Alxan-Yurd cümə məscidi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Məhəməd Bəşir Hacı Arsunkayev adına Alxan-Yurd cümə məscidi
çeç. Iалхан-Юрт маьждиг Мохьмад-Башир-хьажин цӀарах дина
Alxan-Yurd cümə məscidinin xarici görünüşü
Alxan-Yurd cümə məscidinin xarici görünüşü
Xəritə
43°13′11″ şm. e. 45°33′47″ ş. u.
Ölkə Rusiya Rusiya
Çeçenistan
Status fəaliyyət göstərir
Rayon Urus-Martan rayonu
Yerləşir Alxan-Yurd kəndi
Layihə müəllifi Balaudi Maqomadov
Tikilmə tarixi 1909-2012
Üslubu İslam memarlığı
Minarələri 1
Günbəzləri 3
Material ağ daş

Məhəməd Bəşir Hacı Arsunkayev adına Alxan-Yurd cümə məscidi (çeç. Iалхан-Юрт маьждиг Мохьмад-Башир-хьажин цӀарах дина) — Çeçenistan Respublikası Urus-Martan rayonu, Alxan-Yurd kəndində yerləşən Qafqaz magistral yolunun yaxınlığında tikilmiş, kəndin ən böyük Cümə məscidi. Məscid Çeçenistan Respublikasının ilk müftisi Məhəməd Bəşir Hacı Arsunkayevin adını daşıyır.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1883-cü ildə Alxan-Yurt kəndində əsas Cümə məscidi olan 7 məscid və 6 məhəllə məscidi fəaliyyət göstərirdi.[1]. Lakin Sovet hakimiyyəti illərində bütün məscidlər bağlanmış və yaxud dağıdılmışdı.

Alxan-Yurd cümə məscidi alim və ilahiyyatçı Məhəməd Bəşir Hacı Arsunkayevin adını daşıyır. Maqomed-Bəşir-Hacı Çeçenistan Respublikasının ilk müftisi olmuşdur.

Tikintisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müsəlman ziyarətgahının inşası layihəsinin müəllifi Qroznı şəhərinin baş arxitektoru Balaudi Maqomadov olub. Məscidin inşasına 2008-ci ildə başlanmışdır. Lakin 2009-cu ildə çeçen iş adamı Adam Albakovun məscidin inşasına maliyyə dəstəyi göstərməsi ilə işlər daha da canlanmışdır.[2]

Məscidin inşasında neft sənayeçisi Mixail Qutseriyev böyük köməklik göstərmişdir. Məşhur iş adamları Guri Muzayev və Vaxa Ağayev də məscidin inşasında fəal iştirak ediblər. Məsciddə eyni vaxtda iki mindən çox adam namaz qıla bilər. Məscid üç mərtəbədən ibarətdir. Qübbələrin forması şərq memarlığına bənzəsə də, qədim zamanlardan Çeçenistanda böyük komplekslərin inşasında istifadə edilmişdir. Məscidin tikintisi üçün bütün texniki avadanlıqlar xaricdən - Almaniya, İtaliya, İspaniyaYunanıstandan gətirilmişdir.[3]

Məscidin inşasına Çeçenistan, Dağıstan, İnquşetiyaRusiyanın digər bölgələrindən ustalar cəlb olunmuşdu. Dekorasiya açıq qəhvəyi rəngli "Dağıstan daşı" ilə hazırlanıb ki, bu da məscidin görünüşünə xüsusi lütf verir. Dam xüsusi bir texnologiya ilə, Finlandiya kompozit materialından hazırlanmışdır.

Birinci mərtəbədə 400-ə qədər şagirdin İslamın əsaslarını öyrənəcəyi mədrəsə yerləşir. Oğlan və qızlar üçün ayrı otaqlar mövcuddur. Həmçinin tələbələr üçün ayrıca namaz otağı da vardır. Mədərəsədə oxuyan şagirdlər geyim və dərs ləvazimatı ilə məscidin hesabına təmin olunurlar.[4][5]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Список населенных мест Терской области : По сведениям к 1 янв. 1883 г.. - Владикавказ, 1885". 2017-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-09.
  2. "Мечеть в селе Алхан-Юрт стала украшением Чеченской Республики | Информационное агентство "Грозный-Информ"". www.grozny-inform.ru (rus). 2020-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-17.
  3. "Мечеть в селе Алхан-Юрт стала украшением Чеченской Республики". grozniy.bezformata.com. 2020-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-17.
  4. "В Чечне открылась новая мечеть". ANSAR.RU (rus). 2020-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-17.
  5. Магомед Алимов. "Мечеть в чеченском стиле". ИА Чечня Сегодня (rus). 2020-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-17.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]