Ənvər Altaylı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Ənvər Altaylı
Doğum tarixi 1944 və ya 1 noyabr 1944(1944-11-01) (79 yaş)
Doğum yeri
Təhsili
  • Ankara Universitetinin Hüquq bölməsi[d]
Fəaliyyəti hüquqşünas, reportyor, jurnalist

Ənvər Altaylı (1944 və ya 1 noyabr 1944, Ceyhan, Adana ili və ya Adana), sovetoloq və köhnə Türkiyə dövlət təhlükəsizlik orqanı işçisi. 1990-cı illərin əvvəllərində Sovetlər İttifaqının dağılması ilə yaranmış vəziyyətdə Orta Asiyada türk respublikalarının təşkil edilməsində iştirak etmişdir.[1]

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Özbək kökənli siyasi mühacir Şakir Altaylı ilə, sovet əsarətindən 1920-ci ildə qaçmış özbək kökənli müfti Əbdürrəhman Kavunçunun qızı Mələk Altaylının ailəsində dünyaya gəlmişdir.[1]

Təhsili[redaktə | mənbəni redaktə et]

1958–1961-ci illərdə Bursa İşiqlar Hərbi liseyində təhsil almışdır. Lakin Tələt Aydəmirin dövlət çevrilişinə cəhdi zamanı 1439 hərbi kursantla birlikdə həbs edildi. Bundan sonra 1963–1967-ci illərdə Ankara Universitetində hüquq təhsili almışdır. Həmçinin, sonralar Linz Universitetinin Şərqi Avropa bölməsində dil kursları keçmiş, Şərqi Avropa Universitetində və Köln Universitetində hüquq təhsili almışdır.[1]

Karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

1968-ci ildə MİT rəhbəri general Fuad Doğu tərəfindən MİT-ə sovetoloq olaraq işə götürülmüşdür. 1973-cü ilə qədər burada işləyən Ənvər Altaylı 1977–1980-ci illər arasında Hər Gün qəzetinin baş redaktoru olaraq çalışmışdır. 1991-ci ildə SSRİ-nin süqutundan sonra Orta Asiyada yeni yaranan türk respublikalarının təşkil edilməsində mühüm rol oynamışdır. Turqut Özal və Süleyman Dəmirəlin köməkçisi olmuşdur. 1986-cı ildən həm də Almaniya vətəndaşı olan Ənvər Altaylı son dövrlərdə daha çox Belfastda yaşayırdı. Burada Hüquqi Mübahisə və Sülh İnistitutunda professor Maykl Semple ilə işləyirdi.

Həbsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyədə dövlət çevrilişinə cəhddən sonra kütləvi həbslər zamanı həbs edilənlərdən biri də Ənvər Altaylıdır.[2]O, FETÖ-nun Orta Asiya qolunun rəhbəri Mustafa Özcan ilə əlaqədə olmaqda və ona FETÖ-nün Orta Asiyada təşkilatlanmasına kömək etməkdə ittiham olunurdu.[2]İstintaq zamanı Mustafa Özcanla tanışlıqlarının olmasını qəbul etsə də, FETÖ ilə heç bir əlaqəsinin olmamasını və onların dövlət çevrilişinə cəhd edəcəyini düşünmədiyini bildirmişdir.[2]

Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Əsir Türk ellərində 90 gün
  • Kommunist nəzəriyyələr və Sovet yayılma siyasəti

Həmçinin onun haqqında da İrfan Ülkü tərəfindən kitab yazılmışdır:[1]

  • İrfan Ülkü, Böyük Oyundakı Türk: Ənvər Altaylı (İlgi nəşrləri, 2008)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 3 4 İrfan Ülkü. Büyük Oyundaki Türk: Enver Altaylı. İstanbul: İlgi Yayınları (2008)
  2. 1 2 3 Eski Arxivləşdirilib 2018-03-19 at the Wayback Machine MİT Arxivləşdirilib 2022-07-29 at the Wayback Machine’çi Enver Altaylı Arxivləşdirilib 2022-09-02 at the Wayback Machine’yı da "damat yöntemi" ile…

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]