Bundahişn
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
"Bundahişn" (pəhl. Bun-dahišn(īh), hərf. "İlkin yaradılış") —ənənəvi olaraq kitab pəhləvicəsində yazılmış zərdüşti kosmoqoniyası və kosmologiyasının ensiklopedik toplusuna verilən ad.[1] Əsərin orijinal adı məlum deyil.
"Bundahişn" toplusu "Avesta"dan istifadə etsə də və bu mətnlərdə qeyd olunan fikirləri inkişaf etdirsə də, onun özü müqəddəs kitab deyil. Məzmun zərdüştilik kitabəsini özündə daşıyır ki, bu da öz növbəsində həm qədim zərdüştilik, həm də zərdüştilikdən əvvəlki inancları əks etdirir. Bəzi hallarda mətn İranda VII əsrdən sonra islamın gözlənilməz hallarına, digər hallarda isə Ayın ulduzlardan daha uzaq olması fikrinə işarə edir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ M. Hale, Pahlavi, in "The Ancient Languages of Asia and the Americas", Published by Cambridge University Press, 2008, ISBN 0-521-68494-3, p. 123.
Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Agostini, Domenico; Thrope, Samuel. "What is the Bundahišn?: Genre and Zoroastrian Literature". Iran and the Caucasus. 24 (4). 2020: 378–393. doi:10.1163/1573384X-20200404.
- Agostini, D.; Thrope, S.; Shaked, S.; Strousma, G. The Bundahišn: The Zoroastrian Book of Creation. Oxford University Press. 2020. ISBN 978-0190879044.
- Boyce, Mary, Middle Persian Literature, Handbuch der Orientalistik 1., Abt., IV. Band, 2. Abschn. 1, Leiden: Brill, 1968, 40–41.
- Kassock, Zeke J.V., (2013), The Greater Iranian Bundahishn: A Pahlavi Student's 2013 Guide, ISBN 978-1481013994
- A translation of the Iranian or Greater Bundahišn Arxivləşdirilib 2022-03-19 at the Wayback Machine by Anklesaria, Behramgore Tehmuras (1956) at Avesta.org
- A modern transcription of the Indian Bundahishn in the original Pahlavi Arxivləşdirilib 2023-10-12 at the Wayback Machine at TITUS
- An edition of the Indian Bundahishn in the original Pahlavi, with German translation, by Ferdinand Justi (1868) at the Internet Archive
- An edition of the Pahlavi text from 1908, edited by Ervad Tahmuras Dinshaji Anklesaria