Cəlal Qasımov (filoloq)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Cəlal Qasımov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Püsyan, Şərur rayonu, Naxçıvan MR
Vəfat tarixi (62 yaşında)
Vəfat yeri Bakı şəhəri
Milliyyəti azərbaycanlı
Fəaliyyəti alim
Həyat yoldaşı Sevda Qasımova
Uşaqları 2 övladı (Fuad Qasımov və Faiq Qasımov)
Rütbəsi Polkovnik
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi filologiya
Elmi dərəcəsi
Elmi adı

Qasımov Cəlal Əbil oğlu (15 yanvar 1959 Püsyan, Noraşen rayonu — 30 oktyabr 2021 Bakı şəhəri) — Ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri doktoru, professor, əməkdar müəllim[1]AMEA Folklor İnstitutunun Folklor və yazılı ədəbiyyat şöbəsinin müdiri (2021). Cəlal Qasımov həmçinin DTX-nin Heydər Əliyev adına Akademiyasının fakültə rəisi idi və polkovnik rütbəsini daşıyırdı.

Həyatı və fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Cəlal Qasımov 15 yanvar 1959-cu ildə Şərur rayonunun Püsyan kəndində anadan olmuşdur[1]. 1984-cü ildə Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix-filologiya fakültəsini bitirmişdir. 1993-cü ildə görkəmli tənqidçi və ədəbiyyatşünas "Abdulla Surun həyat və yaradıcılıq yolu" mövzusunda namizədlik, 2000-ci ildə "Siyasi repressiya həyatda və ədəbiyyatda" mövzusunda isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.

1984–1991-ci illərdə Sabirabad rayonunda dil-ədəbiyyat müəllimi işləmişdir. 1991–1993-cü illərdə vaxtilə təhsil aldığı Naxçıvan Dövlət Universitetində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. 1993-cü ildən 2020-ci ilə qədər Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətində çalışıb. Ədəbiyyatşünaslığın müxtəlif sahələri, eləcə də siyasi repressiya qurbanlarının faciəli taleyi haqqında tədqiqatların, o cümlədən 30-dan çox kitabın və əsərlərin bir neçə tədris proqramının və eyni zamanda 150-dən çox elmi-publisistik məqalənin müəllifidir.

Ölümündən sonra 15 yanvar 2022-ci il tarixində AMEA Folklor İnstitutunda "Həyatını milli yaddaşın oyanışına həsr etmiş alim" mövzusunda elmi sessiya keçirilib[2][3]

Təltifləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətində xidmət etdiyi müddət ərzində dövlət təltiflərinə və digər mükafatlara layiq görülmüşdür:

[6][7]

Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • "Abdulla Sur və əsərləri" (1995)
  • "Əsrin qiyamət çağı" (1997)
  • "Nağı Şeyx Zamanın xatirələri" (1997)
  • "Əksinqilab ilə Mübarizə Təşkilatı və Siyasi Repressiya" (1997)
  • "Yaddaşın repressiyası" (1997)
  • "Bitməmiş istintaq" (1997)
  • "Respressiyadan deportasiyaya doğru" (1998)[8]
  • "Yaddaşın bərpası" (1999)[8]
  • "Müstəqillik Dövlətçilik və Milli Təhlükəsizliyin Keşiyində" Muzeyi" (1999)
  • "Məhbus tərcümeyi-halı" (2003)
  • "Hərbi Psixologiya" (2004)
  • "Abdulla Surun Həyatı və Yaradıcılığı" (2004)
  • "MTN: tarixi-hüquqi mənbələr" (2005)
  • "İzahlı Siyasi Terminlər Lüğəti" (2007)
  • "Cavidi məhbəsə aparan yol" (2007)[9]
  • "Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının qısa tarixi" (2008, dərslik)[8]
  • "Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının tarixi" (2009, rus, ingilis, azərbaycan dillərində)
  • "Azərbaycan folklorşünaslığı və sovet totalitarizmi" (2011)
  • "Bolşevik qurşununun qurbanları" (2011)[10]
  • "Ədəbi məhkəmələr" (2012)[11]
  • "Kitabi-Dədə Qorqud"un yasaqlanması" (2013)
  • "Azərbaycan folklorşünasları (1920–1950)" (2015)
  • "Milli təhlükəsizliyin əsasları" (2015, dərslik)[8]
  • "Vəli Xuluflu" (2016)[12]
  • "Cumhuriyyətin təhlükəsizlik orqanları (1918–1920)" (2018)[13]
  • "Bəkir Çobanzadə" (2018)[14]
  • "Birinci Türkoloji Qurultay: Şahidlər və Şəhidlər" (2019)[15][16]
  • "Azərbaycanın Təhlükəsizlik Orqanları 100 ildə: Tarix və Müasirlik" (2019)
  • "Siyasi Repressiya: Həyatda və Ədəbiyyatda" (2020)
  • "Xalid Səid Xocayev" (2021)[17]
  • "Ağrı yaddaşı" (2022)
  • "Siyasi repressiyanın ensiklopediyası" (2022)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  2. "Arxivlənmiş surət". 2022-01-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  3. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  4. "Arxivlənmiş surət". 2008-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  5. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  6. "Arxivlənmiş surət". 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  7. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  8. 1 2 3 4 "Arxivlənmiş surət". 2022-08-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  9. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  10. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  11. "Arxivlənmiş surət". 2023-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  12. "Arxivlənmiş surət". 2023-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  13. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  14. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  15. "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  16. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.
  17. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25.