Çılqıçı Ondar
| Çılqıçı Ondar | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 16 noyabr 1955 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 12 iyun 2020 (64 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | COVID-19 |
| Vətəndaşlığı | Rusiya Federasiyası |
| Milliyyəti | Tuva |
| Təhsili |
Moskva Ali Teatr Məktəbi Novosibirsk Ali İqtisad Məktəbi |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Mükafatları |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Çılqıçı Ondar və ya Çılqıçı Çımıt Dorju oğlu Ondar — (Tuva dilində: Чылгычы Чимит-Доржу оглу Ондар) (16 noyabr 1955, Çadan, Tuva Muxtar Vilayəti[d] – 12 iyun 2020, Tıva) – Tuva dramaturqu, III və IV çağırış Dövət Dumasının deputatı.[1]
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çılqıçı Ondar 16 noyabr 1955-ci ildə Dzun-Kemçik rayonunun Çadan şəhərində anadan olmuşdur. 1978-ci ildə B.V.Şukin adına Moskva Ali Teatr Məktəbini, Novosibirsk Ali İqtisad Məktəbini bitirmişdir.
Çilgiçi Ondar əmək fəaliyyətinə 1978-ci ildə Tuva Dövlət Musiqili Dram Teatrında aktyor kimi başlamışdır. O, müxtəlif illərdə teatrın ədəbi hissə müdiri, Qızıl Sov.İKP MK-nın təbliğat və təbliğat şöbəsinin müəllimi, "Tıvanın anaktarı" qəzeti redaksiyasının informasiya və idman şöbəsinin müdiri, Tuva MSSR Mədəniyyət nazirinin müavini, Tuva Respublikasının Mədəniyyət, kino və turizm nazirinin müavini, Sosial siyasəti üzrə dövlət müşaviri vəzifələrinə çalışmışdır.
14 oktyabr 2001-ci ildə 27 nömrəli Tuva bir mandatlı seçki dairəsində əlavə seçkilərdə III çağırış Dövlət Dumasının deputatı seçilmişdir (Rusiya Federasiyası Hesablama Palatasında işə başlayan N. I. Loktionovun yerinə). O, seçkidə 38.57% səs toplayaraq deputat seçilmiş, Vhif Rusiya fraksiyasına daxil olmuşdur. Dövlət Dumasının Səhiyyə və İdman Komitəsi rəhbərinin müavini seçilmişdir.[2]
2003-cü ildə Tıva Respublikasının 28 saylı Tıva bir mandatlı seçki dairəsində, IV çağırış Dövlət Dumasının deputatı seçilmişdir. Dövlət Dumasının Mədəniyyət Komitəsi sədrinin müavini kimi fəaliyyət göstərmişdir.
2009-cu ildən Qazaxıstandakı Rusiya səfirliyinin birinci katibi olaraq diplomatik işə göndərilmiş, eyni zamanda Astanadakı Rusiya ilə əməkdaşlıq təşkilarının sədr müavini vəzifəsində çalışmışıdr.
2012-ci ildən Tıva Respublikası Hökumətinin Xarici İqtisadi Əlaqələr Agent-liyinin direktoru təyin edilmişdir. 2017-ci ildən ömrünün sonuna kimi Tıva Respublikası V.Ş.Kok-oola adına Milli Teatrının direktor müavini vəzifəsində çalışmışdır.
Çılqıçı Ondar 12 iyun 2020-ci ildə Tuva Respublikasının Kızıl şəhərində koronavirus pandemiyasından vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çılqıçı Ondarın yaradıcılığı əsas etibarilə dramaturgiya ilə bağlıdır. Müəllifin “730 gün və gecə” (1980), “İntibah” (1985) dramları, “Qan izləri” (1989) faciəsi, “Qarışıq yem, şapqa və sevgi” (1989) vodevili, “Uğursuz xan” (1989) komediyası, “Şuravi” (2017), “Sadiq dost” pyesləri Tıva dramaturgiyasının dəyərli örnək¬lərindəndir. Onun dram əsərləri “Çalım-Xaya” (1988; 1994) və “Yarımçıq müharibə” (1995) kitablarında toplanmışdır. Çılqıçı Ondar nəsr yaradıcılığı ilə də məşğul olmuş, hekayə və povestlər yazmışdır. Bunların içərisində “Qalstuklu ayı” (1987) satirik hekayələr toplusu, “Son liman” (1994) və “Müsəlman batalyonu” (2015) povestləri daha çox diqqəti çəkir.
Mükafatlar və üzvlük[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rusiya Federasiyasının, və Tıva Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi adına layiq görülmüşdür. Tıva Respublikası Dövlət mükafatı laureatıdır. Tıva Yazıçılar Birliyi İdarə Heyətinin sədri, Rusiya Yazıçılar və Jurnalistlər Birliyinin üzvü olmuşdur.[3]
Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Драма «730 дней и ночей» (1980 г.)
- Драма «Возрождение» (1985 г.)
- Трагедия «Кровавые следы» (1989 г.)
- Водевиль «Комбикорм, шляпа и любовь» (1989 г.)
- Сатирическая комедия «Несостоявшаяся хан (кровяная колбаса)» (1990 г.)
- Повесть «Последняя пристань» (1994 г.)
- Сборник пьес «Чалым-Хая» (1988 г., 1994 г.)
- Сборник пьес «Незаконченная война» (1996 г.)
- Повесть «Мусульманский батальон» (2015 г.)
- Юмористические рассказы «Медведь с галстуком»(1987 г.)
- Пьеса «Шурави» (2017 г.)
- Пьеса « Верный друг»(2017 г.)
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Заболевший коронавирусом экс-депутат Госдумы умер в Туве". tayga.info.
- ↑ "Профайл на сайте Государственной думы". duma.gov.ru. 2011-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ "Национального театра Республики". theatre-tuva.ru. 2020-06-30 tarixində arxivləşdirilib.