Almaniya istehsalı Hk Mp5,G3,İsrail istehsalı IMI Tavor Tar-21,IMI Uzi,ABŞ istehsalı M-4,M-16 və Azərbaycan istehsalı Xəzri təşkil edir.Bununla yanaşı arsenalda SSRİ istehsalı PKM,ABŞ istehsalı M240 və İsrail istehsalı Neqev pulemyotlarıda mövcuddur.Snayperləri isə SSRİ istehsalı Dragunov SVD,SVU,Serbiya istehsalı M93 Cerna Strela,ABŞ istehsalı Remington Model 7000,Birləşmiş Krallıq istehsalı Accuracy İnternational Arctic Warfare,RPA Rangemaster,Türkiyə istehsalı JNG-90 Bora,KNT-308,Finlandiya istehsalı Sako TRG-42 və Almaniya istehsalı HK PSG1 təşkil edir.Bundan əlavə Kommandoların arsenalında Ags-30 qumbaraatanları və Rpg-7 raketləri mövcuddur.Həmçinin Kommandolar ABŞ istehsalı M72 və Rusiya istehsalı Kornet-E anti-tank raketləri təşkil edir.

Daxili Qoşunlar Komandanları

Daxili Qoşunların Komandanı birbaşa Daxili İşlər Nazirinə tabedir və onun müavinidir.

Adı Soyadı Şəkili Xidmət illəri Qeydlər
1
General-leytenant
Zakir Həsənov
2003–2013
2
General-leytenant
Şahin Məmmədov
Fayl:Şahin Məmmədov.jpg
2013 — indiyədək

İstinadlar

Xarici keçidlər

Həmçinin bax