İspaniya krallarının siyahısı

İspaniya kralı (isp. Rey de España) — XV əsrin sonu — XVI əsrin əvvəllərində Kastilya və Leon Krallığının Araqon Krallığı ilə birləşməsi ilə yaranan İspaniya Krallığının hökmdarlarının adı. İspaniya monarxlarının nömrələnməsi Kastiliya krallarının nömrələnməsini davam etdirir.

Orta əsrlərdə bütün İspaniyanın imperatoru titulundan istifadə olunurdu. Rəsmi olaraq İspaniya Kralı titulunu ilk alan II Filip oldu.

Siyahı

Trastamara sülaləsi

İzabella və Ferdinandın hökmranlığı altında Kastiliya və Araqon kral sülalələri vahid birləşmişdilər. Bütövlükdə İspaniyanın tarixşünaslığı bunu İspaniya Krallığının yaranması kimi şərh edir, amma əslində iki krallıq öz ayrı qurumları ilə əsrlər boyu davam etmişdir. Yalnız XVIII əsrin əvvəllərində Nueva Plantanın fərmanları ilə bu iki torpaq rəsmi olaraq vahid dövlətə birləşdirildi.

Portret	Adı	Həyat illəri	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	V və II Ferdinand Katolik isp. Fernando V & II	10 mart 1452 – 23 yanvar 1516	15 yanvar 1475 Kastiliya 20 yanvar 1479 Araqon	26 noyabr 1504 Kastiliya 23 yanvar 1516 Araqon	Araqon kralı və Valensiya II Ferdinand adı ilə; Kastiliya və Leon kralı V Ferdinand adı ilə. Araqonlu II Yuan və Yuanna Enrikesin oğulu
	I İzabella Katolik isp. Isabel I	22 aprel 1451 – 26 noyabr 1504	11 dekabr 1474 Kastiliya	26 noyabr 1504 Kastiliya	Kastiliya ve Leon kraliçası. Kastiliyalı II Yuan və Portuqaliyalı İzabellanın qızı
	I Yuanna Dəli isp. Juana I	6 noyabr 1479 – 12 aprel 1555	26 noyabr 1504 Kastiliya 23 yanvar 1516 Araqon	12 aprel 1555	Kastiliya və Leonun kraliçası; Araqon kraliçası. V Ferdinand və I İzabellanın qızı
	I Filipp Gözəl isp. Felipe I	22 iyul 1478 – 25 sentyabr 1506	27 iyun 1506 Kastiliya	25 sentyabr 1506 Kastiliya	Kastiliya kralı. I Yuannanın həyat yoldaşı

Habsburqlar sülaləsi

İspaniyada "Avstriyalı" (isp. Casa de Austria) kimi tanınır. I Yuanna və sonra oğlu I Karl altında Kastiliya və Araqonun iki taxtları nəhayət bir monarxın hakimiyyəti altında birləşdirildi. Monarxların ənənəvi nömrələnməsi Kastilya tacının nömrələnməsi ilə davam edir. Bundan əlavə, XII Alfonso bu adı olan İspan monarxlarından əvvəl Araqondan V Alfonso deyil, Kastiliyanın XI Alfonsodan sonra XII nömrəsini alır.

Portret	Adı	Həyat illəri	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	I Karl İmperator isp. Carlos I	24 fevral 1500 – 21 sentyabr 1558	14 mart 1516	16 yanvar 1556 (rədd edildi)	V Karl adı ilə Müqəddəs Roma İmperiyasının imperatoru. I Filipp və I Yuannanın oğlu
	II Filipp Ağlabatan isp. Felipe II	21 may 1527 – 13 sentyabr 1598	16 yanvar 1556	13 sentyabr 1598	I Filipp' adı ilə Portuqaliya kralı (1581–1598) '. I Karlın oğlu
	III Filipp Dindar isp. Felipe III	14 aprel 1578 – 31 mart 1621	13 sentyabr 1598	31 mart 1621	II Filipp' adı ilə Portuqaliya kralı (1598–1621). II Filippin oğlu
	IV Filipp Böyük isp. Felipe IV	8 aprel 1605 – 17 sentyabr 1665	31 mart 1621	17 sentyabr 1665	III Filipp' adı ilə Portuqaliya kralı (1621–1640). III Filippin oğlu
	II Karl Heyrətlənmiş isp. Carlos II	6 noyabr 1661 – 1 noyabr 1700	17 sentyabr 1665	1 noyabr 1700	IV Filippin oğlu
İspaniyanın varisliyi müharibəsi illərində Habsburqlardan İspan taxtına iddiaçı
	Avstriyalı Ershersoq Karl (III Karl) İmperator isp. Archiduque Carlos, (Carlos III)	1 oktyabr 1685 – 20 oktyabr 1740	12 sentyabr 1703	2 iyul 1715	Avstriyalı Ershersoq, və 1711-ci il 12 oktyabr tarixindən etibarən VI Karl adı altında Müqəddəs Roma İmperatoru. I Leopold imperatorun oğlu

