Bakı kitabxanaları
Bakıdakı Kitabxanalar—Bakı Azərbaycanın paytaxtı və ən böyük şəhəridir.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bakıda ilk kütləvi kitabxana 1894-cü ilin avqustunda Bakı qubernatoru Qorçakovun icazəsi ilə açılmış Nəriman Nərimanovun Afina kitabxanası olmuşdur. Kitabxana 1896-cı ildə bağlanmışdır.[1][2]
Prezident Kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşləri üzrə Prezident Kitabxanası (azərb. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Prezident Kitabxanası) 2003-cü ildə Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə iki şəhər kitabxanasının fondlarının birləşdirilməsi nəticəsində yaradılmışdır: Mərkəzi Kitabxana. Şəhər Kitabxanası və Prezident Administrasiyasının Ümumi Xidmət Bölməsi Kitabxanası.[3][4]
Kitabxana Azərbaycan Prezidentinin 22 iyun 2009-cu il tarixli fərmanına əsasən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi statusu almışdır[5].
Milli Kitabxana[redaktə | mənbəni redaktə et]
M. F. Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası (azərb. Azərbaycan Milli Kitabxanası) 23 may 1923-cü ildə yaradılmışdır. 1939-cu ildə kitabxanaya Azərbaycan maarifçisi Mirzə Fətəli Axundovun adı verilmişdir.
2005-ci ildə Azərbaycan Nazirlər Kabinetinin Sərəncamı ilə kitabxana "Milli Kitabxana" statusu almışdır.
Elə həmin il Milli Kitabxana Avropa Milli Kitabxanaçılar Konfransının (CENL) beynəlxalq təşkilatına üzv oldu".[6]
Mərkəzi Şəhər Kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mərkəzi Şəhər Kitabxanası (azərb. Mirzə Ələkbər Sabir adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanası) Azərbaycan İstehlak Cəmiyyəti İttifaqının mədəniyyət və maarif şöbəsinin 1918-ci ildə qəbul etdiyi qərarına əsasən 1919-cu ilin martında açılmışdır.[7]
1941-ci ildə Mərkəzi Şəhər Kitabxanasında ilk biblioqrafik şöbə yaradılmışdır.[8]
Respublika Gənclər Kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanası (azərb. Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanası) 1928-ci ildə yaradılmışdır.[9]
- 1937-ci ildən kitabxana Azərbaycan dramaturqunun şərəfinə Cəfər Cabbarlı Kitabxanası adlanır.[10]
- 1976-cı ildə kitabxanaya Respublika Gənclər Kitabxanası statusu verilmişdir.
Azərbaycan gözdən əlillər üçün kitabxana[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan Gözdən Əlillər Kitabxanası (azərb. Respublika Gözdənəlillər Kitabxanası) 1981-ci ildə Azərbaycan Respublikası Korlar Cəmiyyəti Mərkəzi İdarəsi Rəyasət Heyətinin 23 may 1980-ci il tarixli 11 nömrəli fərmanı ilə yaradılmışdır. Respublika Mərkəzi Kitabxanasının yaradılması haqqında sərəncam verilmişdir.
1994-cü ilin yanvarında kitabxana Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyinə verilmişdir.
Kitabxana Brayl əlifbası ilə çap edilmiş kitablar, eləcə də audio-kitablar əsasında yaradılmışdır.[11]
BDU-nun Elmi Kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Bakı Dövlət Universitetinin Elmi kitabxanası 1919-cu ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin təşəbbüsü ilə açılmışdır.[12]
- Xalq Komissarları Sovetinin sərəncamına əsasən 1920–1922-ci illərdə müxtəlif idarə və təşkilatlardan kitablar kitabxanaya verilirdi.
- Azərbaycan Təhsil Nazirliyinin 1971-ci il 131 saylı qərarına əsasən BDU-nun Elmi kitabxanası elmi-metodiki mərkəzə çevrildi ki, onun da əsas məqsədi respublikanın təhsil müəssisələrinin kitabxanalarının işini tənzimləməkdir.
