Bolqarlaşdırma
Bolqarlaşdırma (bolq. българизация) — Bolqarıstan mədəniyyətinin bolqar etnik məkanından kənara yayılması. Bolqaristanlılaşdırma (bolq. побългаряване) olaraq da bilinir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bir sıra hökumət siyasətləri, o cümlədən 1980-ci illərdə keçmiş kommunist rəhbərliyinin Bolqarıstanın türk əhalisini assimilyasiya etmək cəhdi də daxil olmaqla, bolqarlaşdırmaya nümunə hesab olunur. Bolqarıstan tarixinin kommunist hakimiyyəti dövründə əsasən Bolqarıstanın şərqində yaşayan türk azlığı 1984-cü ildə Todor Jivkovun hakimiyyəti zamanı türk və ya ərəb mənşəli adlardan bolqar dilindəki adlara keçmək məcburiyyətində qalmışdılar. O vaxtlar, eləcə də indiki dövrdə bu siyasətin tərəfdarları bunu "Dirçəliş prosesi", tənqidçilər isə "qondarma Vozroditelen prosesi" adlandırırlar. Türk mədəniyyəti və dili ilə yanaşı, islam inancları da təzyiqə məruz qalmışdır. Arqument o idi ki, Bolqarıstanın türk əhalisi əslində Osmanlı hakimiyyəti dövründə müsəlmanlığı qəbul etməyə məcbur edilən bolqarlar idi.[1] Bu layihə genişmiqyaslı etirazlar, beynəlxalq təzyiqlər və terrorizm halları şəklində güclü müqavimətlə üzləşmişdir. Kommunist hakimiyyətinin süquta uğramasından sonra insanlar əvvəlki adlara qayıtmaqda və ya istədikləri başqa adları qəbul etməkdə sərbəst idilər. Bəzi insanlar hər iki adlarından istifadə etməyə davam etmişdir.[2]
Bolqarlaşdırma Bolqarıstanda əsasən assimilyasiya olunmuş rumınlara da təsir etmişdir.[3]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Briefing: Bulgaria's Muslims: From Communist assimilation to tentative recognition Arxivləşdirilib 19 avqust 2006 at the Wayback Machine, Islamic Human Rights Commission
- ↑ "Legal Problems Arising of Using Both the Turkish and Bulgarian Name". 2020-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-04.
- ↑ "CERCETĂRI ETNOGRAFICE LA ROMÂNII DINTRE KOZLODUI ȘI ȘIȘTOV" (PDF). 2022-08-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-10-04.