II Karl 1700-cü ildə vəfat etdi. Öz iradəsi ilə, İspaniyanın Karl bacısının nəvəsi Mariya Terezanın nəvəsi, 16 yaşındakı Filipp, bütün İspan İmperatorluğunun varisi adını verdi. Bölünməmiş İspan əşyalarından hər hansı bir imtina ilə, İspaniyanın Vəliəhdi Filipin kiçik qardaşı Karl, Berri hersoqu və ya Avstriyalı Ershersoq Karl ilə birlikdə təklif ediləcəkdir.

Hər iki iddiaçı, Filipp və Karl, İspaniyanın taxtına qanuni hüquqa sahib idilər, çünki Filippin babası, Fransa kralı XIV Lui və Karlın atası Müqəddəs Roma İmperatoru I Leopold , Karl, Anna və Mariya Annanın xalaları idi. Filipp, Maria Annadan daha böyük olduğu üçün doğuş haqqını iddia etdi. Bununla birlikdə, IV Filipp, mirasın Habsburqun Avstriya xəttinə getməli olduğunu ifadə etdi və avstriyalılar, Filippin nənəsi Mariya Terezanın, evlilik müqaviləsinin bir hissəsi olaraq özü və nəsilləri üçün İspan taxtından imtina etdiyini iddia etdi. Fransızlar, bunun heç ödənilməyən cehizə söykəndiyini iddia edərək təkzib edildi.

Dofinin oğlunun hüquqları üçün danışdığı uzun bir məclis yığıncağından sonra Philipin taxtdan qalxacağı qərara alındı. Bunun ardınca İspan Ardıcılığı Müharibəsi baş verdi və Ershersoq Karl, V Filippdən fərqli olaraq, III Karl olaraq İspaniya Kralı elan edildi. Vyanada və 1706 və 1710-cu illərdə Madriddə də elan edildi. Karl, 1714-cü il müqaviləsində Raşttatın İspan taxtına iddiasından imtina etdi, ancaq İspaniya monarxının üslublarından daha sonra istifadəsinə icazə verildi. İspan taxtına qalxdı, lakin özü və nəsilləri üçün Fransa taxtına olan iddialarından imtina etmək məcburiyyətində qaldı.

