İnformasiya texnologiyaları

İnformasiya texnologiyaları (ing. Information technologies) — informasiya ehtiyatlarından istifadə olunması proseslərinin ağırlığını azaltmaq, onların etibarlığını və operativliyini çoxaltmaq məqsədilə informasiyanın toplanması, emalı, saxlanması, ötürülməsini təmin edən və texnoloji zəncirdə birləşdirən metodlar, istehsal prosesləri və texniki-proqram vasitələri toplusu.

İnformasiya texnologiyaları dedikdə kompüter texnologiyaları başa düşülür. Kompüter üzrə mütəxəssislər İT mütəxəssisləri adlanırlar.

İnkişaf prinsipləri

İnformasiya texnologiyalarının üç əsas prinsip üzrə inkişaf edir:

• kompüterdə interaktiv rejimində iş;
• proqram məhsullarının qarşılıqlı əlaqələndirilməsi;
• proqramlaşmada həm verilənlərin, həm də məsələnin qoyuluşunun dəyişdirilməsi prosesinin çevikliyi.

İnformasiya texnologiyasının xüsusiyyətləri

• Emal obyekti verilənlərdir;
• Məqsəd informasiyanın alınmasıdır;
• Emal prosesinin vasitələri proqram və aparat təminatıdır;
• Verilənlərin emal prosesləri ardıcıl əməliyyatlara bölünür.

Tarixi

İnformasiya texnologiyalarının yaranması XX əsrin 60-cı illərinə təsadüf edir. Bu zaman ilk informasiya sistemləri yaradılmağa və təkmilləşməyə başlamışdır.

İnternetin inkişafı, yeni-yeni proqram və sistemlərin yaradılması, qloballaşma XX əsrin 90-cı illərindən İnformasiya texnologiyalarının inkişafının daha sürətlə getməsini göstərir.

İnformasiya texnologiyalarının inkişafı

İnformatika, eləcə də informasiya texnologiyaları elmi inkişaf etdikcə yeni-yeni elmi terminlər, anlayışlar da meydana gəlmiş və gündəlik həyata daxil olmuşdur. Bunlara misal olaraq: İnfokommunikasiya, informasiya infrastrukturu, informasiyalaşma, informasiya mühiti, informasiya cəmiyyəti, informasiya resursları və xidmətləri, bilik bazası, audio-video konfrans, telekonfrans, axtarış serverləri, relevant informasiya, spam, provayder, host, çat, meynfreym, LAN, WAN, XML, HTTP və s. göstərmək olar.

PHP, Perl, ASP, ASP.NET, Java və s. vasitəsilə veb-saytlar yaradılır. MySQL, Microsoft SQL Server, Oracle proqramları ilə verilənlər bazası (VB) və verilənlər bazasının İdarəetmə sistemləri, SQL, JDBC, EJB-QL vasitəsilə verilənlərin idarəsi yerinə yetirilir.

Mənbə

• R.M.Əliquliyev, Ə.Q.Əliyev. İqtisadi proseslərdə informasiya texnologiyaları. Bakı, Elm, 2002, 48 səh.
• Əlövsət Qaracaoğlu Əliyev. İnformasiya elminin tarixi, predmeti, məqsədi və onun cəmiyyətdəki rolu və vəzifələri. AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu

Xarici keçidlər

• BMT-nın İnformasiya Texnologiyalarına aid saytı
• CITFORUM
• İnformasiya Texnologiyalarına aid elmi sayt
• İnformasiya Texnologiyaları

Həmçinin bax

• İnformasiya texnologiyalarının yaranma tarixi
• İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu‎