- 1998-ci ildən Açıq Cəmiyyət İnstitutu ilə əməkdaşlıq həyata keçirilir.[13]
AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
- AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanası 1923-cü ildə "Azərbaycanı Tədqiqat və Tədqiqatlar Cəmiyyəti"nin dəstəyi ilə yaradılmışdır. Elmi Kitabxananın əsasını 4 noyabr 1923-cü ildə yaradılmış "Biblioqrafiya Bürosu" təşkil etmişdir.[14]
- 1925-ci ildə "Azərbaycanı Tədqiqat və Tədqiqat Cəmiyyəti" Mərkəzi Şurasının iclasında Elmi Kitabxana ilə Biblioqrafiya Bürosunun birləşdirilməsi qərara alındı. Sədri Hənəfi Zeynallı olmaqla Kitabxana-Biblioqrafiya Bürosu yaradıldı.
- 1963–1984-cü illərdə AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanası Baş Kitabxana adlanır. 1984-cü ildən kitabxana Mərkəzi Elmi Kitabxana adlanır.
- Azərbaycan Prezidentinin 4 yanvar 2003-cü il tarixli "Milli Elmlər Akademiyasının statusu haqqında" fərmanı ilə 5-ci maddənin 54-cü bəndi ilə Mərkəzi Elmi Kitabxanaya elmi müəssisə statusu verilmişdir.
- 1993-cü ildə AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanası Beynəlxalq Kitabxana Assosiasiyaları Federasiyasına (İFLA) üzv olub.
- 2012-ci ildə AMEA Milli Kitabxanası Avropa Şurası yanında Elmi Kitabxanalar Assosiasiyasının bərabərhüquqlu üzvlərindən biri olmuşdur[15]
Parlament Kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Azərbaycan Parlament Kitabxanası 1997-ci ildə yaradılmışdır. Kitabxana Türkiyə Böyük Millət Məclisinin dəstəyi ilə yaradılmışdır[16].
- 2000-ci ildə MDB ölkələrinin parlament kitabxanaları arasında rəsmi sənədlərin, kitabların və s. mübadiləsi üçün koordinasiya mərkəzi yaradılmışdır.
Xəzər Universitetinin kitabxanası[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Xəzər Universitetinin kitabxana-informasiya mərkəzi (KULIC) Xəzər Universitetinin kitabxanasıdır.[17]
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- The Presidential library for the Affairs of the President of the Republic of Azerbaijan
- Central City Library
- Republican Youth Library named after Jafar Jabbarly
- Library for the visually impaired of Azerbaijan
- The Central Scientific Library of ANAS
- The Khazar University library and information center
İsitinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Mammadov, E. E. History of books and libraries in Azerbaijan: Teaching aid for universities Arxivləşdirilib 2023-02-02 at the Wayback Machine / Scientific editors: professor J. R. Mehrad, Ph. D. in technology E. Ch. Mammadov; reviewers: docent E. Y. Ahmadov, docent K. I. Aslan, Ph. D. in history A. T. Abdullayeva; Ministry of Science and Education of the Republic of Azerbaijan, Baku State University. — Baku: Adiloglu, 2022. — 174 p. — ISBN 978-9952-37-885-6
- ↑ "ПЕРВОЙ БАКИНСКОЙ БИБЛИОТЕКЕ-ЧИТАЛЬНЕ - 115 ЛЕТ". www.anl.az. 2021-01-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "Президентская библиотека Управления делами Президента Азербайджанской Республики отмечает 10-летний юбилей". interfax.az. 2021-01-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "General information :: Presidential Library". www.preslib.az. 2021-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "Presidential library of Azerbaijan" (PDF). 2017-12-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- ↑ "Национальная Библиотека". anl.az. 2021-01-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ Ш.С. Фатуллаев-Фигаров. Архитектурная энциклопедия Баку. Международная Академия Архитектуры стран Востока. 1998. ISBN 978-9952-32-065-7.
- ↑ "VAHİD MƏRKƏZLƏŞDİRİLMİŞ KİTABXANA PORTALI". cls.az. 2021-01-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "www.ryl.az". ryl.az. 2020-11-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "Respublica News - Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanası". respublica-news.az (az.). 2015-09-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "Library for the visually impaired in Azerbaijan" (ingilis). 2021-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası I cild. Baki: «Lider Nəşriyyat». 2004.
- ↑ Халафова Севда Абасгулу, Исмайлова Нигяр Нураддин. 100 лет библиотеке Бакинского Государственного Университета: Вклад в подготовку специалистов и науку //. 2019.
- ↑ "Central Scientific Library of ANAS". 2016-07-19 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Научная библиотека НАНА вошла в Европейскую ассоциацию". interfax.az. 2021-01-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "Parliamentary library". 2022-03-09 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Zaytseva, Tatyana. "Open Access Initiatives in Azerbaijan @ Khazar University". 2010.