İslam Kərimov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
İslam Kərimov
özb. Ислом Абдуғаниевич Каримов
İslam Kərimov (2015)
İslam Kərimov (2015)
bayraqÖzbəkistan Respublikasının
1-ci prezidenti		bayraq
24 mart 1990 — 2 sentyabr 2016
Baş nazir Şavkat Mirziyayev
Sələfi vəzifə təsis olunub
Xələfi Şavkat Mirziyayev
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Səmərqənd, Özbəkistan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi [1] (78 yaşında)
Vəfat yeri Daşkənd, Özbəkistan
Vəfat səbəbi beyin qansızması[d]
Dəfn yeri
  • Həzrət-Hızr məscidi[d]
Partiya
Uşaqları Gülnarə Kərimova
Lalə Kərimova
Elmi fəaliyyəti
Elmi dərəcəsi iqtisad elmləri namizədi[d]
İmzanın şəkli
fondkarimov.uz
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İslam Əbdülqəni oğlu Kərimov (özb. Islom Abdugʻaniyevich Karimov, Ислом Абдуғаниевич Каримов; 30 yanvar 1938[2][3][4][…], Səmərqənd[2] – 2 sentyabr 2016[5][2][3][…], Daşkənd[2]) — Özbəkistanın prezidenti (1990-2016). İki qızı var: Gülnarə və Lalə.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İslam Kərimov 1938-ci il yanvarın 30-da Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində anadan olub. Atası özbək, anası tacikdir. 1941-ci ildə uşaq evinə verilən İslam Kərimov bir ildən sonra yenidən ailəsinə qayıdır. Lakin 1945-ci ildə yenidən uşaq evinin əbədi qonağı olur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Daşkənddə Orta Asiya Politexnik institutuna qəbul olur. 1960-cı ildə Kərimov mühəndis-mexanik ixsisası ilə universitet təhsilini başa vurur.

Universiteti bitirdiyi il "Taşselmaş" zavodunda usta köməkçisi kimi işləməyə başlayır. 1961-1966-cı illərdə "Çkalov" adına Daşkənd aviasiya istehsalat birliyində mühəndis, konstruktor və aparıcı mühəndis-konstruktor işləyir.

1967-ci ildə o, Daşkənd institutunu bitirərək iqtisadçı ixtisasına yiyələnir. 1983-cü ildə onu Özbəkistan SSR-in maliyyə naziri təyin edirlər. 1986-cı ildə Özbək SSR Nazirlər Şurasının sədr müavini və respublikanın Dövlət Plan Komitəsinin sədri seçilir. 1986-cı ildə Özbək SSR Nazirlər Şurasının sədr müavini və respublikanın Dövlət Plan Komitəsinin sədri seçilir. 1986-1989 illərdə Kərimov Kommunist Partiyasının Kaşkadarinskaya vilayət komitəsinin birinci katibi işləyir. O, keçmiş SSRİ-də Özbəkistan Kommunist Partiyasının I katibi (1989-1991) olub. Onu prezident olaraq Özbəkistan SSR-in Ali Soverti 1990-cı ilin 24 martında seçmişdi. 1990-cı ildən ölkənin prezidenti idi. İslam Kərimov sovetlər dövrü ilə birlikdə Özbəkistana 28 il rəhbərlik etmişdir.

Ölümü[redaktə | mənbəni redaktə et]

İslam Kərimov avqustun 27-də qəfildən vəziyyəti pisləşmiş və xəstəxanaya yerləşdirilmişdir. Qızı Lola Kərimova atasının beyin qanaması keçirdiyini bildirmişdi. Bütün səylərə baxmayaraq, vəziyyəti yaxşılaşmayan İslam Kərimov 2 sentyabrda vəfat etmişdir. Onun ölümü ilə əlaqədar matəm elan olunmuş, bir çox dövlət və hökumət nümayəndələrinin iştirakı ilə təşkil olunan dəfn mərasimi ilə Səmərqənddə dəfn edilmişdir.

Xarici münasibətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

İslam Kərimovun xarici siyasəti izolasionist sayılır.[6]

=== Azərbaycanla münasibəti[mənbə göstərin] ===

İslam Kərimov siyasi fəaliyyəti dövründə yürütdüyü xarici siyasət kursunda isə Azərbaycan üçün maraqlı bir məqam daha diqqətçəkici olmuşdur. MDB-də yeganə ölkə idi ki, Ermənistanla heç bir iqtisadi, siyasi, mədəni münasibət qurmamışdır. Heç bir vaxt bir-birlərinə rəsmi səfər də etməmişdirlər. İndiyə qədər də Özbəkistanın İrəvanda Ermənistanın isə Daşkənddə səfirliyi fəaliyyət göstərmir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ ""Reuters": Özbəkistan prezidenti İslam Kərimov vəfat edib". 2016-09-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-03.
  2. ↑ 1 2 3 4 http://www.nytimes.com/2016/09/03/world/asia/uzbekistan-islam-karimov-obituary.html.
  3. ↑ 1 2 Islam Karimow // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  4. ↑ Islom (Islam) Abduganijevič Karimov // Proleksis enciklopedija (xorv.). 2009.
  5. ↑ https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2016/09/02/statement-president-death-president-islom-karimov-uzbekistan-0.
  6. ↑ Lillis, Joanna. "Uzbekistan: The Life and Legacy of Islam Karimov". EurasiaNet. 2016-09-02. İstifadə tarixi: 2016-09-06.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • İslam Kərimov. Yüksək mənəviyyat-yenilməz güc. "Oskar" NRM, Bakı, 168 səh.,2010.
Vikianbarın loqosu Vikianbarda İslam Kərimov ilə əlaqəli mediafayllar var.
Churchill template.png Siyasətçi ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=İslam_Kərimov&oldid=6132413"