Burbonlar sülaləsi

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	V Filipp	19 dekabr 1683	9 iyul 1746	16 noyabr 1700	14 yanvar 1724	Lüdovikin nəvəsi, Böyük Lüdovik Dofinin oğlu; 1724-cü ildə taxtaclıqdan rədd edildi
	Luis Manuel Fernandes de Portokarrero	8 yanvar 1635	14 sentyabr 1709	1 sentyabr 1701	17 yanvar 1703	V Filippin olmaması dövründə Krallığın General-qubernatoru
	I Luis	25 avqust 1707	31 avqust 1724	15 yanvar 1724	31 avqust 1724	V Filippin oğlu; I Luisin ölümü ilə atasının taxt-taca qayıtması arasında qısa ara var idi
Fətrət (31 avqust — 6 sentyabr 1724)
	V Filipp	19 dekabr 1683	9 iyul 1746	6 sentyabr 1724	9 iyul 1746	XIV Lüdovikin nəvəsi, Böyük Lüdovik Dofinin oğlu; I Luisin oğlunun ölümündən sonra taxta qayıtdı
	VI Ferdinand	23 sentyabr 1713	10 avqust 1759	9 iyul 1746	10 avqust 1759	Сын Филиппа V
	İzabella Farneze	25 oktyabr 1692	11 iyul 1766	10 avqust 1759	9 dekabr 1759	Karl III Karlın olmaması zamanı kraliça-regent
	III Karl	20 yanvar 1716	10 dekabr 1788	10 avqust 1759	14 dekabr 1788	Сын Филиппа V
	IV Karl	11 noyabr 1748	20 yanvar 1819	14 dekabr 1788	19 mart 1808	III Karlın oğlu; 1808-ci ildə taxt-tacdan imtina etmişdir (ilk dəfə)
	VII Ferdinand	14 oktyabr 1784	29 sentyabr 1833	19 mart 1808	6 may 1808	IV Karlın oğlu; 1808-ci ildə imtina edildi; İspaniyanın bir çoxu VII Ferdinandın imtina etməsini tanımadı, çünki bu məcburiyyət altında qərar qəbul edildi. 25 sentyabr 1808-ci ildə bir sıra xarici güclər tərəfindən İspaniyanın qanuni hökuməti kimi tanınan Ali Hökmdar Xunta quruldu; Ferdinandı kral olaraq tanımağa davam etdi.
	IV Karl	11 noyabr 1748	20 yanvar 1819	6 may 1808	6 may 1808	III Karlın oğlu; 1808-ci ildə imtina edildi (yenidən); IV Karl imtina etdikdən sonra, bir ay ərzində bir ara qarışıqlıq yaşandı, bu müddətdə Marşal İoahim Mürat krallığın vəziri və qubernator idi

Fətrət

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	İoahim Mürat	25 mart 1767	13 oktyabr 1815	6 may 1808	20 iyul 1808	İosif I Bonapartın ölkəyə gəlməsindən əvvəl İspaniyanın General-leytenantı; böyük hersoq Berq (1806–1808) və Neapol Kralı (1808–1815)

Bonapartlar sülaləsi

Bu sülalədən yeganə monarx, qardaşı I Napoleon tərəfindən IV Karl və VII Ferdinand ləğv edildikdən sonra təqdim edilmiş I idi. Istifadə edilən İosif, Allahın lütfü və Dövlət Konstitusiyası ilə İspaniya və Hindistan kralı idi. Həm də əvvəlki bütün monarxların adlarını daşıyır. Hökumət 25 sentyabr 1808-ci ildə quruldu, ancaq VII əsir Ferdinandı kral olaraq tanımağa davam etdi. Bu hökumət, Fransa ilə müharibə edərkən Böyük Britaniya və digər ölkələr tərəfindən İspaniya hökuməti tərəfindən diplomatik olaraq qanuni olaraq tanınıb.

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	İosif I Napoleon	7 yanvar 1768	28 iyul 1844	6 iyun 1808	11 dekabr 1813	Jozef, I Napoleonun qardaşı. Hər kəs onu kral kimi tanımırdı və Burbonlar bərpa edildikdən sonra qərarlarının əksəriyyəti etibarsız sayıldı.

Burbonlar sülaləsi

IV Karlın böyük oğlu taxta bərpa edildi.

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	VII Ferdinand	14 oktyabr 1784	29 sentyabr 1833	11 dekabr 1813	29 sentyabr 1833	IV Karlın oğlu; 1813-cü ildə taxta geri qayıtmışdır
	II İzabella	10 oktyabr 1830	9 aprel 1904	29 sentyabr 1833	30 sentyabr 1868	VII Ferdinandın qızı; İzabella devrildikdən sonra (1868), uzun bir fətrət (iki ildən çox) oldu, bu müddət ərzində hökumət yeni bir padşahın namizədliyi üçün xaricə baxdı.
	Böyük I Mariya Kristina	27 aprel 1806	27 aprel 1878	29 sentyabr 1833	12 oktyabr 1840	I Fransisin qızı, hər iki Siciliyanıın kralı; regent-kraliça, onun səlahiyyətinə Don Karlos tərəfindən etiraz edildi
	Baldomero Espartero	27 fevral 1793	8 yanvar 1879	12 oktyabr 1840	23 iyul 1843	II İzabellanın yaşı az olduqda onun regenti
	Fransisko de Asis Burbon	13 may 1822	17 aprel 1902	10 oktyabr 1846	30 sentyabr 1868	II İzabellanın əri, 1846-cı ildən İspaniyanın kralı

Fətrət

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	Fransisko Serrano	17 dekabr 1810	26 noyabr 1885	30 sentyabr 1868	2 yanvar 1871	İspaniyanın regenti (əvvəlcə — xaricdəki monarxın axtarışı zamanı; sonra — I Amadeya altında)

Savoyya sülaləsi

II İzabellanı devirən 1868-ci il İspan inqilabından sonra, 8 oktyabr 1868-ci ildən 1871-ci il yanvarın 2-dək Fransisko Serrano və Dominges başçılığı ilə Müvəqqəti Hökumət və Regency quruldu, yeni bir monarxın axtarışı davam edərkən.

