İnya (hərf)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Alban əlifbası

Matenadaran MS 7117 versiyası

Sinay palimpsestləri versiyası
Noto Sans Caucasian Albanian fontunda
Səslənməsi/nʲ/
Rəqəm dəyəri70
Unicode ünvanıU+1053F
Alban əlifbası
𐔰
Alt
𐔱
Bet
𐔲
Gim
𐔳
Dat
𐔴
Eb
𐔵
Zarl
𐔶
Eyn
𐔷
Jil
𐔸
Tas
𐔹
Ça
𐔺
Yud
𐔻
Ja
𐔼
İrb
𐔽
Şa
𐔾
Lan
𐔿
İnya
𐕀
Xeyn
𐕁
Dyan
𐕂
Çar
𐕃
Djox
𐕄
K'ar
𐕅
Lyit
𐕆
Heyt
𐕇
Qay
𐕈
Aor
𐕉
Çoy
𐕊
Çi
𐕋
Çyay
𐕌
Maq
𐕍
Q'ar
𐕎
Nuts
𐕏
Cyay
𐕐
Şak
𐕑
Cayn
𐕒
On
𐕓
Tyay
𐕔
Fam
𐕕
Cay
𐕖
Çat
𐕗
Pen
𐕘
Ğeys
𐕙
Rat
𐕚
Seyk
𐕛
Veyz
𐕜
Tüyr
𐕝
Şoy
𐕞
Ün
𐕟
Çyau
𐕠
Tsayn
    𐕡
Yayd
𐕢
Püyr
𐕣
Küy
   

𐔿 (səslənməsi: /nʲ/; transkripsiyası: N', n') — Alban əlifbasının 16-cı hərfi. Matenadaran MS 7117 əlyazmasında hərfin adı erm. Ի՛նա (Ína) kimi verilmişdir. Tədqiqatçılar Jost Gippert və Wolfgang Schulzenin fikrincə bu hərfin adı qismən doğrudur və hərfin orijinal adı alb. 𐔼𐔿𐔰𐔼𐕆𐔴𐕚𐕒𐕡𐕎 (in'aihesun) 'barışmaq' sözünün kökündəki "İn'a" olmalıdır.[1] Fonetik olaraq dil-diş samiti olan 𐕎 hərfinin damaqlaşdırılmış formasıdır. Bu hərf əsasən alban dilinə alınma sözlərdə istifadə edilir.

Erməni tədqiqatçı Aşot Abramyan bu hərfi erməni əlifbasındakı ԻԽ hərfləri ilə izah etməyə çalışmış və "xe" səsini ifadə etdiyini irəli sürmüşdür.[2] Sergey Muravyev isə onun İrb hərfinin udlaqlaşmış versiyası olduğunu düşünürdü.[3] Rəqəm dəyəri 60-dır. Nümunələr[1]:

Alban yazısı Transkripsiyası Tərcüməsi Udi dilində
𐔴𐔿𐔼 en'i yeni ini

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 J. Gippert, W. Schulze, Z. Aleksidze, J.-P. Mahé — The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai, Brepols Publishers, ISBN 978-2-503-53116-8, 2008; 1-ci cild, səh. II-4–6
  2. Aşot Qareqinoviç Abramyan — Дешифровка надписей Кавказских агван Arxivləşdirilib 2023-07-03 at the Wayback Machine (Qafqaz albanlarının yazısının deşifri), Mitk, 1964, səh. 30
  3. Sergey Murayyev — Три этюда о кавказско-албанской письменности (Qafqaz albanlarının hərfləri haqda üç etüd), İber-Qafqaz dilçiliyinin məcmuəsi. cild. 8. Tbilisi: Metsniereba. 1981. səh. 258