Abaşiri həbsxanası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Abaşiri həbsxanası
Yeri Abaşiri, Hokkaydo, Yaponiya
Koordinatları 44°00′59″ şm. e. 144°13′51″ ş. u.
Cari status funksional
Açılma tarixi 1890
İdarə edən Ədliyyə Nazirliyi (Yaponiya)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Abaşiri həbsxanası (yaponca: 網走刑務所, Hepbörn: Abashiri Keimusho?)Hokkaydo prefekturasının Abaşiri şəhərində, 1890-cı ildə açılan və burada yerləşən həbsxanadır. Yaponiyanın ən şimal həbsxanası Abaşiri çayının yaxınlığında və Tento dağının şərqində yerləşir. On ildən az cəza alan məhkumlar orada saxlanılırdı.[1] Həbsxananın qədim hissələri 1983-cü ildə Tento dağının ətəyinə köçürüldü və burada ölkənin yeganə həbsxana muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1890-cı ilin aprelində Meici hökuməti təcrid olunmuş Abaşiri kəndinə 1000-dən çox siyasi məhbus göndərdi və onları daha cənuba bağlayan bağlayan yollar çəkməyə məcbur etdi.[2] Abaşiri həbsxanası daha sonra özünün yetərli əkinçilik sahəsi olan həbsxana olmağı ilə tanındı və Yaponiyadakı digər başqa həbsxanalara nümunə göstərildi.[2][3]

Həbsxananın çox hissəsi 1909-cu ildə baş verən yanğın zamanı yanmış, lakin 1912-ci ildə yenidən qurulmuşdur. 1922-ci ildə indiki adını aldı. 1984-cü ildə həbsxana müasir dəmir-beton kompleksinə köçdü.[2]

1965-ci ildə çəkilən Abaşiri həbsxanası filmi səbəbiylə həbsxana məşhur turistik məkana çevrildi. Həbsxana həm də məhkumları tərəfindən hazırlanan oyma taxta – nipopo (ニポポ?) gəlincikləri ilə məşhurdur.[4]

Muzey[redaktə | mənbəni redaktə et]

Abaşiri Həbsxana Muzeyindəki mühüm mədəni mülklərdəndən biri olan orijinal həbsxana evinin içi.

1983-cü ildə həbsxananın köhnə hissələri Tento dağının ətəyindəki bazasına köçürülür və Abaşiri Həbsxana Muzeyi (博物館網走監獄?) kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır. Bu, ölkədəki yeganə həbsxana muzeyidir.[2] Muzeydə məhbusların iş, yaşam tərzini, onlara tətbiq edilən cəza və işgəncələri, həbsxananın gözətçi və işçilərinin həyatını əyani şəkildə görmək mümkündür. 2016-cı ildə muzeydə qorunan binalardan səkkizi Mədəniyyət İşləri Agentliyi tərəfindən Əhəmiyyətli Mədəni Mülkiyyət,[3][4] üçü isə Maddi Mədəni Mülkiyyət olaraq təyin edilmişdir.

Tanınmış məhkumları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Yoşie Şiratori, Abaşiri həbsxanasından qaça bilmiş yeganə şəxs[5]
  • Kyuiçi Tokuda, 1934–1940-cı illərdə Abaşiridə həbsdə olan siyasətçi[6][7]
  • Kentzi Miyomoto, siyasətçi[7]
  • Branko Vukeliç, Yuqoslaviya casusu[8]
  • Şusuke Nomura, aktivist
  • Corc Abe, yazıçı və keçmiş yakuza
  • Kozo Mino, keçmiş yakuza
  • Hajime İto, Abaşiri Banqaiçi romanının müəllifi, roman əsasında iki film çəkildi, ikincisi Abaşiri həbsxanası filmi idi.

Yoşie Şiratori[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yoşie Şiratori 4 dəfə həbsxanadan qaçması ilə məşhurdur. O, 1944-cü ildə 3-cü dəfə Abaşiri həbsxənasından qaçmışdır. O, qandallarını və hücrə qapısındakı yoxlama çuxurunu miso şorbası ilə paslandıraraq zəiflətmiş və damdan qaça bilmişdir. Onun qaçışını əyani göstərən maket həbsxana muzeyində sərgilənir.[9]

Bədii ədəbiyyatda[redaktə | mənbəni redaktə et]

1965-ci ildə çəkilən Abaşiri Həbsxanası filmi, həbsxananın yer aldığı məşhur yakuza film serialını ərsəyə gətirdi.

2012-ci il video oyunu Yakuza 5-dəki qəhrəmanlardan biri Taiqa Saejima Abaşiri həbsxanasından qaçır.

Qara siyahı televiziya serialının 2014-cü il bölümü olan "Mako Tanida" da bölümün titullu yakuza müdiri Abaşiri həbsxanasından qaçır.

2014-cü il Manqa seriyası Golden Kamuy, Abaşiri həbsxanasını süjetdə əsas məntəqələrdən biri kimi təqdim edir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Inmates in Hokkaido raise beef cattle to learn about value of life". The Japan Times. 2015-06-23. 2015-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  2. 1 2 3 4 "Abashiri astounds with its ice and convict connections". The Japan Times. 2013-03-24. 2013-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  3. 1 2 "道内の文化財を訪ねて 旧網走監獄 静かに光差す舎房 /北海道" (Japanese). Mainichi Shimbun. 2016-06-12. 2018-03-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  4. 1 2 "国の重要文化財指定へ!事務局長に聞く「博物館網走監獄」の楽しみ方" (Japanese). Hokkaido Relations, Inc. 2015-12-29. 2016-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  5. Schreiber, Mark. "News outlets quick to fall in love with prison break coverage". The Japan Times. 2018-05-05. 2020-11-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  6. Mitchell, Richard H. Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan. University of Hawaii Press. 1992. səh. 93. ISBN 978-0-8248-1410-6. 2022-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  7. 1 2 Ishikawa, Machiko. "Writing the Sense of Loss in the Inner Self: A Narrative of Nakagami Kenji and Nagayama Norioin Late 1960s Tokyo" (PDF). Australian National University. səh. 5. 2022-03-20 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  8. Simonović, B. "Pol i Hiroši, braća po ocu Ličaninu" (Bosnian). Vesti. 2016-04-26. 2020-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  9. Sevinc Nur. "Yaponiyada yeganə həbsxana muzeyi" (az.). 25 May 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2021.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]