Azərbaycanda tennis

Tennis Azərbaycan üçün yad idman növü olmayıb. Azərbaycana tennisi neft mədənlərində işləyən almanlar və ingilislər gətiriblər. Belə ki, Bakıda ilk dəfə tennis kortu 1907-ci ildə Suraxanıda neft milyonçusu Nobelin bağında qurulub. Bu fakta əsasən də Azərbaycanda tennisin tarixi 1907-ci ildən hesablanır.

Tarixi və inkişafı

İllər ötdükcə Azərbaycanda tennislə məşğul olanalrın sayı artmağa başladı və nəticədə çempionat oyunlarına start verildi. Tennis üzrə ilk Azərbaycan çempionatı 1927-ci ildə keçirilib. İlk Azərbaycan çempionları kişilər arasında P. Mostman, qadınlar arasında isə A. Buravseva olublar.

1928-ci ildə Azərbaycanın tennis üzrə yığma komandası ilk dəfə beynəlxalq yarışlara qatılıb. Birinci Zaqafqaziya Spartakiadasında iştirak edən Azərbaycan komandası, gümüş medala sahib çıxa bilmişdir.

1950–80-ci illəri Azərbaycan tennisinin ən uğurlu dövrü kimi qeyd eləmək olar. Həmin vaxtlarda bir çox qadın və kişi tennisçilər öz oyunları ilə hamının sevimlisinə çevrilmiş, adlarını Azərbaycan tennis tarixinə qızıl hərflər ilə yaza bilmişdirlər.

Qadın tennisçilər arasında ən görkəmli idman ustaları Ağaleva, Boqod, Mantaşeva, Smetenko, Sorokina, İvanova, Fərəcova, o cümlədən beynəlxalq idman ustası Biryukovanı misal gətirmək olar. Kişi tennisçilər arasında isə Spiridonov, S. Mirzə, Danilov, R. Əhmərov, Zinin, İvaşınov və əməkdar idman ustası Lixaçovu fərqləndirmək mümkündür.

Bu tennisçilər arasında xüsusi ilə Lixaçovu qeyd etmək lazımdır. 33 il Azərbaycan uğrunda yarışan Sergey Lixaçov, 1957-ci ildə Azərbaycan Çempionu olub və 17 il ardıcıl bu titulu heç kimə verməyib. O, 8 dəfə SSRİ Xalqlarının Spartakiadasında iştirak etməklə rekorda imza atıb.

Lixaçov möhtəşəm oyunu ilə hətta 1958–1974-cü illər ərzində dünya tennisçilər arasında TOP 10-a belə daxil ola bilib. Bundan başqa onu cüt oyunlarının "kralı" adlandırırdılar. Qadınlar arasında isə Biryukova ən az Lixaçov qədər məşhurdur. Belə ki, gözəl oyunu ilə dəfələrlə Azərbaycan çempionu olan Biryukova, hətta 1968-ci ildə SSRİ idman ustası adına da layiq görülmüşdür. 1970-ci ildə SSRİ çempionu, 1971-ci ildə isə Novaşınskaya ilə birlikdə Moskva Açıq turnirinin cütlüklərdə qalibi olub. Həmçinin 1971-ci ildə Macarıstan, Polşa və Çexoslovakiyanın iştirakı ilə keçirilən beynəlxalq turnirin qalibi olduqdan sonra Beynəlxalq idman ustası adına layiq görülmüşdür.

Bu dövrlərdə Azərbaycan tennisində baş verən hadisələrin və müsbət irəliləyişlərin fonunda tennis federasiyasının yaradılması zəruri olmuşdur. Uzun illər əldə olunan nəticələr bu istəyi həyata keçirmək üçün gözəl zəmin yaratmışdır. Nəhayət, 1968-ci ildə Azərbaycan SSRİ-nin Tennis Federasiyası yaradıldı.

Müstəqillikdən sonra

Azərbaycan tennis tarixinin ən uğurlu vaxtlarından danışarkən, bütün bunların Azərbaycanın SSRİ-nin tərkibində olarkən baş verdiyini də qeyd etmək lazımdır. 1991-ci ilə qədər SSRİ-nin tərkibində olan Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra da tennis ənənəsinə uyğun olaraq, bu idman növünə diqqət ayırmağa çalışdı, amma təəsüf ki, müstəqillik dövrünün ilk vaxtlarında əvvəlki uğurları qazanmaq xeyli çətinləşmişdi. Belə ki, 1991-ci ildə Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra ölkədə baş verən siyasi qarşıdurmalar səbəbindən tennisdə də 3–4 illik durğunluq yaşandı.

Nəhayət, 1995-ci il iyunun 25-də müstəqil Azərbaycanda ilk dəfə Azərbaycan Tennis Federasiyası yaradıldı. Tennis Federasiyasına 2004-cü ildən Oqtay Əsədov rəhbərlik edir.

Tennis Federasiyası yaradıldıqdan sonra əvvəlki nüfuzunu qaytarmaq üçün bir sıra layihələr keçirməyə başladı. O, cümlədən Azərbaycan tennisçiləri yenidən beynəlxalq turnirlərdə öz iştiraklarını bərpa etdilər. Bunun məntiqi nəticəsi kimi 1996-cı ildə ilk dəfə müstəqil Azərbaycan Respublikası Türkiyədə keçirilən Beynəlxalq "Devis Kuboku" uğrunda yarışlarda iştirak etdi. Yığmanı Borisov, Zarubin, Eyvazov və Qafarov təmsil etmişdirlər.

XXI əsr Azərbaycan tennisi

2003-cü ildə Latviyanın Yurmala şəhərində keçirilən Devis Kubokunun Avropa/Afrika zonası üzrə 3-cü qrupda mübarizə aparan Azərbaycan yığması, 8 komanda arasında 4-cü yeri tutaraq, müstəqillik tarixinin ilk ən uğurlu nəticəsini əldə etmişdirlər.

2005-ci ildən etibarən Azərbaycan millisi Avropa/Afrika zonasının 4-cü qrupunda mübarizə aparır. Həmin ildə keçirilən yarışda millinin şərəfini Emin Ağayev, Fərid Şirinov, Fəxrəddin Şirinov, Ramin Hacıyev və Tələt Rəhimov qoruyub.

2006-cı ildən Azərbaycanının xanım tennisçiləri Federasiya Kuboku yarışlarında da iştirak edirlər. Həmin il Türkiyənin Antalya şəhərində keçirilən turnirdə Elina Həsənova, Sevil Əliyeva və Səyyarə Məmmədova iştirak ediblər.

2009-cu ildən Azərbaycanda beynəlxalq turnirlər mütamadi olaraq, aparılır. 2011-ci ildə ilk dəfə Cənubi Qafqazda WTA seriyalı turnir də (Baku Cup) məhz Bakıda keçirilmişdir.

Mənbə

• Tennisinfo.az saytı

Həmçinin bax

• Azərbaycan Tennis Federasiyası
• Azərbaycan Devis Kuboku komandası

Xarici keçidlər

• Kişi peşəkar tennisi
• Qadın Tennis Assosiasiyası
• Tennisi buradan izləyin Arxivləşdirilib 2012-03-01 at the Wayback Machine