Akaki Çxenkeli

Akaki Çxenkeli
Akaki Çxenkeli
	gürc. აკაკი ჩხენკელი
Xüsusi Cənubi Qafqaz Komitəsi daxili işlər komissarı
	22 mart, 1917 – 24 noyabr, 1917
Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikası baş naziri
	9 aprel 1918 – 26 may 1918
Prezident	Nikolay Çxeidze
Gürcüstan Demokratik Respublikası daxili işlər naziri
	26 may 1918 – noyabr 1918
Prezident	Noe Ramişvili
Sonrakı	Yevgeni Qeqeçkori
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	19 may 1874
Vəfat tarixi	5 yanvar 1959 (84 yaşında)
Vəfat yeri	Paris;
Partiya	Gürcüstan Sosial Demokrat Partiyası;
Təhsili	Leypsiq Universiteti;
Fəaliyyəti	publisist, diplomat, siyasətçi, vəkil
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Akaki Çxenkeli (19 may 1874^[1] – 5 yanvar 1959^[1], Paris^[2]) — Gürcü marksist dövlət xadimi, Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasını yeganə baş naziri.

Həyatı və fəaliyyəti

1874-cü ildə Tiflis quberniyasının Xoni şəhərində, əsilzadə ailəsində doğulmuşdur. Kiyev Universiteti, Berlin Universitetində və Londonda təhsil almışdır. Hüquqçu və ədəbiyyatçı idi. 1898-ci ildə sosial demokratiya hərəkatına qoşuldu və 1903-cü ildə menşevik oldu. Rusiyada 1905-1907-ci illər inqilabında iştirak etmiş və həbs olunmuşdur. Rusiya imperiyası IV Dövlət Dumasına Batum oblastından, Qars oblastından və Suxumi diyarından seçilmişdir.

Fevral inqilabından sonra

Fevral burjua-demokratik inqilabından sonra Xüsusi Cənubi Qafqaz Komitəsi elan edilmiş, Akaki Çxenkeli də qurumun daxili işlər komissarı olmuşdur. Trabzon sülh konfransında Gürcü deleqasiyasına liderlik edən Çxenkeli 9 apreldə seymin, daha sonra isə Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasının hökumət başçısı və xarici işlər naziri olmuşdur. Gürcüstan Demokratik Respublikası elan ediləndən sonra isə daxili işlər nazirliyinə gətirilmiş, 1919-cu ildə deputat olmuşdur. 1921-ci ilin yanvarı Parisdə səfir olan Çxenkeli Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikasının elan edilməsindən sonra bir daha Gürcüstana qayıtmamışdır. 1959-cu ildə, Parisdə vəfat edib.

Ailəsi

24 iyul 1880-ci ildə Suxumidə Makrine Turkia ilə evlənmişdir. 1 iyul 1905-ci ildə oğlu Aleksi (1904–1985) doğulmuşdur. Uşka Çxenkeli və Kita Çxenkelinin böyük qardaşıdır. 2005-ci ildə nəvələri Tamara və Qivi Mixail Saakaşvilidən ölkələrinə qayıtmaq üçün icazə istəmişdilər.^[3]

Mükafatları

Fransanın "Ləyaqətə görə" hərbi ordeni ilə mükafatlandırılmışdır.

İstinadlar

↑ ¹ ² ³ ⁴ საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი (gürc.). 2001.
↑ ¹ ² Catalog of the German National Library (alm.).
↑ "Géorgie et France : Akaki Tchenkéli (1874-1959), homme d'Etat transcaucasien". 2016-11-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-12-25.

[_65947cb2445d6eae-1] ¹ ² ³ ⁴ საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი (gürc.). 2001.

[_c416cd535a513aef-2] ¹ ² Catalog of the German National Library (alm.).

[3] "Géorgie et France : Akaki Tchenkéli (1874-1959), homme d'Etat transcaucasien". 2016-11-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-12-25.

[1]

[2]

[3]