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	I Amadey	30 may 1845	18 yanvar 1890	16 noyabr 1870	11 fevral 1873	İtaliya kralı II Viktor Emmanuelin oğlu; 1873-cü ildə rədd edildi

Fətrət: Birinci Respublika

• Birinci İspaniya Respublikası: 1873–1874

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	Kiçik Karlos VII Karl adı ilə	30 mart 1848	18 iyul 1909	3 oktyabr 1868	18 iyul 1909	1872-ci ildən 1876-cı ilə qədər Navarrens və Basklar ölkəsinin kralı sayılırdı

Burbonlar sülaləsi

Birinci İspaniya Cümhuriyyətinin qısa müddətdə mövcud olmasından (1873–1874) sonra monarxiyanın bərpası qərara alındı. Burbon sülaləsi, kraliça II İzabellanın oğlu XII Alfons yenidən taxta bərpa edildi.

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	Antonio Kanovas del Kastilo	8 fevral 1828	8 avqust 1897	31 dekabr 1874	14 yanvar 1875	Kral XIII Alfonsonun yoxluğu zamanı regentlik sədri
	XII Alfons	28 noyabr 1857	25 noyabr 1885	29 dekabr 1874	25 noyabr 1885	İzabella II və Fransisko de Asis de Burbonun oğlu; ölümündən sonra bir nizam quruldu, çünki tacın mirası Alphonse dulunun gözlədiyi doğmamış uşağın cinsindən asılı idi. Bir qız dünyaya gəlsəydi, mərhum kralın böyük qızı İnfanta Mariya Mersedes, varis olacaqdı. Kral XIII Alfonso tərəfindən anadan olduğu bir oğlan dünyaya gəldi.
	Kiçik II Mariya Kristina	21 iyul 1858	6 fevral 1929	25 noyabr 1885	17 may 1902	Karl Ferdinandın qızı, Avstriyalı ershersoq; XIII Alfonsonun az yaşlı vaxtında regent
	XIII Alfons	17 may 1886	28 fevral 1941	17 may 1886	14 aprel 1931	XII Alfonsun oğlu; 1931-ci ildə taxt-tacdan imtina etmişdir

Fətrət: İkinci respublika və Frankonun hakimiyyəti

• İkinci İspaniya Respublikası: 1931–1939
• Kaudilyo Fransisko Franko: 1939–1975

1947-ci ildə Franko monarxiyanın bərpa olunacağını elan etdi, lakin iddiaçı Barselonanın taxtını almasına icazə vermədi və ölümündən sonra tacın Barselonanın qubernatoru oğlu Xuan Karlosa verilməsini təmin etdi.

Fətrət (1975)

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	Alexandro Rodriqes de Valkarsel	25 dekabr 1917	22 noyabr 1976	20 noyabr 1975	22 noyabr 1975	İspaniya regenti

Burbonlar sülaləsi

Kaudilyo Fransisko Frankonun ölümündən sonra İspaniyada monarxiya bərpa edildi. Taxtı Barselona əyalətinin qubernatoru Juan oğlu və Kral XIII Alfonsonun nəvəsi I Xuan Karlos aldı.

Portret	Adı	Doğulma tarixi	Vəfat tarixi	Hökmranlığın başlanğıcı	Hökmranlığın sonu	Qeyd
	I Xuan Karlos	5 yanvar 1938	İndi sağdır	22 noyabr 1975	18 iyun 2014	XIII Alfonsun nəvəsi Qraf Barseloniyalı Xuanın oğlu; 2014-cü ildə taxt-tacdan imtina etmişdir.
	VI Filipp	30 yanvar 1968	İndi sağdır	19 iyun 2014	Нal-hazırda	I Xuan Karlosun oğlu

Genealoji cədvəllər

• 
• 

  İspan Habsburqları

• 

  İspan Burbonları