Əhməd Qəmərlinski
| Əhməd Qəmərlinski | |
|---|---|
| Doğum adı | Əhməd Məlikov |
| Digər adı | Əhməd Qəmərli |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (71 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Fəaliyyəti | aktyor |
| Mükafatları |
 |
Əhməd Qəmərlinski və ya Əhməd Qəmərli (doğum adı: Əhməd Haşım oğlu Məlikov; 9 may 1880, Bakı – 9 mart 1952, Bakı) — aktyor, Bakı kinostudiyasının artisti, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1940).
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əhməd Haşım oğlu Qəmərlinski (Məlikov) 1880-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur. İçərişəhərdə boya-başa çatan Əhməd Məlikov Sultanməcid Qənizadənin məktəbində təhsil almışdır. Səhnəyə ilk dəfə 1906-cı ildə Balaxanıda həvəskar aktyorların hazırladığı "Adı var, özü yox" (N.B.Vəzirov) tamaşasında çıxmış, həmçinin xalq mərasim, oyun və əyləncələrində fəal iştirak etmişdir. Sonralar "Nicat" cəmiyyətinin nəzdindəki teatr truppasının aktyoru kimi milli teatrın inkişafında xüssi xidmətləri olmuşdur.. 1908-ci ildən etibarən Azərbaycanın bir sıra kənd və rayonlarını gəzib, ən ucqar guşələrdə aktyor dostları ilə birlikdə çıxışlar etmişdir. O,Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti dövründə təşkil olunmuş (1919-cu il, 17 noyabr)Dövlət türk opera dram teatrında işləmişdir. 1924-cü ildən Bakı Azad Tənqid Təbliğ Teatrının aktyoru və rejissoru olmuşdur. Hüseyn Ərəblinski Qəmərli kəndindən qastroldan qayıdarkən dostuna Qəmərlinski təxəllüsünü təklif etmiş və Əhməd həyatının sonunadək bu familiyanı daşımışdır. Əhməd Qəmərlinski ədəbi yaradıcılıqla da məşğul olmuş, tarixi və müasir mövzuda yazdığı 12 əsərinin, demək olar ki, hamısı 1910–1920-ci illərdə H.Ərəblinski, S. Ruhulla və başqa görkəmli sənətkarlar tərəfindən tamaşaya qoyulmuşdur. Bunlardan "Cavanlar", "Tufan Kərbəla", "Rüstəm və Söhrab", "Məkri-zənən", 1920–1945-ci illərdə yazılmış "Eşq-məhəbbət", "Məktəb vodevili", "Ziyarət nəticəsi", "Maymaq" və s. kiçik həcmli pyeslərdə Əhməd Qəmərlinski ictimai həyatda baş verən mühüm problemlərə toxunmuşdur. Əməkdar incəsənət xadimi (27 aprel 1940) fəxri adına layiq görülmüşdür.
Əhməd Qəmərlinski 9 mart 1952-ci ildə vəfat etmişdir.
Filmoqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
- İsmət (film, 1934)
- Almaz (film, 1936) (tammetrajlı bədii film)-rol: kənd sovetinin sədri Balaoğlan
- Səbuhi (film, 1941)
- Sovqat (film, 1942)